İstanbul'da yaşanan 5.8 şiddetindeki deprem sonrasında milyonlarca insan yakınlarından haber almak için telefonlara sarıldı. Yoğun aramalar nedeniyle GSM şebekelerinin trafik yönetiminde sorunlar yaşandı. Vatandaş sevdiklerine ulaşamadı. Sorun bir nebze internet üzerinden yapılabilen aramalar ile giderilebildi. Depremin hemen ardından Ulaştırma Bakanlığı yetkilileri başkanlığında oluşturulan kriz masası ile operatörlerle video konferans yoluyla görüşme yapılarak operatörlerin afet senaryo parametreleri devreye alındı. Bunun ardından Vodafone ve Turkcell'de şebekede oluşan trafik sıkışıklığı birkaç saat içinde giderildi. Türk Telekom'da biraz daha uzun süren sorunun 3'üncü parti bir yazılımdan kaynaklandığı tespit edildi.
3 operatörün ihtiyaten AFAD Başkanlığı'na birer mobil baz istasyonu konuşlandırdığı, bu istasyonların ihtiyaç olması halinde kurulacağı aktarıldı. İstanbul genelinde operatör şebekelerinde enerjide ya da altyapıda herhangi bir sorun yaşanmadığı bildirildi. TÜRK TELEKOM'DAN ÖZÜR HEDİYESİ
Türk Telekom, abonelerine 2 ay boyunca toplam 10 GB mobil internet tanımlanacağını duyurdu: "Mobil teknoloji yenileme sırasında gerçekleşen deprem, şebekemizde aksamalara neden olmuştur. Tüm mobil abonelerimize 2 ay boyunca aylık 5 GB internet tanımlanacaktır."
Depremin ardından AFAD, okullarda deprem çantasının önemini anlattı. Vatandaşlarda deprem çantası hazırlama bilincinin arttığı görüldü. Çanta ve çadır almak için vatandaşlar harekete geçerken, fırsatçılar da boş durmadı. Çanta çadır fiyatlarında, yüzde 10-30 arasında artış yaşandı. Öte yandan DASK poliçe satışları depremin ardından bazı sigorta şirketlerinde önceki güne göre yüzde 30 arttı. Kimi sigorta şirketlerinin de risk yüksek olduğu için DASK poliçesi satmayı durdurduğu öğrenildi. Deprem çantasını hazırlamanın maliyetinin ortalama 440 lira olduğu tespit edildi. EVLERİN YARISI SİGORTASIZ
Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK), Türkiye'deki 17 milyon 662 bin 690 konuttan, deprem sigortası yapılan sayısının 9 milyon 247 bin 865, sigortalılık oranının da yüzde 52.40 olduğunu açıkladı. İstanbul'da ise 3 milyon 682 bin 450 konuttan 2 milyon 315 bin 137'sinin deprem sigortası var. Sigortalılık oranı İstanbul'da yüzde 62.9 oldu. İstanbul'da 100 metrekarelik bir konut için 100 ile 239 lira arasında sigorta primi ödeniyor. ALO SİZE ULAŞILAMIYOR
Haberleşmede yaşanan aksamalar, sosyal medyada da vatandaşın öncelikli gündemi oldu:
● Cep telefonunun en hayati rol oynadığı gün GSM operatörleri yok!
● Ülkede büyük bir deprem olsa, interneti ve WhatsApp'ı olmayan iletişim kuramayacak?
● 1999 depreminde bu durum normaldi ama aradan 20 yıl geçti.
● Deprem İstanbul'da oldu, Aydın'da dün sabahtan beri mobil telefon iletişimi yok.
● Sürekli depreme hazırlıklı değiliz diyoruz ama bugün gördük ki depreme en hazırlıksız olanlar GSM operatörleri. ALO size ulaşılamıyor!
Bina Risk Tespiti yaptırmak için herhangi bir çoğunluk aranmıyor. Kat maliklerinden birinin veya kanuni temsilcisinin müracaatı ile tespit yapılabiliyor. Riskli binaların tespiti için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'ndan lisans almış kurum ve kuruluşlara tapu ve kimlik fotokopisi ile başvurmak yeterli oluyor. Lisanslı kurum ve kuruluşlar, belli bir ücret karşılığında bina risk raporu hazırlıyor. BİNA SAĞLAM MI?
● 2000 yılından önce yapılmış bir binanın riskli olma ihtimali yüksek.
● Hazır beton kullanılmamışsa,
● Beton dayanımı C10 ve daha azsa,
● Bodrum katında rutubet; kolon, kiriş demirlerde paslanma varsa,
● Kolon ve kirişlerde çatlaklar varsa,
● Taşıyıcı kolon ve kirişler kesilmişse binanız riskli olabilir.
BARIŞ ŞİMŞEK