2019 yeni bedelli askerlik sisteminde yoklama kaçağı ve bakayalara ceza affı mı var mı? Bakaya kalmak nedir? Yoklama kaçağı ve bakaya durumdaki 460 bin kişiye bedelli müjdesinin ardından ceza affı da getiriliyor. Yasa teklifine verilecek bir önergeyle bakayaların geriye dönük cezaları silinecek. Teklife son anda eklenen bir maddeyle, yoklama kaçağı ve bakaya durumda olanların da bir defaya mahsus olmak üzere bedelli askerlikten yararlanmalarına imkan getirildi.
ŞERİFE GÜZEL
Yasa teklifinin Meclis Genel Kurulu'ndaki görüşmeleri sırasında verilecek bir önergeyle, yoklama kaçağı ve bakaya durumunda olanların askerliklerini yapmalarıyla birlikte bu para cezalarının da silineceğine ilişkin madde konulacak. 20 yaşını doldurmuş olanlar, askerlik yoklamalarını yaptırmamaları durumunda yoklama kaçağı, askerliğini tecil ettirmiş olanlar da kendilerine tanınan sürede işlemlerini yaptırmamaları durumunda bakaya duruma düşüyorlar. Milli Savunma Bakan Yardımcısı Şuay Alpay, Askeralma Yasa Teklifi'nin TBMM Milli Savunma Komisyonu'ndaki görüşmeleri sırasında milletvekillerinin eleştirilerine yanıt verirken, yoklama kaçağı ve bakaya kalanların sayısının 600 bin değil, 460 bin olduğunu ifade etmişti.
BEDELLİ İMKANI
Teklife son anda eklenen bir maddeyle, yoklama kaçağı ve bakaya durumda olanların da bir defaya mahsus olmak üzere bedelli askerlikten yararlanmalarına imkan getirildi. Ancak teklifte, yoklama kaçağı ve bakaya durumda olanların ödeyeceği idari para cezalarına yönelik bir düzenleme yer almadı. Teklif ile yoklama kaçakları ve bakayaların kaçak kaldıkları her gün için 10 lira idari para cezasına çarptırılması öngörülüyor. Bugüne kadarki sistemde, bakaya durumunda olanlar askerliklerini yapsalar bile bu idari para cezasını ödemeleri gerekiyordu.
GECİKTİRENE CEZA
Cezanın miktarı ise ne kadar süredir kaçak olunduğuna, birliğine zorla teslim edildiğine yahut kendi iradesi ile gelip teslim olup olmamasına göre farklı miktarlarda olabiliyor. Son dönemde 4 ay yoklama kaçağı olan kişilerin kendiliğinden birliklerine teslim olmaları durumunda ödeyecekleri ceza miktarı 296 lira iken, yakalanma yahut zorla getirilme durumunda ödemeleri gereken idari para cezasının bedelinin 1.187 lira olacağı belirtiliyor.
Yoklama kaçağı ve bakayalara verilen para cezası idari para cezası olduğu için ödenmemesi durumunda hapis cezasına çevrilmeyip, ceza, faiziyle birlikte katlanmaya devam ediyor ve tahsili için icra yoluna gidilebiliyor. Cezanın ödemesinde maddi durumu uygun olmayan kişiler için taksitlendirme sistemi uygulanabilirken, cezanın 4 eşit taksitte ödenmesi de söz konusu olabiliyor.
BİR DEFALIK AF
Yoklama kaç ağı ve bakaya para cezalarının, askerliğini yapmış olanlar için bir defaya mahsus affedilmesine yönelik düzenlemenin, teklifin Genel Kurul'daki görüşmeleri sırasında verilecek bir önergeyle yapılacağı belirtildi. Hazırlığı yapılan ve önümüzdeki hafta ele alınması beklenen önergeye göre yoklama kaçağı ve bakaya duruma düşenlerden askerlik hizmetini yapanlar, askerliklerini yapmalarının ardından cezalarını sildirebilecekler.
BAKAYA KALMAK NEDİR?
Askerlik çağına girenlerden son yoklamalarını yaptırarak askerlik kararı aldırdıkları hâlde çağrıldıklarında gelmeyen veya gelip de kıtalarına gitmeden toplandıkları yerlerden ayrılanlar, 'bakaya' olarak adlandırılıyor. İşte, konuya ilişkin ayrıntılar...
1111 sayılı Askerlik Kanunu'nda yer alan bilgilere göre; asker edildikleri halde istenildikleri sırada gelmeyenlere veya gelipte askerlik yapacakları kıtalara gitmeksizin toplandıkları yerlerden veya yollardan savuşanlara 'bakaya' deniliyor.
Kanunda yer alan diğer bilgilere göre; sevkten önceki veya sonraki iki ay içinde çocuğunun doğması, nedeniyle askerlik şubesine gelemeyecek olanlar, bu mazeretlerini kanıtlayan belgeleri askerlik şubesinde bulundururlar. Bunlar hakkında bakaya işlemi yapılmaz. Bu mazeretler dışındaki nedenlerle sevkin son gününe kadar askerlik şubesine gelmeyenler ile gelip de sevk evrakını alanlardan, kendilerine verilen yol süresi sonunda birliğine katılmayanlar, bakaya olarak kabul edilirler.
Tabi oldukları celp döneminde silah altına alınacakları bildirilmiş olan yedek subay aday adaylarından, sevk öncesi hazırlık işlemlerini yaptırmak maksadıyla belirlenen tarihlerde yurt içinde askerlik şubesi başkanlıklarına gelmeyenler, yabancı ülkelerde bulundukları yerin elçilik veya konsolosluklarına müracaat etmeyenler ile sınıflandırılan yedek subay adaylarından askerlik şubesi başkanlıklarına gelip sevk tarihlerinde sevk evrakını almayanlar yahut sevk evrakını alıp kendilerine verilen yol süresi sonunda sınıf okulu veya eğitim merkezine katılmayanlardan birinci fıkrada belirtilen mazeretleri bulunmadığı anlaşılanlar bakaya olarak kabul edilirler.
Bakayalar, askerlik ödevlerini yerine getirmek maksadıyla yakalanmaları için Milli Savunma Bakanlığınca İçişleri Bakanlığına, askerlik şubelerince de mahallin en büyük mülki amirine bildirilirler. Yakalanarak muhafaza altına alınan yükümlüler, vakit geçirmeksizin ve en geç yirmi dört saat içerisinde en yakın askerlik şubesine getirilirler. Askerlik şubesince teslim alınamayan yükümlüler, ilgili kolluk kuvveti tarafından hazırlanan tutanağa istinaden derhal serbest bırakılırlar.