İnternet üzerinden isteğe bağlı yayıncılık yapan radyo ve televizyonların RTÜK denetimine alınmasından sonra Üst Kurul ilk kez bir seç-izle platformunun dosyasını görüştü.
Toplanan Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Netflix hakkında hazırlanan kapsamlı uzman raporunu masaya yatırdı.
"MİNNOŞLAR" KATALOGDAN ÇIKARILSIN
Üst Kurul'da öncelikle Netflix'te 9 Eylül 2020 tarihinde yayınlanacağı duyurulan "Minnoşlar" isimli filmin fragmanında yapımın 11 yaşında bir çocuğu konu almasına karşın 18 yaş üstü yetişkin izleyicileri hedeflemesi üzerinde duruldu.
Uzman raporunda yer alan çocukların erken yaşta yetişkin yaşantısı içinde yer aldığı, istismar ve kötüye kullanım içeren bir yapımın potansiyel çocuk istismarı davranış örüntülerini ortaya çıkarabileceği değerlendirildi.
RTÜK, müzakereler sonucunda bahse konu yapımla Netflix'in, 6112 sayılı Kanun'un 8. Maddesinin 1. Fıkrasının (ğ) bendinde yer alan "yayın hizmetleri….. Çocuklara, güçsüzlere ve engellilere karşı istismar içeremez ve şiddeti teşvik edemez" hükmünü ihlal ettiği ve bu sebeple yayıncı kuruluşun söz konusu programı kataloğundan çıkarması gerektiğine oy birliğiyle karar verildi.
RTÜK, AKİT TV RAPORUNU DA ELE ALDI
Akit TV'de 30 Ağustos Zafer Bayramı'na ilişkin verilen haberin alt bandında "Devletin Zirvesi Anırkabir'de" ifadesinin toplam 1 dakika 43 saniye süresince ekranda kalması sebebiyle Kanun'da yer alan "yayın hizmetleri… kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez" hükmünün ihlal edildiği tespit edilerek yayıncı kuruluş hakkında idari para cezası yaptırımı uygulanmasına karar verildi.
TV'DEN SAHTE ÜRÜN PAZARLAYANLARA YENİ CEZALAR…
Her hafta kurulun rutin gündemlerinden olan sahte ürün satışı yapılan televizyonlar yine mercek altındaydı. Sağlık beyanıyla halkı kandırarak sahte ürün ve bitkisel ilaç satan KANAL YALOVA, TOP SHOP TV, ANADOLU TV, BLD, NEHİR, DOLUNAY INT kanallarına en üst sınırdan para cezaları ile program ve yayın durdurma cezaları verildi.
NETFLIX'İN FİLMİNE TEPKİ YAĞMIŞTI
Yönetmen Maïmouna Doucouré'nin çektiği 'Minnoşlar' filminin 18 Ağustos'ta yayınlanan afişinde, 11 yaşındaki kız çocukları 'twerk' isimli dansı yaparken görüldü.
Afişin konu kısmında ise "11 yaşındaki Amy, twerk yapan bir dans grubuna hayran kalır. Onlara katılmak umuduyla dişiliğini keşfetmeye başlayarak aile geleneklerine meydan okur" ifadelerine yer verildi.
Netflix de filme +18 ibaresi koyunca, hem dünyada hem de Türkiye'de büyük eleştiri alan film #NetflixPedofilia etiketiyle sosyal medya gündemine oturdu.
Sundance Film Festivali'nde ödül kazanan ve beğeni kazanan film, Fransa'da 19 Ağustos'ta farklı bir afişle vizyona girmişti. Sosyal medyada yer alan tepkilerin ardından Netflix özür mesajı paylaştı. Mesajda, "Minnoşlar filmi için kullandığımız uygunsuz afiş için çok üzgünüz. Bu hoş değil ve Sundance'da ödül kazanan bu Fransız filmini yansıtmıyor. Resimleri ve açıklamayı güncelledik" denildi.
Özrün ardından filmin açıklama kısmında yer alan "dişiliğini keşfetmeye başlayarak" ifadesi de kaldırıldı. Ayrıca Netflix, YouTube üzerinden paylaştığı fragmanı sildi. Ancak özür tepkileri dindirmedi filmin pedofiliye teşvik ettiği ve çocukları kötü yönde etkilediği konusunda eleştiriler devam etti.
Sosyal medyada, "Filmin oyuncuları 11 yaşında ama sadece18 yaşının üzerindekilerin izleyebileceği bir film, olmaz böyle şey", "Artık çocuklardan çekin ellerinizi iğrenç fikirlerinize alet etmeyin onları", "Çocuk istismarının, pedofilinin özgürlüğü olmaz. 11 yaşındaki çocuk, çocuktur" mesajları paylaşıldı. Uzmanlar ise konuyla ilgili Hürriyet'e şunları söyledi:
BU DOĞRU DEĞİL
Prof. Dr. Levent Eraslan (SODİGEM Başkanı): 11 yaş hikâyesinin geçtiği bir filmin afişinde böyle, çocukların cinsel meta şeklinde gösterilmesini doğru bulmuyorum. Temada geçen twerk adlı dans cinselliği çağrıştırıyor. Bu afişin 11 yaşın masumiyetine ve mahsuniyetine ait olmadığını düşünüyorum. Çocuğun kendi çocukluk vurgusuyla hikâyesinin anlatılması gerekir. Burada filme ilgi çekmek, popüler olmak adına çocukların cinsel meta olarak kullanılması çok yanlış. Afişte gördüğümüz kıyafetler o yaşın özelliklerine uygun olmayan bir giyiniş biçimi.
ÇOK RAHATSIZ EDİCİ
Elif İpek (Pedagog): Filmde anlatılmak istenen hikâye toplumsal engellemelerin dışına çıkıp kendi yeteneklerini ortaya koymak isteyen bir bireyin öyküsüyken, bunun yerine kız çocuğun dişi olarak anıldığı ve metalaştırıldığı bir anlatım kullanılmış. Fragmanda gördüğümüz bazı çocukların duruşları, hareketleri tam bir 'lolita' olarak kurgulanmış. Hem afiş hem de film açıklamasının +18 olarak sunulması rahatsız edici. Maalesef kız çocukların metalaştırılması pek çok toplumda var. Türk toplumunda kız çocuklarını aşırı süslü giydirmek, ojeler sürmek, ABD'de küçük kız çocuklarına topuklu ayakkabılar giydirmek makyaj yaptırmak gördüğümüz yanlışlardan. Bazı markalar anne-kız kreasyonları yapıyor. Biz pedagoglar, çocukların çocuk gibi giydirilmesi gerektiğini söylüyoruz. Bu filme gelen tepkiler de haklı.