Başkan Recep Tayyip Erdoğan, video konferans yöntemiyle katıldığı Eskişehir'deki Eti Maden Lityum Karbonat Üretim Tesisleri'nin açılış töreninde konuştu.
Bugün resmî açılışını gerçekleştirdiğimiz, ülkemizin en stratejik yer altı kaynaklarından olan bor madeni atıklarını insana, çevreye duyarlı bir üretim modeliyle işleyecek olan ETİ Maden Lityum Üretim Tesisi'nin hayırlı, uğurlu olmasını diliyorum. pic.twitter.com/Ifp1zaPpgz
— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) December 26, 2020
Erdoğan'ın açıklamalarından satır başları şu şekilde:
Türkiye olarak bir taraftan koronavirüsle mücadele ederken, yatırım ve üretimi ihmal etmiyoruz. Salgının ülkemizi esir almasına izin vermeyeceğiz.
Ekranları başında bizi izleyen milletim için bu tesislerin ne kadar önemli olduğunu belirtmek istiyorum. Biz her gün yeni bir tesisi yeni bir eseri ülkemize kazandırmanın heyecanını yaşıyoruz.
Kuşkusuz zor günler. Aynı zamanda eleme, elenme ve ayrışma günleridir. Bugünler milletimizin gerçek dostlarıyla sahtelerinin tefrik edildiği zamanlardır.
Bu süreçte herkes kimin ne olduğunu kime hizmet ettiğini tartma fırsatı buluyor.
Büyük ve güçlü Türkiye davamızla aramıza hiç kimsenin girmesine müsaade etmeyeceğiz. Aziz milletimizin desteği ve duasıyla 18 yıldır sürdürdüğümüz mücadelemizi önümüzdeki dönemde de devam ettireceğiz.
Enerji alanında müjdelerle dolu bir yıl yaşadık. Hep söylediğimiz gibi bu tür işlerde "Her arayan bulamaz ama bulanlar arayanlardır".
Hamdolsun ilk neticeye ulaştık. Karadeniz'deki Tuna 1 Kuyusu'nda keşfettiğimiz 405 milyar metreküplük keşif gerçek potansiyeli ortaya koymuştur. İnşallah bu keşiflerle ülkemizin dışa bağlılığını azaltmayı hedefliyoruz. Daha uygun fiyatlarla doğal gaz sunmanın yanında cari açıkta da önemli avantaj elde edeceğiz.
Bizden önce yıllarca ihmal edilmiş stratejik alanda Türkiye'nin gerçek potansiyelini gün yüzüne çıkarmak için yoğun çaba içerisindeyiz.
SONDAJDA TARİHİ REKOR KIRILDI
Maden Tetkik Kurumu bizim dönemimizde 70 yılda yapılan sondajın iki buçuk katı iş ortaya çıkarıldı. 2.5 yılda 4.4 milyon metre sondaj gerçekleştirilerek tarihi rekor kırıldı.
Özellikle bilhassa ülkemizin en stratejik yer altı kaynaklarından bor madenine önem veriyoruz.
Açılışını yaptığımız bu tesis çabalarımızın son örneğini teşkil ediyor. Dünya bor rezervlerinin yüzde 73'üne sahibiz.
Bor yatakları lityum da içeriyor. ETİ Maden atıklardaki bor ve lityum alınarak lityum karbonat üretimi gerçekleştirildi. Halihazırda tamamını ithal ettiğimiz lityum ihtiyacının yarıdan fazlasını karşılamış olacağız.
Projemiz TOGG otomobilinin pillerinde kullanılacak lityumu buradan temin etmeyi planlıyoruz. Akıllı telefon, tablet, dizüstü bilgisayarlarda bu lityum kullanılacaktır. Ayrıca tesisten temiz su temin edilecek.
Türkiye'nin yeraltı kaynaklarından uzun yıllar boyunca yeterince istifade edememesinin sebebi sabote edilmesidir. Ülkemizin potansiyelini harekete geçirerek hemen her çaba organize saldırıya uğramaktadır. Batılı ülkelerin enerji ihtiyaçlarını karşılamak için yıllardır kullandığı teknolojiler söz konusu Türkiye olunca hemen çevre düşmanı olduğu öne sürüldü. Türkiye'nin ve 83 milyonun tamamının faydasına olan enerji projelerimizin çevreci maskesi takmış vandallarla engellenmesine müsaade etmeyeceğiz.
Vakitli ve etkili bilgilendirme çalışmalarıyla marjinallerin insanlarımızın zihnini bulandırmasına izin vermeyeceğiz.
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI DÖNMEZ, ETİ MADEN LİTYUM ÜRETİM TESİSİ AÇILIŞ TÖRENİ'NDE KONUŞTU
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, "Yüzde yüz yerli Ar-Ge ile rafine bor üretimi esnasında ortaya çıkan sıvı atıklardan lityum üreteceğiz. Bu yöntemle lityum üretimi Eti Maden'e özgü ve dünyada bir ilk." dedi.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın canlı bağlantı yöntemiyle katıldığı ETİ Maden Lityum Üretim Tesisi Açılış Töreni'nde konuşan Dönmez, Türkiye'yi ve dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının gölgesinde bir yılın geride kaldığını hatırlattı.
Zorlu bir süreçten geçildiğini ifade eden Dönmez, şöyle konuştu:
"Bugün geldiğimiz noktada, Türkiye sizin liderliğinizle bu süreçte başarılı bir sınav vererek diğer ülkelerden pozitif yönde ayrıştı. Pek çok zorluğa rağmen, 2020 yılı enerji sektörümüz için milletimize müjdeler verdiğimiz, rekorlarımızı tazelediğimiz, Mavi Vatan'daki egemenlik haklarımızı pekiştirdiğimiz ve enerji teknolojilerinin yerlileştirilmesi adına büyük adımlar attığımız bir yıl oldu. Bugün yerlileştirme adımlarımıza bir yenisini daha eklemenin mutluluğunu yaşıyoruz. Yüzde yüz yerli Ar-Ge ile rafine bor üretimi esnasında ortaya çıkan sıvı atıklardan lityum üreteceğiz. Bu yöntemle lityum üretimi Eti Maden'e özgü ve dünyada bir ilk. Üretim yönteminin patentini almak için başvuruda bulunduk. İnşallah onaylanmasıyla birlikte Türkiye, bu alanda örnek alınan bir ülke olacak."
"YILLIK 20 MİLYON DOLARA DENK GELEN LİTYUM İTHALATININ ÖNÜNE GEÇMİŞ OLACAĞIZ"
Bakan Dönmez, Balıkesir Bigadiç, Kütahya Emet ve Eskişehir Kırka'daki bor yataklarının belli oranlarda lityum içerdiğini ancak geleneksel üretim metodu ekonomik olmadığı için bugüne kadar bor atıklarındaki lityumun değerlendirilemediğini bildirdi.
Eti Maden'deki çalışanların bu durumu tersine çevirmek için tam 3 yıldır yoğun bir Ar-Ge faaliyeti yürüttüğünü anlatan Dönmez, şunları kaydetti:
"Türkiye, bugün artık kendine has bir yöntemle atıklardaki bor ve lityumu ayrıştırarak, lityum karbonat ve satılabilir bor ürünlerini kendi teknolojisi ve kendi insan kaynağıyla üreten bir ülke oldu. Eskişehir Kırka'da hayata geçen pilot tesisimiz ilk etapta yıllık 10 tonluk üretim yapacak. Tesisimiz tam kapasite devreye girdiğinde, yıllık 600 tonluk bir üretimle inşallah Türkiye'nin lityum ihtiyacının yarısını buradan karşılayacağız. Böylece yıllık 20 milyon dolara denk gelen lityum ithalatının da önüne geçmiş olacağız. Başta yerli otomobilimiz TOGG olmak üzere, mobil cihazlar, tabletler, bilgisayarlar gibi akıllı teknolojilerde yerli lityumun kullanılmasıyla, ileri teknolojilerde yerlilik oranının artmasına önemli bir katkı sağlayacağız."
Bakan Dönmez, tesiste lityum karbonat üretiminin yanı sıra yan ürün olarak boraks dekahidrat üretiminin yapılacağına değinerek, böylece Eti Maden'in dünyada lider olduğu bor ürünleri üretiminde de kapasite artışına gitmiş olacağını vurguladı.
Eskişehir Kırka'nın ayrıca bordan temizlik ürünü BORON'un tesislerine de ev sahipliği yaptığını hatırlatan Dönmez, "Geçtiğimiz hafta BORON temizlik ürünleri ailesine bulaşıklar için kullanılan 3 yeni ürünümüzü daha ekledik. Gelen taleplere göre arkadaşlarımız yeni ürünlerin Ar-Ge'si için de burada çalışmalarını sürdürüyorlar." diye konuştu.
"LİTYUM ÜRETİM TESİSİMİZİ DOĞAYA SAYGILI"
"Lityum üretim tesisimizi doğaya saygılı, geri dönüşüm odaklı ve sürdürülebilir üretim anlayışıyla hayata geçirdik." diyen Bakan Dönmez, şöyle devam etti:
"Mevcut stok sahasında bulunan atıklar lityum üretmek için değerlendirilecek ve böylece yeni atık depolama alanlarına duyulan ihtiyaç da azalacak. Tesisimizde yılda yaklaşık 440 bin metreküp sıvı atık işleyeceğiz ve bu atığın yüzde 90'ını geri kazanacağız. Atık depolama maliyetinin azalmasıyla yılda 1 milyon 300 bin dolarlık depolama maliyetinden de tasarruf etmiş olacağız. Türkiye'nin vizyon projelerinin, dünya markası olacak işlerinin arkasında bu tesisimiz olacak inşallah. Büyük ve güçlü Türkiye idealimizi gerçeğe dönüştürecek önemli bir adım olacak. Türkiye'nin bor cevheri, Türkiye'nin lityumuna, Türkiye'nin lityumu Türkiye'nin enerjisine hayat verecek. İnşallah devamında gelecek yeni Ar-Ge ve inovasyon projelerini de teşvik edecek."
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez, bugün gelinen noktada 2021'e dair umutların tazelendiğini aktararak, sözlerini şöyle tamamladı:
"Bu umut, inanç, azim ve kararlılık 2023, 2053 ve 2071 hedeflerimize ulaşmak için bizlere güç ve moral veriyor. Her türlü zorluğa, badireye, yıldırmaya, engele rağmen milletimizle birlikte çıktığımız bu yolda, sizin liderliğinizle hiç durmadan, yorulmadan hep birlikte hedefe varacağız inşallah. Sözlerime burada son verirken bu büyük projelerin hayata geçmesine öncülük eden Sayın Cumhurbaşkanımıza, Eti Maden Genel Müdürümüze, yöneticilerimize, projeyi geliştiren Ar-Ge ekibimize, mühendis ve işçi kardeşlerimize milletimiz adına şükranlarımı sunuyorum. Tesisimiz ülkemize ve milletimize hayırlı, uğurlu olsun."
Tesisin açılış törenine Eskişehir Valisi Erol Ayyıldız, AK Parti MKYK Üyesi ve Eskişehir Milletvekili Harun Karacan, AK Parti Eskişehir İl Başkanı Zihni Çalışkan, MHP Eskişehir İl Başkanı İsmail Candemir ile diğer ilgililer katıldı.