CHP'li İBB Şehir Tiyatroları yeni sezonu 16 yeni oyunla açtı. Yapılan açıklamada destek amacıyla 50 özel tiyatro grubunun da Ekim ayında Şehir Tiyatroları sahnelerini kullanacağı belirtildi. Bunlardan birisi, Teatra Jiyana Nû (Yeni Yaşam Tiyatrosu). Teatra Jiyana Nû (TYN) Mezopotamya Kültür Merkezi'ne (MKM) bağlı faaliyet gösteriyor. 2016'da OHAL kanunu ile 3 ay süre ile faaliyetleri durdurulan MKM, terör örgütü PKK bağlantısıyla biliniyor. OHAL'in ilanından sonra Adana, Mersin, İzmir, Antep gibi birçok ilde MKM'ye bağlı faaliyet yürüten dernekler KHK ile kapatıldı. Bazı illerde de MKM'lerin binaları boşaltıldı.
MKM, Kürtçe olarak Navenda Çanda Mezopotamya (NÇM) ismini de kullanıyor. TYN 2019'da oynadığı "Tenê Ez" (Sadece Ben) isimli oyununu 'Öcalan'ın üzerindeki tecridin kaldırılması' talebiyle Diyarbakır E Tipi Cezaevi'nde açlık grevine giren Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eşbaşkanı ve HDP Hakkari Milletvekili Leyla Güven'e ithaf etti.
PKK'NIN KÜLTÜR SANAT BİLİM KANADI
Aydınlık gazetesinin haberine göre, 1991'de kurulan MKM, PKK'nın kültür sanat ve bilim kolu olarak biliniyor. Bunu MKM'nin kurucularından İbrahim Gürbüz, 2011'de verdiği röportajda şu sözlerle kabul ediyor: "Kürt mücadelesinin ilk kurşunu 1984'te atılmıştı. Bayağı büyük bir askeri boyut kazanmıştı Kürt mücadelesi. Bunun yanı sıra siyasal örgütlenmesi de çok geniş ve yaygındı. Bir ulusun çok güçlü orduları olabilir, çok güçlü örgütlenmesi de olabilir, ama o ulusun, o halkın eğer kültürel, sanatsal ve bilimsel örgütlenmesi yoksa, o ordular, siyasal örgütlenmeler bir saman alevi gibi bir gün dağılıp, yok olabilir. Bir ulusun can damarları o halkın sanatıdır, kültürüdür, edebiyatıdır, romanıdır, bilimsel ve arkeolojik değerleridir. Yağmalanan kültürel değerlerimizin merkezileştirilmesi, toparlanması, asimilasyondan kurtarılması anlamında bir kültür merkezine ihtiyaç vardı. Bu bilinçle yola çıkıldı."
Gürbüz röportajında Kürt Enstitüsü kurduklarını da belirtiyor. 1992'de kurulan Enstitü de İçişleri Bakanlığı tarafından 30 Aralık 2016'da "Genel güvenlik, asayiş ve kamu düzenini korumak amacıyla 20 ilimizde milli güvenliğe tehdit oluşturduğunun tespit edilmesi" gerekçesiyle faaliyetleri durdurulan dernekler arasında yer aldı.
İŞTE O FAALİYETLER
MKM bu ilişkiyi farklı illerdeki şubeleriyle yaptığı faaliyetleriyle de ortaya koyuyor. İBB'nin sahnelerini açtığı, PKK'nın üst düzey yöneticileri için anma törenleri düzenleyen, teröristbaşı için açlık grevlerine girişen, terör örgütü üyelerine evsahipliği yapan MKM'nin medyada da yer alan son yıllardaki faaliyetlerinden öne çıkanlar şu şekilde:
PKK TAKVİMİ
2008: Siirt Sulh Ceza Mahkemesi MKM'nin 2008 yılı için hazırladığı takvimlerin MKM ambleminin içinde sözde Kürdistan haritası bulunduğu, takvimin tamamının Kürtçe olması ve Öcalan ile PKK faaliyetlerinin tarih sıralamasına göre takvim yapraklarında yer aldığı gerekçesiyle yasadışı örgüt propagandası yapıldığı iddiasıyla, Basın Kanunu'nun 25'inci maddesi gereğince dağıtımını yasakladı.
21 Ocak 2008: MKM sanatçıları, PKK'ya karşı yürütülen sınır ötesi ve sınır içi operasyonların ve DTP'nin kapatılması davasının durdurulması ile Öcalan'ın başka bir cezaevine naklinin yapılması, Kürt dilinin Anayasal güvence altına alınması için DTP İstanbul İl binasında açlık grevi yapma kararı aldı.
TERÖRİSTLER MKM'DE YAKALANDI
18 Ekim 2011: Adana Merkez Seyhan ilçesi Gülbahçesi Mahallesi Obalar Caddesi'nde terör örgütü PKK yandaşları, yolu kapatıp, korsan gösteri düzenledi. Teröristbaşı lehine sloganlar atan yüzleri maskeli gruptan gözaltına alınan 20 kişiden 6'sı, patlamanın meydana geldiği yerin yaklaşık 300 metre uzağındaki MKM'de yakalandı. Binada yapılan aramada bomba yapımında kullanılan malzemeler ele geçirildi. 'MKM Gençliği' adıyla faaliyet gösteren grubun terör örgütü PKK'nın gençlik hareketi olduğu, korsan gösterileri organize ettiği belirtildi.
Eylül 2014: Batman'da 2001 yılından bu yana MKM bünyesinde çalışmalarını yürüten, kültürel ve sanatsal çalışmalara imza atan Bahar Kültür Merkezi, 13 yıldan sonra isim değişikliğine gidip, PKK üst düzey yöneticilerinden Hozan Mizgîn'in adını alarak Navenda Çanda Mizgîn (NÇM) oldu.
Haziran 2015: MKM'ye bağlı Amed (Diyarbakır) Tev Çand Korosu HDP için 'Were HDP' şarkısını hazırladı.
2015: İstanbul Kazlıçeşme'de düzenlenen teröristbaşının posterlerinin asıldığı, Selahattin Demirtaş'ın konuşma yaptığı Nevruz programında MKM müzik grubu da sahne aldı.
HDP'YE EKONOMİK DESTEK KONSERİ
2015: MKM ve HDP, HDP'nin seçim çalışmalarına ekonomik anlamda destek olmak için, 11 Ekim'de İstanbul Bakırköy Halk Pazarı'nda "HDP ile yeni yaşama silav" (yeni yaşama selam) şiarıyla konser düzenleme kararı aldı.
2015: MKM'ye bağlı Komûna Dengê Mezopotamya müzik gurubu, "Kobanêya Şêrîn" adlı şarkıyla Kobanê direnişine verdiği desteğin ardından HDP için "Renklerin buluştuğu yer HDP" isimli şarkı yaptı.
PKK YÖNETİCİSİNE SAHİP ÇIKTILAR
2016: Terör örgütüne karşı başlatılan hendek operasyonlarında Şırnak Cizre'de bir bodrum katında onlarca insanın katledildiği yalanı örgütün tüm kolları tarafından piyasaya sürülmüştü. MKM çalışanları, operasyonları birçok merkezde protesto etti. İstanbul'da İnsan Hakları Derneği (İHD) Şubesi'nde basın toplantısı düzenleyen MKM üyeleri, Cizre'deki operasyonlarda sanatçı arkadaşları Feride Yıldız, İslam Balıkesir, Gülistan Üstün'ün de bulunduğunu belirtti.
2017: 11 Mayıs 1992'de girdiği çatışmada öldürülen PKK'nın üst düzey yöneticilerinden Hozan Mizgin'in ölümünün 25. yılında konuşan MKM yöneticilerinden Tiyatrocu Xecê Katar "Sesi ve sanatı ile özgür bir yaşamı dilendiriyordu. Şarkılarıyla bizleri bugünlere taşıdı. Sadece bir kadın ve sanatçı değildi. Öncü ve direnişiydi" dedi.
22 Kasım 2018: Kapatılan MKM Adana Şubesi'nde çalışan sanatçılar gözaltına alındı.
2018: Kadınların oluşturduğu MKM'ye bağlı Koma Qêrîn, 24 Haziran'a kadar HDP'nin Adana'da yapacağı tüm çalışmalara türküleriyle katkı sağlayacaklarını belirtti.
11 Mayıs 2019: NÇM'ye bağlı kadın sanatçılar, PKK'nın 1992'de öldürülen üst düzey yöneticilerinden Hozan Mizgin'i (Gurbet Aydın) Diyarbakır'da düzenlenen etkinlikle andı.
2019 Diyarbakır: HDK Eş Sözcüsü Sedat Şenoğlu'nun PKK elebaşı için 'Sayın Abdullah Öcalan' ifadelerini kullandığı, "Bijî Serok Apo" sloganlarının atıldığı Nevruz etkinliğinde MKM'ye bağlı Koma Pel de yer aldı.
ÖCALAN'I SAVUNDULAR
12 Şubat 2020: Mezopotamya Dil ve Kültür Araştırma Derneği (MED-DER) ve MKM, Öcalan üzerindeki tecride dikkat çekmek ve komployu kınamak iddialarıyla Amed Şehir Tiyatrosu'nda açıklama yaptı.
Açıklamaya, Tutuklu Aileleriyle Yardımlaşma Derneği (TUAY-DER), Medeniyetler Beşiğinde Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma Birlik ve Kültür Derneği (MEBYA-DER), Özgürlükçü için Hukukçular Derneği (ÖHD), HDP ve ESP İl yöneticileri de katıldı.
20 Temmuz 2020: MKM yıllardır faaliyet sürdürdüğü İstanbul'daki binasından çıkarıldı. MKM çalışanları, binanın önünde basın açıklaması yaptı. Açıklamaya HDP Milletvekili Hüda Kaya, HDP MYK üyesi Ferhat Encü, HDP İl Eşbaşkanı Elif Bulut ve Kürt Araştırmalar Derneği Eşbaşkanı Eyüp Subaşı da katıldı.
