Genellikle bayrama hazırlık günü olarak geçirilen Arefe Günü, İslam dinine göre bayramı müjdeleyen gün olarak tanımlanıyor. İlahiyatçılar bu önemli günün dua ve ibadet ile geçirilmesini öneriyor. İkindi namazını kıldıktan ve Arefe Duasına başlamadan önce göğün altında iki rekat namaz kılmalı ve Hak Teala'nın huzurunda günahlarını itiraf ederek ikrar etmelidir.
AREFE GÜNÜ KILINACAK NAMAZLAR
Tövbe Namazı Kılmak: İkindi namazını kıldıktan ve Arefe Duasına başlamadan önce göğün altında iki rekat namaz kılmalı ve Hak Teala'nın huzurunda günahlarını itiraf ederek ikrar etmelidir. Böylece Arafat sevabına nail olsun ve günahları bağışlansın. Mahsus Namaz: Zeval vakti olduğunda göğün altına çıkmalı (yani açık alanda olmalı) öğlen ve ikindi namazlarını ruku ve secdesini güzel bir şekilde yaparak kılmalı. Namazları bittikten sonra iki rekat namaz kılmalı. Namazın birinci rekatında Fatiha Suresinden sonra ihlas suresini, ikinci rekatta Fatiha Suresinden sonra Kafirun Suresi okunmalıdır. Bu namazın ardından 4 rekat namaz kılmalıdır. Namaz iki rekat iki rekat kılınmalıdır. Her rekatta Fatiha suresinden sonra 50 kere ihlas suresini okumalıdır. Bu namaz Emire'l Mümin'in Hz. Ali'nin namazıdır.
AREFE GÜNÜ YAPILMASI GEREKEN İBADETLER
Müslümanlar Ramazan Bayramı'nın öncesinde geçirilen Arefe Günü'nde oruç tutmaya devam ederler. Hz.Muhammed bugün için "En hayırlı, kabulü şayan olan dua, Arefe Günü yapılan duadır" şeklinde bir Hadis söylemiştir. Müslümanlar bugünü oruç, namaz ve dua eşliğinde geçirmelidir.
AREFE GÜNÜ OKUNACAK DUALAR
Diyanet İşleri'nde yer alan bilgiye göre Arefe Günü için Hz.Muhammed şu duayı uygun görmüştür:
"Allah'tan başka ilah yoktur, o tektir, onun ortağı yoktur. Mülk sadece onun, hamd da yalnız onadır. O her şeye kadirdir."
Hz. Ali ise bugün için şu duanın okunmasını tavsiye etmiştir:
"Allah'ım, bizim dediğimizden hayırlı olarak, Zât'ının buyurduğu gibi hamd sana mahsustur. Allah'ım namazım, sair ibadetlerim, ölümüm, yaşamam senin içindir. Kalan varlığım da Zât'ın içindir. Allah'ım kabir azabından, kalp fitnesinden, işlerin bozulmasından sana sığınırım. Allah'ım esen yelin getirdiği şeyin hayırlısını senden dilerim."
Ayrıca bugün içinde İhlas Suresi'nin sürekli okunması gerektiği de vurgulanıyor.
İhlas Suresi'nin Arapça okunuşu:
"Kul hüvellâhü ehad. Allâhüssamed. Lem yelid ve lem yûled. Ve lem yekün lehû küfüven ehad."
İhlas Suresi'nin Türkçe çevirisi:
"De ki; O Allah bir tektir. Allah eksiksiz, sameddir (Bütün varlıklar O'na muhtaç, fakat O, hiçbir şeye muhtaç değildir). (O)Doğurmadı ve doğurulmadı. O'na bir denk de olmadı."
Arefe günü yapılacak işlerden bazıları şunlardır:
1- Arefe günü Sabah namazından Ramazan bayramının dördüncü günü ikindi namazına kadar erkek-kadın herkes cemaatle kılsın yalnız kılsın 23 vakit farz namazda selam verir vermez (Allahümme entesselam...) demeden önce bir kere vacib olan teşrik tekbirini söylemeli yani (Allahü ekber Allahü ekber. La ilahe illallahü vallahü ekber Allahü ekber ve lillahil-hamd) demelidir.
Camiden çıktıktan veya konuştuktan sonra artık teşrik tekbirini okumak gerekmez. (Halebi)
2- Zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutmak sevaptır; fakat Arefe günü oruç tutmak daha çok sevaptır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Arefe günü oruç tutana Âdem aleyhisselamdan Sûr'a üfürülünceye kadar yaşamış bütün insanların sayısının iki katı kadar sevap yazılır.) [R. Nasıhin]
(Arefe günü tutulan oruç bin gün [nafile] oruca bedeldir.) [Taberani]
(Arefede tutulan oruç iki bin köle azat etmeye iki bin deve kurban kesmeye ve Allah yolunda cihad için verilen iki bin ata bedeldir.) [T. Gafilin]
(Arefe günü [Besmele ile] bin İhlas okuyanın günahları affolup duası kabul olur.) [Ebuşşeyh]
(Arefe günü tutulan oruç geçmiş ve gelecek yılın günahlarına kefaret olur.) [Müslim]
(Şeytan Arefe gününden başka bir günde daha zelil rezil hakir ve kinli görülmez.) [İ. Malik]
(Allahü teâlâ Arefe günü kullarına nazar eder. Zerre kadar imanı olanı affeder.) [Gunye]
(Rahmet kapıları dört gece açılır. O gecelerde yapılan dua reddolmaz. Ramazan ve Kurban bayramının birinci gecesi Berat ve Arefe gecesi.)
[İsfehani]
(Arefe gecesi ibadet eden Cehennemden azat olur.) [S. Ebediyye]
İbadet olarak ilim öğrenmek en faziletlisidir. İlmihal okumakla en uygun ilmi öğrenmiş oluruz.
3- Bugünü fırsat bilip dua etmeli! Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Duanın faziletlisi Arefe günü yapılanıdır.) [Beyheki]
4- Arefe gününü ibadetle zikirle tefekkürle geçirmeli insanlara iyilik etmeye çalışmalı! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Arefe gününe hürmet edin! Arefe Allahü teâlânın kıymet verdiği bir gündür.) [Deylemi] (Hürmet etmek günah işlememekle olur.) (Arefe günü kulağına gözüne ve diline sahip olan mağfiret olur.) [Taberani]
Kulağına sahip olmak gıybet çalgı gibi haram olan şeyleri dinlememektir. Eğer biz istemeden kulağımıza gelmişse bize günah olmaz. Gözüne sahip olmak da haram olan şeylere bakmamak ve mubah olarak baktığı şeylerden ibret almaktır. Diline sahip olmak ise yalan söylememek dedikodu etmemek laf taşımamak kötü söz söylememek hatta boş şey konuşmamak kimseyi diliyle incitmemek demektir. Bunlara riayet eden Arefe gününü değerlendirmiş olur.
AREFE GÜNÜ TUTULAN ORUÇ BİN GÜNE EŞİT
Peygamber Efendimiz (s.a.v.) Arefe günü tutulan oruç hakkında şöyle buyurmaktadır:
"arefe günü tutulan oruç, geçmiş bir senenin ve gelecek senenin günahlarına kefaret olur." (Tergîb ve Terhîb Trc, 2. 457)
Yani geçmiş yılın günahı affedilir, gelecek yıl da Allah o kişiyi günahlardan korur.
Hz. Ebu Bekir'in oğlu Abdurrahman arefe günü kardeşi Hz. Âişe Validemizin (r.a.) huzuruna girdi. Hz. Âişe oruçlu olduğu için hararetten dolayı üzerine su dökülüyordu. Abdurrahman ona:
Orucunu boz, dedi. Hz. Âişe:
"Resûlullahın (s.a.v.) 'Arefe günü oruç tutmak, kendisinden önceki senenin günahlarına kefaret olur' dediğini işittiğim halde iftar mı edeyim" dedi. (Tergîb ve Terhîb Trc, 2. 458)
"Kefaret olur", günahları örter, affettirir demektir. Bizim gibi neredeyse bir günah denizinde yüzen ahir zaman Müslümanları için bundan daha büyük bir müjde olabilir mi?
Başka bir rivayette ise Hz. Âişe (r.a.) şöyle demiştir:
Arefe gününün orucu bin gün oruç tutmak gibidir. (Tergîb ve Terhîb Trc., 2. 460)
Demek ki, bir günlük arefe orucu, üç yıllık normal günlerde tutulan oruç sevabına denktir.
CEHENNEMDEN KURTULUŞ GÜNÜ
Efendimiz (s.a.v.) Arefe gününün faziletini şu hadisle müjdeliyor:
"Arefe gününden daha faziletli bir gün yoktur. Allahü Teâlâ o gün, yer ehli ile meleklere karşı övünür ve (Arafat'taki hacıları kastederek) şöyle buyurur:
Kullarıma bir bakın. Saçları başları dağınık, toz toprak içinde her uzak ilden bana geldiler. Bu halleri ile onlar, rahmetimi ümit etmekteler, azabımdan dahi korkmaktalar. Şahit olunuz, onları bağışladım. Onların yerlerini cennet eyledim. Arefe günü olduğu kadar, hiçbir gün cehennemden daha çok azat edilen olmaz."
AREFE GÜNÜ OKUNACAK DUALAR
Diyanet İşleri'nde yer alan bilgiye göre Arefe Günü için Hz.Muhammed (S.A.V.) şu duayı uygun görmüştür:
"Allah'tan başka ilah yoktur, o tektir, onun ortağı yoktur. Mülk sadece onun, hamd da yalnız onadır. O her şeye kadirdir."
Hz. Ali ise bugün için şu duanın okunmasını tavsiye etmiştir:
"Allah'ım, bizim dediğimizden hayırlı olarak, Zât'ının buyurduğu gibi hamd sana mahsustur. Allah'ım namazım, sair ibadetlerim, ölümüm, yaşamam senin içindir. Kalan varlığım da Zât'ın içindir. Allah'ım kabir azabından, kalp fitnesinden, işlerin bozulmasından sana sığınırım. Allah'ım esen yelin getirdiği şeyin hayırlısını senden dilerim."
Ayrıca bugün içinde İhlas Suresi'nin sürekli okunması gerektiği de vurgulanıyor.
İhlas Suresi'nin Arapça okunuşu:
"Kul hüvellâhü ehad. Allâhüssamed. Lem yelid ve lem yûled. Ve lem yekün lehû küfüven ehad."
İhlas Suresi'nin Türkçe çevirisi:
"De ki; O Allah bir tektir. Allah eksiksiz, sameddir (Bütün varlıklar O'na muhtaç, fakat O, hiçbir şeye muhtaç değildir). (O)Doğurmadı ve doğurulmadı. O'na bir denk de olmadı."
Yemin olsun on geceye...
Milyonlarca mü'min "Lebbeyk!" nidalarıyla kutsal diyarlara yüzünü gözünü sürüyor. Gidemeyenlere ise Cenâb-ı Hak, Zilhicce gibi önemli bir fırsat sunuyor. Zira bu ayın ilk on günü bizler için duaları hacıların niyazlarına katma, oradaymış gibi her anı bereketlendirme vakti.
Milyonlarca insanın hac ibadetini eda ettiği, Arafat'ta, Mina'da, Müzdelife'de rahmet sağanağında ıslandığı, "Lebbeyk Allahümme lebbeyk!" nidalarının yükseldiği, kurbanların kesildiği bir zaman dilimi Zilhicce ayı.
Müminler denizinde bir damla olmanın hazzıyla bu kutlu zaman dilimini kutsal topraklarda geçirenler var. Onlar, Hacerü'l-Esved'e yüzünü gözünü sürüp, Ravza'nın sahibinin manevî atmosferinde yıkanıyor. Ancak herkes bu talihe sahip değil. Kâbe'nin kokusunu almak isteyen, Rabb'ine teveccühte bulunmayı arzulayan, "Ah keşke biz de orada olabilseydik!" diyenler de var geride. Onlar için Allah'ın engin rahmeti imdada yetişiyor. Zira Cenâb-ı Hak kullarına umumî bir teveccühte bulunuyor. Yani 10 günü hacdaymış gibi dolu dolu geçirebilmemiz, dualarımızı Arafat'takilerin dualarına katabilmemiz, onların feyiz dolu ibadetlerine ortak olabilmemiz mümkün. Bundan istifade edebilmek için esas olan niyet, arzu ve Rabb-i Rahim'in teveccühüne teveccühle mukabelede bulunmak.
Kur'an-ı Kerim'de Allah'ın önemini vurgulamak için üzerine yemin ettiği şeylerden biri de Zilhicce ayında saklı. Fecr Sûresi'nin hemen başında "Şafak vaktine ve on geceye yemin olsun ki." buyruluyor. Âlimlerin ekseriyetine göre bu ayetler Zilhicce'nin ilk on gecesine işaret ediyor. Bu on gecenin, Muharrem ayının ilk on gecesi ya da Ramazan'ın son on gecesi olduğunu söyleyenler de var. Ancak İslam âlimlerinin büyük çoğunluğu bu günlerden kastedilenin Kurban Bayramı'ndan önceki on gece olduğu görüşünde.
Ayette Zilhicce'nin on gecesine yemin edilerek gecelerin Allah katındaki kıymeti de ön plana çıkarılıyor. Zira gece ibadeti manevî terakki adına çok önemli. Çünkü o saatler Cenâb-ı Hakk'a en yakın olunan anlar arasında. Allah için rahatın terk edildiği, hiç kimsenin görmediği yerde Allah'a yönelindiği, kendi sesini dinleme, içini duyma imkanın bulunduğu zaman dilimleri. Bu sebeple o anlarda Yaradan'ın ekstra teveccühü söz konusu.
On geceye yemin edilen ayette dikkat çeken bir başka husus ise Allah'ın ekstra lütuflarla bezediği Ramazan'ın son on ile Zilhicce'nin ilk on gecesinin sonunun bayramla taçlanması. Bazi âlimler Fecr Sûresi'nde, on geceye yemin edilmeden önce zikredilen fecirden (şafak vakti) maksadın, bu bayram günleri olduğunu söylüyor. Allah, bu günlerde uhrevileşen, Kendi kapısına koşan kullarına boşluk yaşatmak istemezmişçesine inananları hayrı, bereketi, neşesi ile dolu bayrama emanet ediyor. Kullarına dünya hayatında bayram ettirerek, ahirette vereceği mükafatların provasını yaptırıyor bir nevi