Adalet Bakanı Abdülhamit Gül açık cezaevlerinde yeni bir modele geçileceğini söyledi. Yeni çıkarılan şiddetle mücadele genelgesi, açık cezaevine geçişteki yeni model ve yargıdaki 2020 hedefleri hakkında Hürriyet'e konuşan Adalet Bakanı Gül, önemli gelişmelerin gerçekleşeceğinin altını çizdi.
İşte Noterlerde kredi kartı uygulamasına da 1 Şubat 2020'de başlanacağını duyuran Bakan Gül'ün adaletle ilgili merak edilen konularda madde madde değerlendirmeleri:
KOMİSYONU UZMANLARLA GENİŞLETİYORUZ
"İnfazla ilgili yaptığımız çalışmalarda açık, kapalı, yarı açık cezaevi meselesini tartıştık. Belli suçlarda 'iyi halliliğe' de açığa ayrılmaya da savcı başkanlığında uzmanların da yer aldığı komisyon karar verecek. Komisyonu uzmanlarla genişletiyoruz.
BELLİ SUÇLARDA İNFAZ HÂKİMİ
Belli suçlara kadar mevcut cezaevindeki İdare ve Gözlem Kurulu, belli suçlarda savcının başkanlığında Sağlık, Aile Bakanlığı, sivil toplumdan temsilciler uzmanlar da komisyonda yer alacak. Bu komisyon hükümlüyü izleyecek, bakacak ve değerlendirecek. Belli suçun üzerindekilerin açığa ayrılmasına ise infaz hâkimi karar verecek.
ALTI AYDA BİR DEĞERLENDİRME
Sadece bu hakları kullanırken değil, belli periyotlarla bakacaklar. Diyelim altı ayda bir olacak. Hem cezaevine girerken, hem açığa ayrılırken Komisyon karar verecek. Ya yıl ya da suç seçerek. Bunlar kapsamlı yeni bir model olarak ortaya konulacak.
HÜKÜMLÜYE SİCİL NOTU GELİYOR
'Yeni modelde hükümlünün 'sicil notuna' bakılacak. Mesela suç uyuşturucu ile ilgili; AMATEM'den, Sağlık Bakanlığı'ndan uzman gelecek. Uzmanlar değerlendirecek, komisyon karar verecek. Şiddetten içeride birinin durumu incelenecekse, o zaman Aile Bakanlığı uzmanı ve psikologlar da bakacak.
AKIL HASTASI HÜKÜMLÜ HASTANEYE
Akıl hastası mümeyyiz değil sokağa salıyorsunuz. Bunların belli bir süre yüksek güvenlikli hastanelerde kalmasını kanuni olarak zorunlu hale getirmek istiyoruz. Adana'da ve Şehir Hastanesi'nde böyle bir bölüm var. Kapasiteleri arttırılacak.
'FERYADI GÖR' GENELGESİ
Şiddet mağduru yalnız bırakılıyor, feryat ediyor. Çıkarılan yeni genelge, uygulamadaki sorunları çözmeye dönük 'Bu feryadı gör' anlamındadır. Konunun amiral gemisi Aile Bakanlığı'dır. Yargıya vaka olduktan sonra geliyor. Yargı mensuplarının şiddeti önleme gibi görevi yok. Şiddet olduysa cezalandırıcı bir fonksiyonu var. Şiddeti Adalet Bakanlığı, hâkim-savcılar önleyecek değil. Önleme görevi olan kurumlar var. Medyaya ve sivil toplum kuruluşlarına düşen görevler, farkındalık oluşturmak gereken konular, yürütülmesi gereken kampanyalar var. Bizim derdimiz o kadının şiddete maruz kalmadan o işin engellenmesi. Şiddet meselesinin kökünden çözümlenmesi.
HEDEF MESELEYİ KÖKTEN KURUTMAK
İşin ana kısmı meseleyi kökten kurutmak ve kadının şiddete uğramaması, kimsenin istismara uğramamasıdır. Bu fiillerin yaşanmamasıdır. Bu da hâkim savcı eliyle değil koruyucu önleyici tedbirlerle olur. Bu genelgeyle kendi yaşadığımız uygulamadaki sorunları çözmeye dönük adım attık. Yoksa bu şiddetle mücadele genelgesi değil. 6284 sayılı yasa Aile Bakanı'na sorumluluk veriyor. Asıl sorumluluk onlarda. Ama genelge savcıya 'Karakola git deme, ifadeyi kendin al' diyor. Kendi kısmımızla ilgili tedbir aldık.
YAŞLI, HASTA VE HAMİLEYE EVDE HAPİS
2020 yılında şiddet mağdurlarının ifadesinin şu anda yedi yerde olan ve Türkiye çapında yaygınlaştırılacak Adli Görüşme Odaları'nda uzman eşliğinde alınmasını, soruşturmaları başsavcılıklar bünyesindeki 'Aile İçi ve Kadına Yönelik Şiddet Bürolarındaki' uzman savcıların yürütmesini hedefliyoruz.
Kadın, hasta ve hamilelerin cezaevine gitmeyecek şekilde suça göre ve hâkim kararıyla elektronik kelepçe gibi uygulamalarla cezalarını çekmeleri üzerinde çalışıyoruz.
NOTER'DE YENİ DÖNEM 1 ŞUBAT'TA
Noterlerde güvenli ödeme ve kredi kartı uygulamasına 1 Şubat 2020'de başlayacağız. Nöbetçi noterlerde bankalar hafta sonu havale yapmadığı için araba satışında yaşanan sorunlara dönük çok yoğun talep var. Çözümü için Merkez Bankası ile yazışma görüşme devam ediyor. Güvenli ödeme sistemi ile noter havaleyi görecek tapu işlemini yapacak
İNFAZ YASASI'NDA TAKDİR MECLİS'İN
Sistemsel olarak kalıcı geçici öneriler alternatifli çalışmalar yaptık. Ama siyaset hangisini karar verecek ya da ne şekilde revize edecek? Bu teknik çalışma. Toplumu rahatsız edecek adımların atılmaması yönünde bir hassasiyetimiz var. Cezaevlerinde 290 bin kişi var. Benim ağzımdan çıkacak bir cümle oradaki insanların psikolojisini etkiler. Ulusal güvenlik meselesi. Siyaseten gündeme gelen bir konu. Bu konu Meclis'in takdirinde."
İKİNCİ YARGI PAKETİ
İlk pakette ceza ile ilgili bir adım atıldı. İkinci yargı paketinde daha çok hukuk usullerini değerlendiriyoruz. Biz terörle mücadele ederken, vatandaşın gündemindeki tüketici, aile mahkemesindeki davalarına dokunmak gerekiyor. Dört milyonu aşkın hukuk davası var. Bunların hepsinin kabaca bir kısmında bir ay 6-8 ay kısaltacak safhalar usul tekniklerini tartıyoruz. İkinci yargı paketinde ceza yok. Ama infazla ilgili konu Meclis'in takdiri nasıl olur bilmiyorum?
CHP'YE URLA YANITI
Adalet Bakanı olarak bu konuda görüş bildirmem uygun olmaz. Elbette hâkim ve savcılar tarafsız olarak dosyadaki delillere göre karar verirler. Olayın farklı bir şekilde siyasallaştırılması, orada yargılanan kişilere bir haksızlık olur. Yargı süreci içinde yargıya saygı duyulmalı, soruşturma da gizli olduğu için onu da bilebilecek durumda değiliz. Devam eden bir yargılama süreci olduğu için.