Kızıldeniz'de yaşanan askeri, siyasi ve ekonomik gelişmeler, bölgedeki uluslararası ve bölgesel ittifaklar ile hakimiyet haritasının yeniden şekillenmesine neden oluyor.
DENGELER OYNADI
Avrupa ve Amerika'ya petrol sevkiyatının yapıldığı stratejik bir su yolu olmanın yanı sıra Avrupa ve Amerika'dan Asya ve Afrika'ya, Japonya ve Çin'den Afrika ve Batı ülkelerine gerçekleşen ticaretin yüzde 10'luk kısmının da güzergahı olması Kızıldeniz'i vazgeçilmez hale getiriyor. Bir çok ülke uluslararası ticareti ve petrol gemilerini korumak ya da terörle mücadelede kullanmak üzere bölgede askeri üsler kuruyor.
Türkiye'nin Somali ve Katar'daki askeri üslerinden sonra Sudan'ın Sevakin Adası'nı da Türkiye'ye tahsis etmesi, Kızıldeniz'de söz hakkı edinme çabasındaki ülkelerin planlarını bozdu, bölgedeki dengeleri sarstı. İşte Kızıldeniz üzerindeki güç savaşları:
- Tiran ve Sanafir Adaları
Mısır, geçen yıl Tiran ve Sanafir adalarının egemenliğinin Suudi Arabistan'a devretti. Kızıldeniz'in kuzeyinde Akabe Körfezi yakınlarında yer alan Tiran ve Sanafir adalarının deniz ulaşımı bakımından stratejik önemi bulunuyor. Tiran ve Sanafir, İsrail ile Mısır arasında imzalanan barış anlaşması gereğince C bölgesi kapsamında yer alıyor. Suudi Arabistan, adalarda turizmle ilgili projeleri hayata geçirmeyi amaçlıyor.
- Neom projesi
Suudi Arabistan 2017'de, S. Arabistan, Ürdün ve Mısır toprakları üzerinde 26 bin 500 km2'lik bir alan üzerine inşa edilecek 500 milyar dolarlık projeyi açıkladı. Akabe Körfezi ve Kızıldeniz kıyıları boyunca uzanacak olan bölge Afrika ülkelerini birbirine bağlayacak. 2025 yılında açılması planlanıyor.
- Kızıldeniz projesi
Suudi Arabistan, 2030 vizyonunda, Emlec ve El-Vech kentleri arasındaki 50'den fazla ada üzerinde inşa edilecek ve 200 km'lik sahil boyunca uzanacak turizm projesi duyurdu.
- Somali Türk Üssü
Başkent Mogadişu'da Somali ordusunu eğitmek üzere kurulan Türk Askeri Eğitim Merkezi 30 Eylül 2017'de açıldı. Merkez, Somali ordusunun tüm eğitim ihtiyaçlarını karşılayarak vatan savunmasında yetkin hale gelmesini hedefliyor.
- Yemen BAE Üssü
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Babu'l Mendeb Boğazı'na yakın Mion Adası'nda askeri bir üs kuruyor. Üssün BAE'nin stratejik Babu'l Mendeb Boğazı üzerindeki hakimiyetini pekiştireceği belirtiliyor. Mion Adası, dünya üzerindeki en önemli stratejik deniz yollarından biri olarak görülüyor.
- Eritre BAE Üssü
BAE, Eritre'nin Asab Limanı'nda 2015 yılında askeri bir üs kurdu. BAE'Nin ilk yurtdışı üssü Babu'l Mendeb Boğazı'nın 106 km kuzeyinde ve Yemen'in Muha Limanı'nın karşısında yer alıyor.
- Somaliland BAE Üssü
Tek taraflı bağımsızlık ilan eden Somaliland, Aden Körfezi'ndeki Berbera kentinde bir BAE üssü kurulmasını onayladı. BAE, üssün Husilere karşı Kızıldeniz'deki ablukayı destekleyeceğini savunuyor.
CİBUTİ'DEKİ ÜSLER
Dünya ülkeleri, Babu'l Mendeb Boğazı açıklarındaki konumu nedeniyle Cibuti'de askeri üs kurmak için yarışıyor. Cibuti, askeri üslerden yıllık 160 milyon dolar gelir elde ediyor.
- Çin, Cibuti'de askeri üs kurma hakkı elde eden en yeni ülke. Çin, Ağustos 2017'de yurtdışındaki ilk askeri üssünü burada kurdu.
- Suudi Arabistan ile Cibuti askeri üs anlaşması imzalandı. Ancak henüz resmi olarak ilan edilmedi.
- ABD'nin 2001'de kurduğu Camp Lemonnier'de ise 4 bin asker bulunuyor.
- Cibuti'de en büyük ikinci, Afrika'da da en eski askeri üs Fransa'ya ait. 100 yıllık geçmişi olan üste 900 kişilik askeri birlik bulunuyor.
- Japonya da yurt dışındaki tek askeri üssünü 2011 yılında Cibuti'de kurdu. Burada 600 asker bulunuyor.
- İtalya Cibuti'deki askeri üssünü 2013'te kurdu.