Semiha Berksoy kimdir, kaç yaşında öldü? Google neden Doodle yaptı? İşte Semiha Berksoy'un hayat hikayesi. Google bugün Doodle'ına ilk Türk kadın opera sanatçısı Semiha Berksoy'u taşıdı. Semiha Berksoy'un Doodle'a eklendiğini gören vatandaşlar Semiha Berksoy kimdir sorusuna yanıt aramaya başladı. Doodle'da "Semiha Berksoy'un 109. Yaş Günü" şeklinde bir metin yer alıyor. Semiha Berksoy opera kariyerine 1934'te başlamış olan Semiha Berksoy Türkiye, Almanya ve Portekiz'de sahneye çıkmıştır. 1939'da Richard Strauss'un Ariadne Auf Naxos isimli operasındaki Ariadne rolü ile Avrupa'da sahne alan ilk Türk opera sanatçısı olmuştur. 1998'de Devlet Sanatçısı unvanı almıştır.
1999'da New York Lincoln Center'da Robert Wilson'ın The Days Before: Death, Destruction and Detroit III isimli operasında opera söylemiştir. 15 Ağustos 2004'te 94 yaşında vefat etmiş ve bir gün sonra İstanbul'da defnedilmiştir.
SEMİHA BERKSOY KİMDİR?
Semiha Berksoy 1910 yılında İstanbul'da dünyaya gelmiştir. Berksoy, ilk Türk kadın opera sanatçısıdır. İstanbul Konservatuarı'nda ve Güzel Sanatlar Akademisi Namık İsmail Atölyesi Resim ve Tiyatro Okulu'nda eğitim almıştır. Daha sonra devlet bursu ile Almanya'da Berlin Devlet Yüksek Müzik Akademisi Opera Bölümü'nde eğitim almış ve birinci olarak bitirmiştir.
Opera kariyerine 1934'te başlamış olan Semiha Berksoy Türkiye, Almanya ve Portekiz'de sahneye çıkmıştır. 1939'da Richard Strauss'un Ariadne Auf Naxos isimli operasındaki Ariadne rolü ile Avrupa'da sahne alan ilk Türk opera sanatçısı olmuştur. 1940'ta Türkiye'ye dönen Semiha Berksoy, Carl Ebert'in rejiliğinde Tosca ve Madame Butterfly operalarında oynamıştır. Ayrıca Deli Dolu ve Lüküs Hayat operetlerinde de görev almıştır.
1998'de Devlet Sanatçısı unvanı almıştır. 1999'da New York Lincoln Center'da Robert Wilson'ın The Days Before: Death, Destruction and Detroit III isimli operasında opera söylemiştir. 15 Ağustos 2004'te 94 yaşında vefat etmiş ve bir gün sonra İstanbul'da defnedilmiştir.
ROL ALDIĞI TİYATRO OYUNLARI
Bu Bir Rüyadır : Nâzım Hikmet - İstanbul Devlet Tiyatrosu - 2001
Keşanlı Ali Destanı : Haldun Taner - Engin Cezzar Gülriz Sururi Tiyatrosu - 1966
İstanbul Efendisi : Musahipzade Celal - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1965
Yatık Emine : Refik Halit Karay\Nazım Kurşunlu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1965
Rüya Oyunu : August Strındberg - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1964
Dumanlıda Telaki Var : Nazım Kurşunlu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1964
Çalıkuşu : Reşat Nuri Güntekin\Necati Cumalı - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1962
Göç (oyun) : Cevat Fehmi Başkut - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1961
Macun Hokkası : Müsahipzade Celal - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1961
Lütfen Dokunmayın : Haldun Taner - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1961
Kanaviçe (oyun) : Turgut Özakman - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1960
Büyük Jüstinyen : Refik Erduran - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1960
Karayar Köprüsü : Redik Erduran - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1959
Felsefe Doktoru : Branislav Nušić - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1959
Tablodaki Adam : Cevat Fehmi Başkut - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1958
Cadı Kazanı : Arthur Miller - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1958
Dışardakiler : Haldun Taner - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1957
Korku (oyun) : Orhan Asena - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1956
Bu Gece Başka Gece : Reşat Nuri Güntekin - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1956
Dünkü Çocuk : Garson Kanin - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1955
Yaşlı Aile : Branislav Nušić - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1954
Çayhane : John Parick - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1954
Lady Frederick : W. Somerset Maugham - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1953
Elektira : Sofokles - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1952
Miras (oyun) : Augustus Goetz - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1951
Köşebaşı : Ahmet Kutsi Tecer - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1951
İŞTE SEMİHA BERKSOY'UN HAYAT HİKAYESİ
Daha ilkokul yıllarında hikâyeler yazar, yazdıklarımı resimlerdim. Şiirler okur, kendi kendime şarkılar söylerdim. Güzel Sanatlar Akademisi Namık İsmail Atölyesi'nde resim eğitimi alarak resim yapmaya da başladım. Tiyatro eğitimi aldığım Darülbedayi Tiyatro Okulu'ndan sonra sesimi konservatuardaki, yani o zamanki adıyla Dar'ül Elhan'daki ilk şan hocası sopranı Nimet Vahit Hanıma dinlettim. Nimet Vahit Hanım'ın şan sınıfında benim ruhumu sürükleyen, bende alev haline gelen o sanat aşkıyla derslere başladım.
19 Haziran 1934 tarihinde Adnan Saygun'un bestelediği ilk Türk Operası "Özsoy'da" Ayşim rolünü oynadım. Ulu Anne rolünü öğretmenim soprano Nimet Vahit Hanım, Feridun rolünü bariton Nurullah Şevket Taşkıran oynuyordu. Dans ve koreografiyi Selma ve Azade Selim Sırrı üstlenmişlerdi. Koroyu Halil Bedii Yönetken yönetiyordu.
Berlin Yüksek Müzik Akademisi Opera bölümüne devlet bursu ile gönderildim. Öğrenciliğim devam ederken, 22 Haziran 1939'da Richard Strauss'un 75. Doğum Yılı Festivali'nde, Berlin Akademisi Eski Apollon Operasında, Richard Strauss'un Ariadne auf Naxos operasında, Ariadne rolüyle sahneye çıktım.
Nisan 1941'de Ankara'da profesyonel anlamda ilk opera gösterisi olan Tosca operasında Karl Ebert yönetiminde oynadım.
1999 yılında New York City Lincoln Center'da, Robert Wilson'un rejisörlüğünü yaptığı, Umberto Eco'nun eseri 'The Days Before. Death, Destruction and Detroit III' adlı oyunda, Tristan ve Isolde Operası'ndan, Isolde'nin, "Aşk Ölümü" aryasını söylediğimde 89 yaşında idim.
Benim ruhum çok canlı. Sanat aşkı var bende. Sürekli birşeyler yaratıyorum. Babamın konservatuvarı bırakmam için yazdığı mektubuna cevaben 18 yaşında yazdığım mektupta, 'benim ruhumu sürükleyen, bende alev haline geçen birşey var; o da sanat aşkıdır, bunu bilesiniz, ölsem de mezarımda selvi ağaçları söyler.' diyerek sanattan asla vazgeçmeyeceğimi vurguluyorum.
Hakikaten de bu yaşa geldim, hala vazgeçmiyorum. Sanatın yaşı yok, 90'da da, 9 yaşında da olur. Bu ruhi bir mesele. Ve bu aşk, merak beni genç ve enerjik tutuyor. Çünkü beni sevindiriyor. Aşık olmak da insanı sevindirir.
SEMİHA BERKSOY HAKKINDA MERAK EDİLENLER
Semiha Berksoy, 1946 yılında Ankara Devlet Operası'nın kurulmasında Carl Ebert ile birlikte görev almış ve Carl Ebert'in reji asistanı olarak görev yapmıştır.
Süreyya Operası'nda primadonna olarak sahneye çıktığı operetler
Emir
Çardaş Fürstin (Csárdásfürstin, Emmerich Kálmán)
Maskot (La Mascotte, Edmond Audran)
Leblebici Horhor Aga (Dikran Cuhaciyan, Tekfor Nalyan)
Semiha Berksoy ve Resim
Resimlerim hayatımı yansıtıyor.
Ne hissediyorsam onun resmini yapıyorum. Kiminde çocuk gibiyim, kiminde melek, kiminde şeytan... Melekliğim, karşılık beklemeden sevmemden geliyor. Sevince, melekleşiyorum, sevince çocuk saflığına kavuşuyorum... Şeytanlığım ise, sevdiğimi bırakıp gidebilmem. Sanatım için çekip giderim, gidebilirim... Bana şeytanlığı yaptıran sanat aşkı.
SEMİHA BERKSOY'UN EĞİTİM HAYATI
1939 Berlin Devlet Yüksek Müzik Akademisi Opera bölümü (birincilikle mezuniyet)
1929 Güzel Sanatlar Akademisi Namık İsmail atölyesi ve Refik Epikman ile İsmail Hakkı Toygur Seramik Atölyesinde resim ve heykel çalışmaları
Dar'ül Elhan (bugünkü İstanbul Belediyesi Konservatuarı), Nimet Vahit'in Şan sınıfı
Darülbedayi tiyatro okulu
İstanbul Kız Lisesi
Kadıköy İlkokulu
Doodle ne anlama geliyor?
Doodle, her ne kadar çok daha önceden de kullanılan bir terim olsa da internetin ve arama motoru Google'ın ortaya çıkmasından sonra daha farklı bir anlama sahip. 'Duğdıl' şeklinde okunan Doodle günümüzde, arama motoru Google'ın ana sayfasında 'Google' yazan logosunun sanatsal ve dikkat çekici imaj çalışmalarına dönüşmesi anlamına geliyor. Doodle denildiğinde insanların aklına gelen şey dikkat çekici logolar oluyor.
Doodle ne zaman ortaya çıktı?
İnternetin, günlük hayatın vazgeçilmezlerinden biri olmasından sonra Doodle'lar da bir hayli önem taşımaya başladı. Google tarafından oluşturulan ilk Doodle çalışması 20 Ağustos 1998 tarihinde gerçekleşti. İlk doodle 'Burning Man' festivali için yapıldı ve büyük beğeni toplamasından sonra bir gelenek haline geldi.
Doodle'ın popülerlik kazanması
Doodle zaman içerisinde popülerlik kazanmaya başladıktan sonra Google'ın da doodle'lar için verdiği önem giderek arttı. İlk olarak Google, sadece önemli günler için doodle'lar hazırlayıp yayınladı. Ancak günümüzde bu durum giderek arttı ve ünlü kişilerin doğum günlerinden önemli bayramları ya da festivalleri kutlamak için de özel doodle'lar hazırlanmaya başladı.
Doodle sadece görsellerden ibaret değil
Doodle çalışmaları ilk etapta yalnızca görsellerden ibaretti. Ancak zaman içerisinde bu durumda da değişikliğe gidildi. Günümüzde doodle çalışmaları bir animasyondan ya da video içerikten oluşabiliyor. Bu noktada Google tarafından belirlenen tasarım ekibinin yaratıcılıkları da önemli bir fark ortaya koyuyor. Google'ın yaratıcı ekibi tarafından hazırlanan doodle'lar hem bir geleneği devam ettiriyor hem de dikkat çekici çalışmalar ortaya koyulmasını sağlıyor.
