NATO SOĞUK SAVAŞ SONRASINDA NASIL YAPILANDI?
Soğuk Savaş sonrasında NATO odaklandığı alanları çeşitlendirerek yeni görevler üstlenmiştir. Örneğin, her ne kadar ortak savunma NATO'nun asli görevi olmaya devam etse de, İttifak alan-dışı harekatlara yönelmiş, 1990'lı yıllarda barışı tesis etmek ve istikrarı sağlamak üzere Balkanlar'da, 11 Eylül terörist saldırılarından sonra Afganistan'da bunalım yönetimi amaçlı harekatlar yürütmüştür.
Yıllar içinde tehditlerin şekli, doğası ve boyutları değişse de NATO yeni tehditlere cevap verebilmek yönünde kendini sürekli yenilemiştir.
TÜRKİYE - NATO İTTİFAKI SON YILLARDA KÖTÜLEŞİYOR MU?
Türkiye, 65 yılı aşkın bir süredir İttifak'ın saygın ve önemli bir üyesidir. Bütün kararlar Türkiye'nin görüş, katkı ve onayıyla alınmaktadır.
Tarihin en başarılı siyasiaskeri ittifakı olarak kendini kanıtlayan NATO'da esas olan birlik ve dayanışmanın muhafazasıdır.
Ortak savunmanın temelinde müttefikler arasında "birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için" anlayışı yatmaktadır.
Hava savunmasının güçlendirilmesinden terörle mücadeleye kadar birçok alanda NATO Türkiye'nin yanındadır ve dayanışma içinde yanında durmaya devam edecektir.
15 TEMMUZ DARBE GİRİŞİMİ SONRASINDA NEDEN DAHA GÜÇLÜ DESTEK VERİLMEDİ?
NATO darbe girişimini Batılı kurumlar arasında en güçlü şekilde kınayan ilk kurum olmuştur. İttifakın bu konuda tavrı gayet açıktır. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg 15 Temmuz gecesinin ilk saatlerinde Dışişleri Bakanı Sayın Çavuşoğlu'nu aramış, ardından Sayın Cumhurbaşkanı ile telefonda görüşmüştür. Sayın Genel Sekreter darbe girişimini kınamış, hayatını kaybeden vatandaşlarımız için başsağlığı dileklerini ifade etmiştir. Stoltenberg, demokrasisine, seçilmiş hükümetine ve demokratik kurumlarına sahip çıkan ve hain darbe girişimine karşı koyan Türk milletinin cesaretini ve kararlı duruşunu takdirle karşıladığını birçok kez yaptığı açıklamada belirtmiştir.
Şayet bu darbe teşebbüsü başarılı olmuş olsaydı sadece Türkiye bakımından değil tüm İttifak açısından tehlikeli sonuçları olacağını vurgulamıştır.
Ayrıca darbe girişiminin ardından Eylül ayında Ankara'yı ziyaret etmiş, menfur saldırılar sonucunda hasar gören TBMM binasını bizzat görmüş ve karşılaştığı manzara karşısında yaşadığı şoku ifade etmiştir. Netice itibariyle NATO dediğimiz Türkiye'nin üyesi olduğu, ayrılmaz parçasını oluşturduğu, diğer müttefiklerle eşit söz hakkına sahip bulunduğu bir örgüttür.
NATO'nun ortak iradesi esasen Türkiye'nin de iradesini yansıtmaktadır.
NATO'yu Türkiye'ye yabancı bir yapı olarak görmek doğru olmaz.
NATO BÜNYESİNDE GÖREV ALAN FETÖ ZANLILARI İÇİN NATO NE YAPTI?
NATO'da açık bulunan askeri kadrolar üye ülkeler tarafından yapılan atamalarla doldurulur.
FETÖ ile ilişkisi olduğu anlaşılan subaylar Türkiye'nin bu kişileri görevden uzaklaştırma kararıyla birlikte, kendilerinin NATO kurumlarıyla ilişikleri derhal kesilmiştir.
TÜRKIYE'NİN GÜNEY SINIRINDAKİ TEHDİDE KARŞI NATO NASIL BİR POZİSYON ALDI?
Türkiye'nin hava sahasını korumak için iki NATO müttefiki İspanya ve İtalya, PATRIOT ve SAMP-T bataryalarını Adana ve Kahramanmaraş illerinde konuşlandırdı.
AWACS yani erken uyarı ve gözlem uçakları Türk hava sahasında keşif uçuşları yapıyor.
NATO'nun Doğu Akdeniz'deki deniz kuvvetleri varlığı da artırılmış bulunmaktadır.
NATO'nun Suriye'de sahada herhangi bir mevcudiyeti yoktur.
Sahada bulunan müttefikler arasında diyaloğu teşvik eden bir platform görevi görmektedir.
ABD'NİN PYD İLE TÜRKİYE'YE KARŞI İTTİFAK İÇİNDE OLMASI NATO AÇISINDAN NASIL DEĞERLENDİRİLİYOR?
NATO Türkiye'nin meşru güvenlik kaygıları olduğunu kabul ediyor. Terör örgütlerini tanımlamak ve listelemek daha ziyade AB ve BM gibi kurumları ilgilendiren bir konu olup.
NATO'nun terör örgütleri listesi bulunmamaktadır.
TÜRKİYE S-400 FÜZE SAVUNMA SİSTEMİNİ RUSYA'DAN ALMASI NATO İLİŞKİLERİNİ NASIL ETKİLİYOR?
Her egemen ülke savunma ve güvenlik yeteneklerini kendi aldığı ulusal kararlar çerçevesinde şekillendirir.
Türkiye'nin Rusya'dan S-400 füze savunma sistemlerini alma kararı da ulusal ve egemen bir karardır. Öte yandan, Türkiye'nin halihazırda söz konusu sistemin NATO savunma sistemine entegre edilmesine yönelik NATO nezdinde bir girişimi bulunmamaktadır.
Geçtiğimiz aylarda Türkiye İtalyan ve Fransız şirketlerinin oluşturduğu EUROSAM konsorsiyumu ile hava ve füze savunma sistemleri geliştirmek üzere uzun döneme matuf bir anlaşma imzalamıştır.
Bu anlaşmanın müttefikler arasındaki işbirliğini geliştirmek açısından memnuniyet verici olduğunu ve ortak üretim yoluyla Türkiye'nin envanterine girecek sistemin NATO hava savunma sistemine entegre edilecektir.
TÜRKİYE TERÖRLE MÜCADELE EDERKEN NATO MÜTTEFİKİ ÜLKELERDEN SİLAH AMBARGOSUNA MARUZ KALMASINI NASIL DEĞERLENDİRİYORSUNUZ?
Askeri teçhizat alımı ve satımı her egemen ülkenin kendi ulusal ve egemen kararıdır.
Sanılanın aksine, NATO'nun kendine ait teçhizatı bulunmamaktadır.
Elbette böyle bir gelişmenin müttefikler arası dayanışmayı ilgilendirdiğini ise yadsıyamayız.
NATO'NUN İSRAİL İLE ORTAK TATBİKAT YAPMASI NE ANLAMA GELİYOR? İRAN İSRAİL ÇATIŞMASINDA NATO NASIL HAREKET EDER?
Bahsetmiş olduğunuz "Kılıç Darbesi" tatbikatı bazı müttefikler tarafından düzenlenen uluslararası bir tatbikattır, NATO tatbikatı değildir. İsrail yirmi yılı aşkın bir süredir Akdeniz Diyalogu çerçevesinde 6 Arap ülkesiyle birlikte NATO ile ortaklık ilişkisi içinde olan bir ülkedir, ancak NATO müttefiki değildir.
RÖPORTAJ: ALİ DEĞERMENCİ