Sayıştay Başkanlığı 2019 yılı denetim raporunu açıkladı ve açıklanan raporda CHP'li İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Tunç Soyer'i enselendi. Sayıştay'ın 108 sayfalık raporunda Tunç Soyer'in makam şoförünün muhteşem bir şekilde yükselişi damga vurdu.
İZDENİZ'e yapılan atamayı örnek gösteren Denetçi; "Yapılan incelemelerde büyükşehir belediye şirketlerinde teknik yeterlilik ve mesleki birikim bakımından şirketlerin amacına uygun olmayan yönetim kurulu üyelerinin atandığı görülmüştür." İfadelerine yer verdi. Raporda ayrıca kentte tartışma konusu olan Hilton Otelinden Mavişehir'deki opera binasına kadar çok sayıda bulguya yer verildi.
İŞTE O RAPORDAN BAŞLIKLAR
Raporda uzun yıllardır çukur olarak kalan Basmane Meydanındaki Dünya Ticaret Merkezi ile ilgili önemli tespitlere yer verildi. Büyükşehir Belediyesi Taşınmazının Ticaret Merkezi Yapılması Adına Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi Yapılması Sonucu Etkili, Ekonomik ve Verimli Olarak Kullanılmaması" başlığı altındaki bulguda: "İzmir ilinin şehir merkezinde konum ve değeri yüksek olan 20.866,10 m2 bir taşınmazın 1997 yılından itibaren şantiye alanı olarak kalması hem şehirde yaşayan insanların güvenliği açısından belediye sorumluluğu doğurmakta hem de kamu kaynağı olan taşınmazın etkili, ekonomik ve verimli kullanılmadığını göstermektedir. Bu sebeple yürürlükte bulunan imar planları doğrultusunda söz konusu taşınmazın Büyükşehir Belediyesi tarafından İzmir iline yeniden kazandırılması gerekmekte olup kamu kaynağı olan taşınmazın etkili, ekonomik ve verimli kullanımı sağlanmalıdır." dendi.
HİLTON OTELİ'NİN KARINDAN YARARLANILMAMASI
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin bu güne kadar ortağı olmasına rağmen karından yararlanamadığı Hilton Oteli'yle ilgili de raporda çarpıcı tespitlere yer verildi. Raporda; "Yapılan incelemelerde İzmir Büyükşehir Belediyesi maliki olduğu taşınmazın otel yapılması amacıyla kurulan bir sermaye şirketine ayni sermaye olarak konulması sonucu 1987 yılından itibaren konum ve değer açısından çok önemli 6.605,75m2 arsanın değerinden idare tarafından faydalanılamadığı görülmüştür. Şirket 2017 yılında -29.095.363,78 TL olan öz sermayesi 2018 yılında -95.166.755,06 TL olarak gerçekleşmiş olup yıllar geçtikçe şirketin mali durumu daha kötüye gitmektedir. Bu sebeple şirket ortakları ile idare tarafından şirketin geleceği için acilen karar alınması elzem olup Büyükşehir Belediyesinin 6.605,75m2 kamu kaynağının 1987 yılından itibaren verimsiz kullanımının sonlandırılması gerekmektedir" dendi.
PINARBAŞI'NDAKİ PİST KONUSU
Raporda, idare tarafından yenilenme ve tadilatlar yapılması suretiyle kamu kaynağı aktarılan Pınarbaşı Motor Sporları Yarış Pisti için de "6 Ekim 2015 tarihinde kira sözleşmesinin bitmesi sebebiyle ecrimisil ödenmek suretiyle üçüncü şahısların kullanımı sonlandırılmalı ve kamu kaynağının kullanımında etkili ekonomik verimlilik ilkelerine göre hareket edilmesi gerekmektedir" denildi.
İSTANBUL'DAKİ TAŞINMAZ
Büyükşehir'in İstanbul Beyoğlu'ndaki atıl durumdaki taşınmazı da raporda yer buldu. Raporda söz konusu taşınmazla ilgili; "Yapılan incelemelerde, 1959 yılında satın alınan ve İzmir Büyükşehir Belediyesi mülkiyetine bulunan İstanbul İli Beyoğlu İlçesi Sururi Mahallesi 853 ada 17 parsel 697 m2 arsanın üçüncü şahıslar tarafından kullanıldığı tespit edilmiştir. 1959 yılında satın alınıp Büyükşehir Belediyesi mülkiyetine kazandırılan konum ve değer açısından çok değerli bu taşınmazın Büyükşehir Belediyesi tarafından kullanılmaması ve / üçüncü şahıslarca üzerine çay bahçesi ve yiyecek satışlarının yapıldığı imarsız dükkanların inşa edilerek işletilmesi kamu kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli olarak kullanılmadığını göstermektedir. Sonuç olarak kamu kaynağı olan bu taşınmaz üzerindeki üçüncü şahısların kullanımı sonlandırılarak taşınmazın değerinden ve mülkiyetinden Büyükşehir Belediyesince faydalanılması gerekmektedir" ifadelerine yer verildi.
BÜYÜKŞEHİR'E İADE EDİLSİN!
Raporda, "Yapılan incelemelerde, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile İzmir Büyükşehir Belediyesinin sınırlarına dahil olan Selçuk Belediyesinin otogar olarak kullandığı taşınmazın Büyükşehir Belediyesi tarafından 21 milyon TL bedelle ilçe belediyesinden kamulaştırıldığına dikkat çekildi. Raporda 5216 sayılı Kanun gereği ilgili taşınmazın bedelsiz Büyükşehir Belediyesine devri yapılması gerekmekte olduğu belirtilerek; "Kamulaştırma için ödenen bedelin Büyükşehir Belediyesine iade edilmesi gerekmektedir" görüşüne yer verildi.
ŞEHİRLER ARASI OTOGAR
Sayıştay denetçesi raporunda geçmişte yap işlet devret modeli ile hayata geçirilen İzmir Otogarı ile ilgili de tespitlerde bulundu. Raporda otogarla ilgili; "İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından Yap İşlet Devret Modeli ile yaptırılan İzmir Şehirler Arası Otobüs Terminali işletmesinde işletici firmanın belediyeye yapması gereken kar payı ödemelerini zamanında ödemediği ve düzensiz ödemeler yaptığı, ayrıca sözleşmede öngörülen kapı giriş ve çıkışları kontrol noktasında belediye personelinin olmaması sebebiyle belediye payının kontrolünün yapılmadığı görülmüştür. Kurum işlemlerinde yapılan incelemelerde, yap işlet devret modeli ile finanse edilerek yaptırılan İzmir Şehirlerarası Otobüs Terminalinde ruhsata aykırı yapıların olduğu, bu yapıların işletici firma tarafından kiraya verilerek ilave gelir kalemleri yaratıldığı ve sözleşmede yalnızca otobüs girişlerinden hasılat öngörüldüğü için Büyükşehir Belediyesi tarafından gelir elde edilemediği görülmüştür" dendi.
ŞİRKET YÖNETİMLERİNE ATAMALAR HATALI
Raporda, Tunç Soyer'in belediye başkanı seçilmesi ile birlikte belediye şirketlerinin yönetim kurullarına yapılan hatalı atamalara da yer verildi. Denetçi, yaptığı tespitte; "Yapılan incelemelerde, büyükşehir belediye şirketlerinde teknik yeterlilik ve mesleki birikimi bakımından şirketlerin amacına uygun olmayan yönetim kurulu üyelerinin atandığı görülmüştür. İzdeniz A.Ş İzmir il sınırları içinde deniz yolu ile yolcu ve araç taşımacılığı faaliyetiyle iştigal eden bir şirkettir. Şirketin yönetim kurulu üyeliğine İzmir Büyükşehir Belediyesi Özel Kalem Müdürlüğü'ne bağlı çalışan makam şoförlüğü hizmetini yapan kişi atanmıştır. Grand Plaza A.Ş İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin sosyal tesislerini işletme ve catering hizmeti sunan bir şirkettir. Bu şirketin yönetim kurulu üyelerinin ikisi gazetecidir. İzulaş A.Ş şehir içi ulaşım hizmeti sunan bir büyükşehir belediye şirketidir. Bu şirketin yönetim kurulu üyeliğine köşe yazarlığı yapan bir kişi atanmıştır" dendi.
OPERA BİNASI
Denetim raporunda Mavişehir'de yapımı süren Opera Binasına da yer verildi. Opera binası yapım işinde konsorsiyum için elzem olan özel ortağın hakkının uzman olmayan ortağa devredilmesi ile ilgili olarak da tespitlere yer verildi. Raporda ; "İzmir Opera Binası Yapılması" yapım işinde sahne mekaniği işleri özel uzmanlık gerektirdiği için iş A ve B olmak üzere iki kısma bölünmüş olup her iki kısım içinde iş bitirme belgesi verilmesi şartı konulmuştur. Sahne mekaniği işi için çeşitli yeterlilik şartları aranması sebebiyle ihaleye daha düşük teklif veren firmalar özel uzmanlık şartlarını sağlayamaması gerekçesiyle ihaleden elenerek ihale yüksek teklif veren konsorsiyum tarafından kazanılmıştır. Daha sonra özel uzman ortak tarafından işe başlamadan sözleşme diğer ortağa devredilmiş ve bu devire idarece izin verildiği görülmüştür" dendi.
MEVZUATA AYKIRI TAŞINMAZ TAHSİSİ
Büyükşehir Belediyesi tarafından Balçova'da, inşa edilen öğrenci yurdu ile ilgili olarak da; "İlçe belediyesi arsası üzerine ruhsatsız bina inşa edildiği ve ruhsatsız binanın bir vakfa 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 75 inci maddesi hükmüne istinaden tahsis edildiği görülmüştür. Daha sonra bu arsa, ilçe belediyesinden 1 milyon lira bedelle kamulaştırılsa da tapu kayıtlarında taşınmazın halihazırda arsa olarak görüldüğü ve bir vakfa ortak hizmet protokolü ile tahsis edilen binanın ruhsatsız olduğu ayrıca binaya ait enerji giderlerinin idare tarafından karşılandığı tespit edilmiştir"
BUCA YEDİGÖLLER
Büyükşehir Belediyesi tarafından ilçe belediyesine tahsis edilen taşınmazın amacına aykırı olarak kullanılması" başlıklı bulguda ise; "Yapılan incelemelerde mülkiyeti İzmir Büyükşehir Belediyesine ait olan Buca Yedigöller Tesisleri'nin Buca Belediyesi'ne tahsis edildiği ve Buca Belediyesi'nin de söz konusu taşınmazları üçüncü şahıslara kiraladığı görülmüştür. Sonuç olarak İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisi'nin kararına istinaden mevzuata aykırı olarak Buca Belediyesi'ne tahsis edilen ve üçüncü kişilere kafe ve restoran olarak kiralanan gayrimenkullerin tahsislerinin iptal edilmesi gerekmektedir." Dendi.