Kapitalizmin lider ülkesi ABD korumacı ekonomiye yöneldi. ABD Dışişleri Bakanı Tillerson'un görevden alınarak yerine şahin siyasi görüşleri ile bilinen CIA Başkanı Mike Pompeo'nun gelişi Orta Doğu'da savaşa yönelik hazırlık olarak değerlendirildi. Ekonomist- Stratejist Cüneyt Paksoy ile gelişmeleri konuştuk.
Trump'ın demir ve çeliğe yüzde 25 gümrük vergisi uygulamaya başlaması ne anlama geliyor?
Trump'un şu anda meşruiyeti olmayan bir başkan. Seçildikten sonra halkının desteğini yüzde 30-35'lere düştü. Trump son dönemde yaptığı popülist yaklaşımlar ABD ekonomisini global ölçekli ekonomilere karşı korumak ve güçlendirmek istiyor. Bunun adına da Ticaret Savaşı deniliyor. Amerika ülkeler ile ticarete tek tek bakıp 'ABD zarar ediyorsa yeniden dizayn ederim olmazsa da ticareti keserim' diyecek kadar tavırlı.
Dünyadan gelen tepkilere nasıl cevap veriyor?
IMF, bu savaşın kazananı olmaz dedi. Bu karara AB, Almanya tepki gösterince Trump bu verginin otomotiv sektörüne de uygulanabileceğini söyleyerek açık tehditte bulundu. AB'de biz de size uygularız diyerek restleştiler.
Stratejist Cüneyt Paksoy, arkadaşımız Ali Değermenci'ye konuştu.
İngiltere'nin pozisyonu değişiyor mu?
Son dönemlerde İngiltere ABD ile ayrışmıştı. Ama ilk müzakere talebinde bulunan ülke de İngiltere oldu. Rusya'ya tepki koyduğu günlerde müzakere açıklaması ABD-İngiltere'yi yakınlaştırıyor mu tartışmalarını başlattı.
ABD Vergi ile ne kazanmak istiyor?
Trump bir işadamı ve ABD'yi ilk kez siyasetin dışında bir kişi yönetiyor. Trump bu adımı atarak müzakere yapmak istiyor.
Uzakdoğu'da Çin'i durdurup kendi yanına çekmeye çalışıyor. Avrupa'yı önce tehdit edip sonra müzakere yolu ile yanına çekmeye çalışıyor.
Vergi artışı Türkiye'yi nasıl etkileyecek?
Türkiye'nin ihracatında çelik önemli maden. ABD'ye ihracatımızda önemli bir kalem. Bizi de etkileyecektir. Süreci biz de inceleyeceğiz bize karşı da bir yaptırım gelirse biz de karşılık vereceğiz. Türkiye dolaylı yoldan da ABD'ye satış yaptığını biliyoruz.
AMERİKAN SİSTEMİ FAŞİZANLAŞIYOR
Tillerson'un görevden alınıp CIA Başkanı Pompeo'nun Dışişleri Bakanlığına getirilmesini nasıl değerlendiriyordunuz?
Tillerson'un yerine CIA Başkanı Mike Pompeo'yu getirirken, CIA Başkanlığı'na da dünyada işkenceler yaptığı için hakkında soruşturmalar açılan Gina Haspel'in getirilmesi Amerikan sisteminin faşizanlaştığının sorgulamasına neden oluyor.
ABD bu gün bir "asker devleti" konumunda. Pentagon hem siyasi, hem askeri ve hem de ekonomik açıklamalar yapabiliyor. Amerika'da Pentagon'un sözlerinin geçtiğini biliyoruz.
Görünürde iktidar Beyaz Saray idi şimdi Pentagon mu oldu?
Durum aynen öyle. Ortada bir başkan var ama onun Pentagon ve CIA üzerinde ne kadar etkili olduğu tartışılır bir durumda.
Pentagon'un bu şekilde aktif olduğu bir süreci yakın zamanda görülmedi. Trump askere yaslanarak bu dönemi geçirmek istiyor. Bu sistemi kurgulayanın Trump olduğunu düşünmüyorum. Trump sadece safını belli etti.
Sistemin yeniden kurgulanması için büyük bir savaş mı gerekiyor?
Dünyadaki tüm savaşlar ekonomik nedenlerle çıkmıştır. Bu savaş çıkacaksa Orta Doğu'da meydana gelecektir. Çünkü herkesin işine gelir bu bölgede savaş.
Savaşın olmaması için bir sebep kalmadı.
Bölgemize sınırı olmayan her ülke Orta Doğu'da. Bugün Suriye'de Amerika, Avrupa ülkelerinin birçoğu, Çin, Türkiye, İran ve Rusya hepsi burada. 8 milyarlık nüfus ile kaynaklar arasında denge bozuldu. Savaş kaçınılmaz gözüküyor. Tom Hanks'in Kıyamet filminde yer alan "8'i 4'e düşürelim dünya rahatlasın" mesajını dikkate alınmalı.
Pompeo'nun gelişi bölgemiz için ne anlam ifade ediyor?
Pompeo'nun gelişi bölgedeki çatışmaya bir hazırlık olarak görmek gerekir. ABD bu gerilimi devam ettirip İran'ın geri adım attırmaya çalışıyor. ABD Pompeo'yu getirerek kararlılığını bildiriyor.
Bölgede savaşı İsrail açar ve ABD de onu destekler. Belki ABD işin içinde olmadan Suudi Arabistan ve İran savaşı başlatılacaktır. Savaşa hazırlık olan bir döneme giriyoruz.
Hem piyasalarda, hem BM'de savaşın konuşulacağı bir döneme giriyoruz.
Pompeo'nun bize karşı politikası nasıl olacak?
Bizimle uzlaşıp bölgede gelin birlikte çalışalım diyebileceği gibi bize karşı oradaki örgütlerle devam edeceğini göreceğiz. Ama bu bölgede Amerika ve İsrail'in Türkiye'den vaz geçme ihtimalinin olacağına inanmıyorum. Büyük Orta Doğu Projesi yenilenen hali ile vizyona sokulmuştur.
Burası bir enerji geçiş noktası ve Türkiye tam ortasındadır. Çin'in Kuşak Yol Projesi'nin tam ortasında. Rus enerjisinin Avrupa'ya taşınması Türkiye üzerinden olacaktır. Akdeniz'deki Doğalgaz Mısır üzerinden Avrupa'ya geçiremezsiniz ancak Türkiye üzerinden geçirebilirsiniz.
ROTHSCHİLD VE ROCKEFELLER AİLELERİ ABD'DEN ÇEKİLİRS E AMERİKA ÇÖKER Mİ?
Amerika'yı anlamak için sadece 400 milyon nüfuslu olarak düşünmek yeterli olmaz. Amerika'yı kuran sermayenin ne istediğidir önemli olan. Amerika'yı kuran sermaye Avrupa'dan gitmiştir.
Fransa- İngiltere savaşını ve hatta Hitler'i finanse eden Rothschild ailesidir. Bu büyük aileler yarın Amerika'da kalmak ister mi? Ya da Amerika üzerinde kalarak finansal güçlerini sürdürürler ya da başka bir bölgeye mi giderler bunlar ileride netleşecektir. Bu olay Matrix filmindeki fişi çekmeye benziyor. Fişi çekerlerse bir anda çökmez. Bir anda çökmeyecek kadar büyük bir ülkeden söz ediyoruz. Amerika öyle büyük ve güçlü ki, bir anda çökmez.
Bu bir anda değil de zaman içine yayarak yapabilirler. Bir anda çekilmeleri büyük bir kara delik oluşturur. Bu gün Amerika'nın ekonomik olarak batması dünyanın da batmasına neden olur. Batmayacak ülke olmamıştır, Roma, Bizans, Çin ve hatta Osmanlı... Ama Amerika'nın dönüşümü dünyanın dönüşümüdür
KAPİTALİZM BİTİYOR
Serbest Piyasa, kapitalizm çökmek üzere ve Amerika bunun farkında. Dünyada bu kadar paraya rağmen dünya ekonomisi iyileşmiyor. Dünyanın çok büyük bölümü tüketmiyor. Dünyada tüketmesi gerekenler tüketti, yeni tüketmesi gereken 3-4 milyar insan tüketmiyor. Bugün dünyanın ekonomisi tıkanmıştır. Kapitalizm yeniden sosyal bir sos kazanarak evrim geçirip yeni bir düzene girmek zorunda. Bugün dünyadaki yüzde 80 servet yüzde 1'in elinde. Dünyanın geri kalanı bunu kabul edip sindirmesi kolay bir şey değil. Dünyanın toplam borcu 235 trilyon dolar. Bu ödenemiyor. Sistem kilitlenmeye doğru gidiyor.
DİĞER