Cumhurbaşkanlığı Sistemi hakkında söylenen yalanlar

Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı Sistemi'yle ilgili anayasa değişikliği referandumuna gidilirken algı operasyonlarına hız verildi. Referandumdan 'hayır' çıkması için bildik senaryo yine devrede. Sabah Gazetesi yazarı Hilal Kaplan bugünkü köşe yazısında söylenen yalanları ve gerçekleri yazdı.

Türkiye'nin Cumhurbaşkanlığı Sistemi'yle ilgili anayasa değişikliği referandumuna giderken malum çevreler yalanlarını dolaşıma soktu. Algı operasyonlarına hız verilirken yeni sistem hakkında halka yanlış bilgiler yayılmaya başlandı. Sabah Gazetesi yazarı Hial Kaplan "Cumhurbaşkanlığı Sistemi hakkında söylenen yalanlar" başlıklı yazısında bu yalanları ve algı operasyonunu yazdı, gerçekleri ortaya serdi.
İşte Hilal Kaplan'ın o yazısı:
Hayır, Cumhurbaşkanı Meclis'i feshedemez. Fesih, tek taraflı olarak dağıtmak veya geçersiz kılmak demektir. Önerilen sistemde, Cumhurbaşkanı da Meclis de sadece seçimleri yenileme kararı alabilir.
Bu durumda ise, erken seçime sadece Meclis değil, Cumhurbaşkanı da gitmek ve tekrar halkın onayını almak zorundadır. Dolayısıyla kararı veren Cumhurbaşkanı olsa bile, kendi görev süresini bitirmeden tekrar aday olup seçilmeyi ve erken seçimin siyasî riskini almak zorundadır.
Esas ironik olan, mevcut sistemde Cumhurbaşkanı'nın uygun gördüğü takdirde Meclis'i tek taraflı fesih yetkisinin olması. Muhalefet, bu yetkinin Cumhurbaşkanı'nın elinden alınmasına mı tepkili acaba? Üstelik diyelim ki Cumhurbaşkanı ikinci döneminde seçim yenileme kararı aldı; bu durumda hem o dönemki Cumhurbaşkanlığı hakkını hem de tekrar aday olma hakkını kaybetmiş olacak.
Yargı, Cumhurbaşkanı kontrolüne giriyor:
Mevcut sistemde Cumhurbaşkanı'nın yargı üzerinde ne tasarrufu varsa, yeni sistemde de o kadar tasarrufu olacak.
Örneğin iki sistemde de, Cumhurbaşkanı, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'na sadece 4 üye atayabiliyor. Yeni sistemin farkı, eskisinde hiç atama yetkisi olmayan Meclis'i güçlendirip, HSYK'ya 7 üye atayabilmesini sağlamasıdır. Ayrıca iki sistemde de Cumhurbaşkanı'nın Anayasa Mahkemesi'ne atayacağı üye sayısı nicel etki olarak değişmiyor. Yeni sistemde, askeri yargıdan iki üye AYM'de yer almayacağı için, mahkemedeki toplam üye sayısı 17'den 15'e düşüyor.
Cumhurbaşkanı eski sistemde bunların 14'ünü atarken, yeni sistemde iki kişi eksiğini, yani 12'sini atayabilecek.
Ayrıca CHP'nin açık açık yalan söyleyerek iddia ettiği gibi, Cumhurbaşkanı'nın hâkim ve savcı atama yetkisi yok.
Kanunları Cumhurbaşkanı yapacak:
Yeni sistemde de, eski sistemde olduğu gibi kanun yapma, değiştirme ve iptal etme yetkisi sadece ve sadece Meclis'e ait. Cumhurbaşkanı ancak, "CumhurbaşkanlığıKararnamesi" yayınlayabiliyor.
Bu kararname, "Kanun hükmünde kararname"den farklı.
Cumhurbaşkanı, mevcut kanunlara ters herhangi bir kararname yayınlayamıyor. Diyelim ki kanuna aykırı olmasa da, Cumhurbaşkanı'nın yayınladığı bir kararname Meclis'in çoğunluğunun hoşuna gitmedi.
O zaman da, Meclis toplanarak Cumhurbaşkanı kararnamesini iptal ettirecek şekilde kanun çıkartabiliyor. Yani şimdikinden farklı olarak, yasama konusundaki Meclis'in üstünlüğü tartışmasız tesis ediliyor.
Cumhurbaşkanı'nın bütçesi denetlenmeyecek:
Önerilen sistemde Cumhurbaşkanı, yıllık bütçesini Meclis'in onayına sunmak zorunda. Şayet Meclis onaylamazsa, bir kez daha revize edip Meclis'e sunma hakkı var.
Yine onaylanmazsa, Cumhurbaşkanı'nın önceki yıl kullandığı bütçe neyse, ona enflasyon oranında bir artış sağlanarak bütçe uygulamaya sokuluyor. Böylelikle önerilen sistem ne aşırı otorite kullanımına ne de devlet yönetiminin kilitlenmesine izin vermiş oluyor.
Cumhurbaşkanı, OHAL'de istediği kanunu çıkarabilir:
Bu argümanı, özellikle "laiklik kaldırılacak" korkusu ile birlikte sunan muhalefetimiz sayesinde, yeni sistemin OHAL dönemlerinde Cumhurbaşkanı'nın aldığı kararların Meclis tarafından üç ay içinde karara bağlanmazsa yürürlükten kalkacağını dahi anlatmak zorlaşıyor. Yani mevcut sistemde, Cumhurbaşkanı'nın OHAL kararnamelerini yayınlama ve uygulama noktasında denetimi sıfıra yakınken, yeni sistemde Meclis'in Cumhurbaşkanı üzerindeki bu açıdan denetimi de artırılmış oluyor.


X
Sitelerimizde reklam ve pazarlama faaliyetlerinin yürütülmesi amaçları ile çerezler kullanılmaktadır.

Bu çerezler, kullanıcıların tarayıcı ve cihazlarını tanımlayarak çalışır.

İnternet sitemizin düzgün çalışması, kişiselleştirilmiş reklam deneyimi, internet sitemizi optimize edebilmemiz, ziyaret tercihlerinizi hatırlayabilmemiz için veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız.

Bu çerezlere izin vermeniz halinde sizlere özel kişiselleştirilmiş reklamlar sunabilir, sayfalarımızda sizlere daha iyi reklam deneyimi yaşatabiliriz. Bunu yaparken amacımızın size daha iyi reklam bir deneyimi sunmak olduğunu ve sizlere en iyi içerikleri sunabilmek adına elimizden gelen çabayı gösterdiğimizi ve bu noktada, reklamların maliyetlerimizi karşılamak noktasında tek gelir kalemimiz olduğunu sizlere hatırlatmak isteriz.