2019 engelliye erken emeklilik, abonelikte indirim, bakana maaş başvuru alma şartları! Temmuzda engelli maaşı zammı var mı gibi sorular engelli vatandaşlarımız ve onların aileleri tarafından oldukça merak ediliyor. Bu bağlamda bu sorulara cevap teşkil edecek bir haber hazırladık. İşe girişten sonra engelli hale gelip çalışma gücünü yüzde 60 ve üzerinde kaybedenler malulen emeklilik hakkını elde eder. Malulen emeklilik için en az 10 yıllık sigortalılık süresi aranıyor. Belediye otobüsleri, metro seferleri, Demir Yolları ve Deniz Yolları'nın şehir içi seferleri ücretsiz. 'Ağır engelli' ibareli raporu olanların bir refakatçisi ücretsiz ulaşımdan yararlanır.
ERKEN EMEKLİ OLABİLİR
İşe girişten sonra engelli hale gelip çalışma gücünü yüzde 60 ve üzerinde kaybedenler malulen emeklilik hakkını elde eder. Malulen emeklilik için en az 10 yıllık sigortalılık süresi aranıyor.
Yüzde 40 ve üzeri çalışan engelliler işe giriş tarihlerine göre kademeli erken emeklilik hakkına sahip.
Bağkur engelli emekliliği hakkı 1 Ekim 2008 sonrası yasa ile yürürlüğe girdi.
Başka birinin bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanlara da belirli şartlarla erken emeklilik hakkı tanınıyor.
18 yaşını dolduran yüzde 40 ve üzeri engelli olanlara, gerekli şartları taşıması halinde maaş bağlanır.
Süreli rapor verilerek belli aralıklarla raporlarını yenilemek zorunda kalan engelli vatandaşlara, yeni düzenlemeyle sürekli rapor verilebilme imkanı getirildi.
ABONELİKTE İNDİRİM
Belediye otobüsleri, metro seferleri, Demir Yolları ve Deniz Yolları'nın şehir içi seferleri ücretsiz. 'Ağır engelli' ibareli raporu olanların bir refakatçisi ücretsiz ulaşımdan yararlanır.
Şehirler arası otobüslerde yüzde 40 indirim uygulanır. 20 koltuklu araçta 1, 20'den fazla koltuğa sahip olanlarda 2 engelliye indirim uygulanıyor.
Yüzde 40'ın üzerinde engelli olanlar ile ağır engelli bireylerin birlikte yolculuk ettikleri bir refakatçi havayolu hariç şehiriçi toplu taşımadan ücretsiz yararlanır.
Her belediye su indirimini en az yüzde 30 oranında uygulamak zorunda. İSKİ'nin indirimi yüzde 50.
Turkcell, Vodafone, Türk Telekom, TTNET, Uydunet ve Turkcell Süperonline'da engellilere özel indirimli tarifeler var.
THY, yüzde 40 ve üzeri oranda engelli olan yolculara, uygulanabilir ücretler üzerinden tüm iç ve dış hatlarda yüzde 25 indirim uyguluyor.
D-Smart ve Digitürk indirimli üyelik imkanı sunuyor.
BAKANA DA MAAŞ VERİLİYOR
Engelli bakımını üstlenenlere 1305 lira maaş bağlanıyor. Engelli yakını maaşı bağlanması için anne/baba sigortalı olmamalı. Engellinin sosyal yardım kapsamındaki maaşı haczedilemez. Engelli maaşı isteyerek de olsa haczettirilemez.
Başarılı ve ihtiyaç sahibi engelli öğrencilere öncelikli olarak öğrenim kredisi, katkı kredisi ve yurt tahsisi yapılıyor.
Müze ve ören yerlerine, engelliler ile bir refakatçisi ücretsiz biletle girebiliyor.
ULAŞIMDA ENGEL YOK
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, engellilerin yaşamlarını kolaylaştırmak amacıyla yürüttükleri çalışmaları anlattı. Gar ve istasyon binalarının engellilere uygun hale getirilmesi için platform, rampa, özel gişeler ve engelli yardım noktaları yapıldığını ifade eden Turhan, Marmaray ve yüksek hızlı trenlerde (YHT) engellilere uygun tasarımların hayata geçirildiğini söyledi.
Engelli vatandaşların "https://yolcu.tcddtasimacilik. gov.tr/duyurular/isitme-engelliyolcularimiza- goruntulu-gorusmehizmeti" linkinden de hizmet alabildiklerini söyleyen Turhan, "Geçen yıl YHT ve ana hat bölgesel trenlerde 1.1 milyon engelli yolcu seyahat etti. Ayrıca PTT matiklerin klavyelerinde görme engellilerin kullanımına uygun tuş takımı var" diye konuştu.
ÖTV VE MTV ÖDEMİYOR
Yüzde 90 ve üzeri engelli yakını olanlar ÖTV ve MTV muafiyetli sıfır araç alabiliyor.
ÖTV muafiyeti, vergiler dahil 247 bin 400 lirayı geçmeyen araçlarda uygulanabilir. Motor silindir hacmiyle ilgili bir sınırlama yok.
MTV muafiyeti için Vergi Dairesi'ne müracaat edilmesi gerekiyor. Bildirmeden borç çıkarsa müracaat ederek iptal ettirebilirsiniz.
VERGİDEN MUAF
200 metrekareye kadar tek konutu olan engelli, emlak vergisi ödemiyor.
Çalışma gücünün asgari yüzde 80'ini kaybetmiş bulunanlar birinci derece engelli, asgari yüzde 60'ını kaybetmiş bulunanlar ikinci derece engelli, asgari yüzde 40'ını kaybetmiş bulunanlar ise üçüncü derece engelli sayılırken, bu engel kategorilerinde bulunanlara 290-1200 lira arasında vergi muafiyeti uygulanıyor.
Engellinin eğitim, meslek, günlük yaşamları için özel üretilmiş her türlü araç-gereç ve özel bilgisayar programları KDV'den istisna tutuluyor.
ÜCRETSİZ OTOPARK
Havalimanlarındaki ve belediyelerin işlettiği otoparklardan ücretsiz yararlanabilir.
ÖTV indirimli aracı olanlar evlerinin önüne belediyeye müracaat ederek 'engelli araç park yeri' yaptırabilir.
Trafik Tescil Şubesine dilekçe ile başvurarak engelli araç park kartı temin edilebilir.
EN AZ YÜZDE 3 İSTİHDAM
50 ve üzeri çalışanı olan özel sektör iş yerlerinde en az yüzde 3, kamuda yüzde 4 engelli personel çalıştırılması zorunlu. Kotanın üzerinde engelli çalıştıran sigorta prim teşviği alır.
Engelli memura isteği dışında gece nöbeti ve fazla mesai yaptırılamaz.
İşkur, MEB Çıraklık Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü ve belediyeler engellilere yönelik meslek edindirme kursları düzenliyor.
Sosyal Destek Hattı 'Alo 183', 7 gün 24 saat engellilere hizmet veriyor.
TEMMUZDA ENGELLİ AYLIĞI ZAMMI VAR MI?
Yüz binlerce vatandaşı ilgilendiren yaşlılık aylığını 1000 liraya çıkaracak olan düzenleme Meclis'e geldi. 65 yaş aylığına ilişkin hazırlanan düzenleme kabul edilirse,. Yaşlılık aylığında yüz binlerce kişinin beklediği düzenlemede sona gelindi. 65 yaş aylığının alt sınırı 1.000 liraya çıkaran düzenlemeyi de içeren Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda görüşülmeye başlandı. 65 yaş aylığına ilişkin düzenleme, şu anda 543 TL olan başlılık aylığının alt sınırını 1.000 liraya çıkarıyor.
Evde engelli ve yaşlı yakınına bakanlara verilen maaş temmuz ayında zamlanacak. Önceki uygulamada, 65 yaş aylığı almakta olan bir kişi yüzde 70 ve üzeri engelli raporu aldığında, yaşlı aylığı "Başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek derecede engelli aylığına" dönüştürülüyordu. Yüzde 70 ve üzeri engeli bulunan yaşlılar, 65 yaş aylığı alanlar için getirilen kişi başına gelir kolaylığının dışında bırakıldı. Bir kişi hem 65 yaş üzerinde, hem de yüzde 70 ve üzerinde engelli ise eskiden olduğu gibi hane içindeki kişi başına gelir koşuluna bakılacak. Sadece eşi ve kendisinin gelirleri belirlenen miktarın altında kalsa bile birlikte yaşadığı çocukları hesaba katıldığında kişi başına geliri belirlenen miktarı aşanların alacağı aylık merak konusu. Yüzde 40-69 engelli raporuna sahip kişiler ise 65 yaşını doldurduklarında belirlenen miktardaki engelli aylığı yerine belirlenen miktardaki "yaşlı" aylığı almaya başlayacak.
65 yaşını doldurmadan önce yüzde 40-69 arası engelli aylığı bağlanmış olanlar, aylıkları herhangi bir sebeple durdurulmuş veya kesilmişse, 65 yaşını doldurduktan sonra tekrar yüzde 40-69 engelli raporu ile aylık başvurusunda bulunabilecekler. 65 yaş aylığı ve engelli aylığı alanların bir yıl boyunca aylıklarını almamaları durumunda aylıkları kesiliyordu. Yönetmelik değişikliğiyle bu süre 10 aya indirildi. On ay boyunca bankaya yatırılan 65 yaş ve engelli aylığını almayanların ödemeleri durdurulacak. Kişi başına gelir hesaplanırken çeşitli gelirlerin yanı sıra banka mevduatına da bakılıyordu. Yönetmelik değişikliğiyle, faizsiz banka olarak bilinen katılım bankalarındaki tasarruflar da hesaplama kapsamına alındı.
ENGELLİ MAAŞI BAŞVURUSU NASIL YAPILIR
Engelli bir bireyin maaş alabilmesi için maddi durumunun kötü olması yani fakir olması, muhtaç ve kimsesiz olması gerekmektedir. 2022 aylığı olarak bilinen engelli maaşları için başvurular Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşma Vakıflarına yapılmaktadır. Bağlı bulunduğunuz SYDV kurumuna engelli maaşı için başvuruda bulunabilirsiniz. Başvuru yapabilmek için istenen evrakları tam bir şekilde başvuru esnasında teslim etmek gerekmektedir. Evraklarında eksiklik bulunanların başvuruları kabul edilmemektedir.
Başvurularını tamamlayan adaylara vakıf tarafından başvuru alındı belgesi verilmektedir. Engelli maaşı başvuruları en fazla 1 ay içinde sonuçlanmaktadır. Başvuru yapan bireyin muhtaçlık değerlendirilmesi ise yaşadığı ev hanesinin geliri dikkate alınarak yapılmaktadır. Ayrıca engelli maaşına başvuracak kişinin yaşı da önem arz etmektedir. Başvuran kişinin 18 yaşından büyük ve 65 yaşından küçük olması gerekmektedir. 65 yaşından büyük olanların ise en az %70 oranında engellinin bulunması gerekmektedir.
2022 sayılı kanun uyarınca 65 yaş üstü kişilere, engellilere ve evde engellisine bakan kişilere maaş ödeniyor. Bu maaşlar memur maaş katsayısına endeksli. Memur maaş katsayısı enflasyon oranında güncellenip Hazine ve Maliye Bakanlığı konuyla ilgili genelgeyi yayımlayınca bu yıl ödenecek maaş ve zam miktarları da belli oldu. 65 yaş aylığı 2018'in ikinci yarısında 543.27 TL'ye yükseldi. Ayrıca aylıkların 3 ayda bir yerine aylık ödenmesi yönünde düzenleme de hayata geçti. Bu yıl ise 65 yaş aylıkları memur katsayısındaki artışla 601.58 TL'ye yükseldi. Aylıklar temmuzda memur maaş katsayısındaki artışla birlikte tekrar zamlanacak.
Ocak aylıklarını çekenler şubatta 1 aylık farkla 659.88 TL maaş alacak. Bu artışla birlikte 65 yaş aylığına 58.31 TL zam yapılmış oldu. 65 yaş üstü kişi ve eşinin toplam gelir üst sınır da asgari ücrete endeksli. Asgari ücretteki yüzde 26'lık artışla bu sınır bu yıl için 609.67 TL oldu. Dolayısıyla geçtiğimiz yıl eşinin ve kendisinin toplam geliri 1.200 TL olduğu için 65 yaş aylığı alamayan bir kişi bu yıl tekrar 65 yaş aylığına başvurur ve diğer şartlar da mevcutsa aylık alabilecek. Asgari ücretin önemli ölçüde artması sonrası eşinin ve kendisinin geliri artmayan bir kişi bu yıl yeniden başvuru yaparsa aylık alabilir.