Melatonin nedir? Melatonin faydaları nelerdir? Koronavirüs üzerinde etkili mi? Sorularının cevapları arama motorları üzerinden sıklıkla araştırılıyor. Bilim insanlarının koronavirüs ile bu hormon arasındaki ilişkiyi açıklamalarının ardından gündem konusu oldu ve binlerce vatandaş araştırmalara başladı. Peki gerçekten melatonin hormonu koronavirüs üzerinde iyileştirici ve bulaşma riskini önleyici güce sahip mi? İşte ayrıntılar...
MELATONİN NEDİR?
Melatonin, insan vücudunda doğal olarak bulunan ve uyku-uyanıklık döngüsünü düzenleyen bir hormondur. Beynin hemen altında bulunan pineal bez ya da diğer adıyla epifiz bezi tarafından salınır.
Melatonin, uyku-uyanma zamanlamasının yanı sıra, kan basıncının düzenlenmesi ve mevsimsel üreme dürtüleri gibi sirkadiyen ritim, yani günlük döngü ile değişen faktörleri senkronize etmede önemli rol oynar.
Melatonin'in etkilerinin çoğu melatonin reseptörlerinin aktif hale gelmesi ile meydana gelirken, diğer etkiler hormonun antioksidan rolünden kaynaklanmaktadır. Bitkilerde oksidatif strese karşı savunma işlevi de gören melatonin bu sayede aynı zamanda çeşitli gıdalarda da bulunur.
İlaç veya takviye olarak kullanılan melatonin ise genellikle bir laboratuvarda sentetik olarak üretilir. Melatonin bir diyet takviyesi olarak jet lag veya vardiyalı çalışma gibi uyku sorunlarının kısa süreli tedavisi için doktor tavsiyesi ile kullanılmalıdır.
Melatonin en yaygın olarak hap formunda üretilir, ancak yanak içine veya dilin altına yerleştirilebilen formları da mevcuttur. Bu sayede ağız yoluyla alınan melatonin doğrudan vücut tarafından emilir.
MELATONİN ETKİLERİ NELERDİR?
Melatonin'in vücuttaki asıl işlevi, gece ve gündüz döngülerini veya uyku-uyanıklık döngülerini düzenlemektir. Karanlık, normal şartlarda vücudun daha fazla melatonin üretmesine neden olur ve bu da vücudun uykuya hazırlanması için işaret verir.
Aydınlık ve ışık ise melatonin üretimini azaltır ve vücuda uyanık olmaya hazırlanma sinyalini verir. Uyku sorunu olan bireylerde yaygın olarak düşük melatonin seviyelerine görülebilir.
Uyku düzenlemesi için takviye alınarak kullanılan melatonin hormonunun etkili olduğuna dair kesin kanıtlar henüz elde edilmemiştir.
Yapılan araştırmalar sonucunda düzenli kullanımla birlikte uyku başlangıcının yaklaşık altı dakika daha erken olduğu görülmekle beraber, toplam uyku süresinde bir değişiklik olmadığı kayda geçilmiştir. Buna ek olarak melatonin kullanımının bırakılması ile birlikte, bir sene içinde uyku başlangıcındaki kısalmanın ortadan kalktığı görülmektedir.
MELATONİN HORMONU KORONAVİRÜS ÜZERİNDE ETKİLİ Mİ?
ABD'deki Cleveland Clinic'te görevli bilim insanları genelde uyku sorunu yaşayanların kullandığı melatonin hapının corona virüsünü engellediğini öne sürdü. Bilim insanları bu hormonun hastalığı yaklaşık yüzde 30 oranında azalttığını söyledi. Cheng daha derin bir araştırmaya yapmaya karar vermesinin ardından aylar süren çalışmasında o ve meslektaşları bir tıp merkezinde görülen binlerce hastanın verilerini bir araya getirdi. Geçen ay yayınlanan sonuçlarda melatonin öne çıkan faktörlerden biri oldu.
Melatonin alan insanların Covid-19 geliştirme olasılığının daha düşük olduğu tespit edildi. Ekim ayında Columbia Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, entübe edilen hastaların melatonin seviyesinin yükselmesi durumunda hayatta kalma oranlarının daha yüksek olduğunu ortaya koydu.
Aslında, Covid-19'un nasıl çalıştığına dair birkaç gizemden biri uyku oluyor. Hastalığın uykumuzu nasıl etkilediği ve uykumuzun hastalığı nasıl etkilediğine dair iki soru bu noktada önemli olarak belirlendi.
