Af yasası ne zaman çıkacak? MHP'nin gündeme getirdiği af ile ilgili son gelişmeler yakından takip ediliyor. Milyonlarca vatandaşın merakla beklediği af konusunun bugün Meclis'te görüşülüp görüşülmeyeceği merak ediliyor. TBMM 2,5 aylık tatilin ardından yeni yasama yılına başlıyor. Peki, af ne zaman çıkacak? Af yasası Meclis'e geldi mi? Af ve ceza indirimi konusunda son durum nedir? İşte 1 Ekim af ile ilgili son gelişmeler...
AF VE CEZA İNDİRİMİ NE ZAMAN ÇIKACAK?
Yargı Reformu Stratejisi'ndeki hedefleri hayata geçirecek yargı paketi, 1 Ekim'de başlayacak yeni yasama yılında Meclis'in öncelikli gündemi olacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yargı yılı açılış konuşmasında Yargı Reformu Stratejisi hazırlıklarında son aşamaya gelindiğini açıklamıştı.
NACİ BOSTANCI'DAN FLAŞ AÇIKLAMA
AK Parti Grup Başkanı Naci Bostancı, 1 Ekim'de açılacak olan TBMM'nin yeni yasamı yılının ilk gündem maddesinin Yargı Paketi olacağını söyledi.
Bostancı, "Meclis açılır açılmaz ilk gündem maddemiz 'Yargı Paketi' olacak. O çerçevede çalışmalarımızı sürdürüyoruz. 'Yargı Paketleri' demek daha doğru olur, peş peşe yargı paketleri gelecek. İlk paket 38 maddelik bir paket. Muhalefet partileri ile görüşmelerimiz devam edecek. Olumlu yaklaşımlar var, katkılar var. Bunları kıymetli görüyoruz" diye konuştu.
İlk yargı paketinde neler var?
Naci Bostancı, Pazartesi günü Meclis'e sunulması beklenen ilk yargı paketinin detayları hakkında şu bilgileri verdi:
"Uzun tutukluluk sürelerine ilişkin bir düzenleme. Usul ekonomisi bakımından yargılamanın hızlı ve etkili olmasını sağlayıcı düzenlemeler. İstinaflara giden ve esasen Yargıtay'a gitmeyen 5 yılın altındaki cezalar için, bazı ceza başlıklarının Yargıtay'a giderek, yargıda yerleşmiş içtihatlar gözüyle bir daha bakılmasını temin etmek. Mesleğe giriş sınavlarına ilişkin, hukuk mensuplarına yönelik olarak bir merkezi sınav düzenlemesi, ondan sonra avukat-hakim-savcı olmalarını temin etmek. Avukatlara yeşil pasaport verilmesi ve hukuki faaliyetlerini sürdürürken, kolaylıkla yurt dışı bağlantılarını kullanma imkanı getiriliyor, ilk paket bu çerçevede bir paket. Meclis açıldıktan sonraki hafta Genel Kurul'a gelir. Çünkü ilk hafta komisyonda görüşülecek. Ümit ediyorum hızlı bir şekilde yasalaşır."
TUTUKLULUĞA SINIR
Cumhuriyet savcıları suçun sübutuna doğrudan etki edecek delilleri toplamadan dava açamayacak. İddianamenin iadesi müessesesi işler hale getirilecek.
Tutuklama için, "suçun işlendiği konusunda kuvvetli şüphe" yeterli olmayacak, "kuvvetli şüphenin varlığını gösteren somut delillerin bulunması" şartı aranacak.
Soruşturma aşamasında tutukluluk süresine sınırlama getirilecek. Tutukluluk süreleri çocuklar bakımından yarı oranında uygulanacak. 3 aydan fazla tutuklu kalan şüpheli soruşturma evresi tamamlanıncaya kadar ağır ceza mahkemesi başkanına yapacağı itiraz ile tutukluluğu hakkında bir karar verilmesini isteyebilecek.
AF KİMLERİ KAPSAYACAK?
Çalışma bir af niteliğinde değil, Şartlı salıverilme ve Denetimli serbestliğin yeniden düzenlenmesi ile özel infaz uygulamalarının getirilmesini içeren bir kanun teklifi olacak.
Yeni çalışma terör, tecavüz, kadın ve çocuğa şiddet ve istismar suçlarını kapsamayacak.
Ancak infaz rejimi uyarınca adli suçlarda cezanın yüzde 66'sının yatılmasında değişikliğe gidilerek bu oran yüzde 50'ye çekilecek. Yani cezaevinde kalma süresi kısalacak. Çalışmada çocuklu kadın mahkumların cezalarının ev hapsine dönüşmesini sağlayacak bazı düzenlemelere de yer veriliyor.
ŞİDDET MAĞDURLARI
Hiçbir sosyal güvencesi olmayan şiddet mağdurlarının suçtan kaynaklı tedavi giderlerinin tamamı devlet tarafından karşılanacak. Soruşturma veya kovuşturma evresinde, dava nakli veya adli tıp işlemleri nedeniyle yerleşim yeri dışında bir yere gitme zorunluluğu doğması halinde mağdurun yapmış olduğu konaklama, iaşe ve ulaşım giderleri, Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenecek.
15 yıl kıdemi olan avukatlara yeşil pasaport hakkı tanınacak.
İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'da, Anayasa Mahkemesi'nin kasım 2017 tarihli iptal kararı doğrultusunda erişimin engellenmesi tedbirleri kademeli olarak uygulanacak. Buna göre mahkemece, doğrudan site kapatma kararı verilmesi yerine öncelikli olarak URL adresi üzerinden erişimin engellenmesi, bu tedbir yerine getirilemediği takdirde mahkemeden tüm siteye erişimin engellenebilmesinin talep edilmesi imkanı getirilecek.
GENEL AF NEDİR?
Genel af, kamu yararına uygunluğu anlaşıldığı belli başlı suç çeşitlerinin kovuşturulmasının durdurulması, verilmiş olan cezaların kaldırılması ya da azaltılmasıdır.
Türk Ceza Kanunun 65 maddesinde genel af şu şekilde yer buluyor;
Genel af halinde, kamu davası düşer, hüküm verilen cezalar bütün neticeleri ile birlikte ortadan kalkar.
Özel af ile birlikte hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine son verilebilir veya infaz kurumunda çektirilecek sürenin kısaltılması sağlanır veya adli para cezasına çevrilebilir.
Cezaya bağlı olan ya da hükümde belirtilen hak yoksunları, özel affa rağmen etkisini sürdürür.
74. maddeye göre genel af, özel af ve şikayetten vazgeçme gibi durumlarda veya adli para cezasının geri alınmasını gerektirmez. Genel af halinde yargılama giderleri de istenmez.
Türkiye'de genel af örnekleri bir hayli fazladır. Örneklerle konumuzu daha da anlaşılır hale getirelim. Hatırlayacak olursanız 6 Şubat 2003 tarihinde cezaların ertelenmesi sağlanmıştı. Başka bir örnek vermek gerekirse, 27 Nisan 2002 tarihine kadar işlenen suçlardan dolayı hapis cezasına mahkum edilenlerin, 4758 numaralı kanun gereği toplam cezaları on yıl indirilmiştir. Dikkat ettiğimiz kadarıyla genelde genel aflar hükümet değişiklikleriyle gündeme gelmektedir ve bu dönemlerde gerçekleşmektedir.
Genel af çıkmasıyla birlikte, soruşturması yürütülen ve henüz dava açılmayan soruşturmalarla ilgili davalar açılmaz. Hakkında hüküm verilip henüz kesinleşmeyenlerin ve davası açılıp mahkemeye devam edenlerin hakkında davaları düşmesine karar verilir.
Haklarında hüküm kesinleşip henüz infaza başlamayanların ilgili cezaları vermekten vazgeçilir. Hapishanede olanlar derhal serbest bırakılır ve genel af halinde adli sicil kayıtları silinir.