Yeni anayasa ile güçlü Meclis ve temsilde adalet

Yeni Anayasa ile Meclis'in yapısı güçlendirilirken, temsilde adalet sağlanıyor. 1995'te 450'den 550'ye yükseltilen milletvekili sayısı, nüfus artışı gerekçesiyle dünya örnekleri de gözetilerek 600'e çıkarılıyor. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun, "Parlamentoda 550 milletvekili var. Sayıyı 600'e çıkarıyorlar, niçin? 550 de fazla, normali 450'dir" şeklindeki sözleri gerçeği yansıtmıyor.
KANUNLARI VEKİLER ÇIKARACAK
Nüfusu Türkiye'den az olan İngiltere'de bin 449, İtalya'da 952, Fransa'da 925, İspanya'da 616 milletvekili görev yapıyor. Türkiye'de milletvekili sayısı 600'e çıkarılarak seçmenin temsil oranı yükseltiliyor. 1957-1960 arasında da Meclis'te 610 milletvekili görev yapmıştı. Yeni anayasa ile hükümet ve Meclis'in birbirinden ayrılması, Meclis'in gücünü de artırıyor. Kanunlar sadece milletvekilleri tarafından hazırlanıyor ve Meclis'e sunuluyor. Seçilmiş cumhurbaşkanının belirleyeceği hükümetin sadece bütçe kanununu hazırlama ve Meclis'e sunma yetkisi var. Cumhurbaşkanının hazırladığı bütçe tekliflerini görüşmek ve kabul edilmesine karar vermek de Meclis'in görevleri arasında. Para basılması ve savaş ilanı, milletlerarası antlaşmaların onaylanmasını da Meclis karar verecek. Genel ve özel af ilanına da Meclis karar verebiliyor. Kanunları Meclis'in hazırlayıp çıkarması, cumhurbaşkanı ve hükümeti denetlemesi ortaya yeni bir uyum ve uzlaşma kültürü çıkaracak. Meclis; yazılı soru, Meclis araştırması, genel görüşme ve meclis soruşturması yöntemleriyle bilgi edinebilecek.

MADDE 2: Türkiye Büyük Millet Meclisi genel oyla seçilen altı yüz milletvekilinden oluşur.
MADDE 5: TBMM'nin görev ve yetkileri kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak; bütçe ve kesin hesap kanun tekliflerini görüşmek ve kabul etmek; para basılmasına ve savaş ilânına karar vermek; milletlerarası andlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak, TBMM üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun kararı ile genel ve özel af ilânına karar vermek ve Anayasanın diğer maddelerinde öngörülen yetkileri kullanmak ve görevleri yerine getirmektir.
MADDE 6: TBMM; Meclis araştırması, genel görüşme, Meclis soruşturması ve yazılı soru yollarıyla bilgi edinme ve denetleme yetkisini kullanır. Meclis araştırması, belli bir konuda bilgi edinmek için yapılan incelemeden ibarettir. Genel görüşme, toplumu ve devlet faaliyetlerini ilgilendiren belli bir konunun Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda görüşülmesidir.
MADDE 17-18: TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri 3 Kasım 2019'da birlikte yapılacak. Eğer Meclis bu tarihten önce erken seçim kararı alırsa cumhurbaşkanlığı seçimi de o tarihte birlikte yapılacak. Cumhurbaşkanının partisi ile ilişki kurabilmesini sağlayan hüküm teklifin halk oylamasında kabulü ile yürürlüğe girecek. HSK'ya ilişkin hükümler kabulden sonra yürürlüğe girecek. Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri ve başbakanlığın kaldırılması gibi düzenlemelerin önemli bir kısmı Meclis ve Cumhurbaşkanlığı için yapılan ilk seçimden sonra yürürlüğe girecek.
SHP DE 1995'TE '600 VEKİL' DEMİŞTİ
12 Eylül'den sonra CHP'nin yerine kurulan ve Erdal İnönü'nün genel başkanlığını yaptığı SHP de, 16 Şubat 1995'te milletvekili sayısının 450'den 600'e çıkarılmasına yönelik anayasa değişikliği teklifi vermişti.
BAKANLIK PAZARLIKLARI ARTIK TARİHE KARIŞACAK
CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'in kurduğu ve Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'ün onayladığı azınlık hükümeti Meclis'ten güvenoyu alamayınca düştü. Ardından Süleyman Demirel başkanlığında AP-MSP-MHP koalisyon hükümeti kuruldu. 12 vekile ihtiyacı olan Ecevit durmadı ve AP'li Tuncay Mataracı, Şerafettin Elçi, Mete Tan, Hilmi İşgüzar, Orhan Alp, Mehmet Oğuz Atalay, Mustafa Kılıç, Hasan Korkut, Ali Rıza Septioğlu, Enver Akova, Ahmet Karaaslan ve Güneş Öngüt ile Güneş Motel'de görüşüp bakanlık pazarlığı yapıldı. Görüşmeler basına yansıyınca ikinci görüşme CHP'li İstanbul Belediye Başkanı Aytekin Kotil'in organizasyonunda belediyeye ait tesislerde yapıldı. Ecevit, 12 AP'li milletvekiline, kuracağı hükümete destek karşılığında bakanlık önerdi, 11'i kabul etti. Sadece Konya Milletvekili Mehmet Oğuz Atalay bakanlık teklifini kabul etmedi. Bülent Ecevit'in 12 AP'li milletvekilinin desteğiyle AP-MSPMHP koalisyon hükümeti hakkında gensoru verdi ve 31 Aralık 1977 tarihinde Süleyman Demirel başkanlığındaki AP-MSP-MHP hükümeti düştü. Oysa yeni anayasa ile Meclis'te bulunan milletvekilleri bakan olamayacak. Hükümet; Meclis'ten ayrı olacağı için milletvekillerinin bakanlık pazarlığı yapması veya hükümet krizi çıkarmasının önüne geçilecek. Milletvekilinin asli görevi kanun çıkarmak olacak.
DEMİREL HÜKÜMETİ KENDİ PARTİSİ TARAFINDAN DÜŞÜRÜLDÜ
72 Adalet Partili (AP) senatör ve milletvekili iktidarda olan partilerinin genel başkanı Süleyman Demirel'e muhtıra verip ve toplumsal, iktisadi, siyasi karışıklıklara son verilmesi ve eski Demokrat Parti (DP) mensuplarının siyasi haklarının iadesi sorununun çözülmesi gibi isteklerde bulundu. Demirel, söz konusu talepleri kabul etmedi. 11 Şubat 1970'te 41 AP'li milletvekili bütçe görüşmeleri sırasında ret oyu vererek Demirel'i istifaya zorladı. Bütçenin güvenoyu alamaması üzerine Demirel ertesi gün başbakanlıktan istifa etti.
'GÜNEŞ MOTEL' ÜLKEYİ DARBEYE GÖTÜRDÜ
Adalet Partisi (AP) Kastamonu Milletvekili olarak 1977-1980 arasında görev yapan Fethi Acar (75), Türk siyasi tarihinde kara sayfa olarak yer alan Güneş Motel Hükümeti'nin (42. Hükümet) kuruluş hikâyesini SABAH'a anlattı. İşte Güneş Motel olayının yakın tanığı olan Acar'ın anlatımıyla ibretlik günlerin öyküsü:
"1961 ve 1982 anayasaları darbe anayasasıdır ve rejimin bataklığıdır. 1921 ve 1924 anayasaları kuvvetler birliğine dayalıydı. İsmet İnönü; Atatürk hasta iken 1937'de CHP'nin altı okunu (ilkesi) anayasaya koydu. 1961 ve 1982 anayasalarının hiçbir yasal dayanağı yok.
MENDERES'LE TEHDİT...
1961 Anayasası'nın komisyon başkanı Turhan Feyzioğlu'dur. Metin Feyzioğlu'nun dedesidir. Turhan Feyzioğlu, bugünkü darbe anayasalarının mimarıdır.
1961 Anayasası halkoyuna sunulduğu günlerde, Demokrat Parti, Aydın Menderes ve arkadaşları Yassıada'da rehindi. Darbeciler; "Anayasa'ya 'evet' çıkmazsa, Menderes ve arkadaşları canlı çıkmaz" tehdidinde bulundu. 12 Eylül 1980 darbesinin akıl hocaları da; Coşkun Kırca ve Turhan Feyzioğlu'dur.
​11 VEKİLLE DÜŞTÜ
5 Haziran 1977 seçimlerinde Ecevit'in genel başkanlığını yaptığı CHP yüzde 41 oy alarak 213 milletvekili çıkardı. Adalet Partisi yüzde 39 oy aldı ve 189 milletvekili çıkardı. 2 bağımsız aday da CHP'nin yanında yer aldı ancak Bülent Ecevit tek başına hükümet kuramadı. 12 milletvekiline daha ihtiyacı vardı.
Ecevit'in kurduğu azınlık hükümeti 22 Temmuz 1977'de güvenoyu alamadı ve istifa etti. Süleyman Demirel başbakanlığında AP-MSP ve MHP koalisyon hükümeti kuruldu.
Bülent Ecevit kendini başka yollara sevk etti ve milletvekili aramaya başladı. 'Kişiliğini aşan, kumar borcu olmayan 12 milletvekilini bekliyorum' şeklinde küstah bir açıklama yaptı. 1977 Aralık'ta Konya Milletvekili Oğuz Atalay'ın öncülüğünde 12 AP milletvekili, İstanbul Florya'daki Güneş Motel'de Bülent Ecevit'le görüştü ve bakanlıklar belli oldu. Kırmızı plaka karşılığı 11 AP'li vekiline bakanlık verildi, Oğuz Atalay bakanlık teklifini kabul etmedi.
11 milletvekili bağımsız oldu ve AP-MSP ve MHP koalisyonunu düşürdü. Ecevit, 11 AP milletvekilini bakan yaparak hükümeti kurdu. 11 milletvekilinden 11 ayrı ses çıktı. Ecevit'in hükümeti 22 ay sürdü. Bu hükümet döneminde Kahramanmaraş olayları oldu. Sıkıyönetim ilan edildi, her tarafta kuyruklar oluştu. Sonunda da 12 Eylül yaşandı.
MİLLETÇE 'EVET'
Koalisyonlar büyük partileri güve gibi yiyor, aşındırıyor. Vatandaşlarımız, 11 sandıkta sahip çıktığı istikrara, 12'ncisinde de sahip çıkarak Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne onay verecektir. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yanındayız ve 'evet' diyerek ülkemizin istikrarla büyümesini sağlayacağız."
KENAN KIRAN/SABAH