ABD'de 3 Kasım'da gerçekleştirilen başkanlık seçimlerinin ardından çığ gibi büyüyen gerginlik, önceki gece Kongre'yi sardı. Seçimi kaybetmediğini savunan mevcut Başkan Donald Trump'ın çağrısı üzerine binlerce kişi, başkent Washington DC'deki Kongre binasını kuşattı.
Demokratların adayı Joe Biden'ın başkanlığının oylanacağı oturum, gösterilerin ardından ertelendi. Gösterciler ayrıca Oklahama, Georgia, Pensilvanya, Arizona, Nevada gibi eyaletlerde de resmi binaları kuşattı.
İKİYÜZLÜLÜK DEVREDE
ABD böylece adeta rüzgâr ekti fırtına biçti. Yıllarca Doğu Bloku ülkelerinde 'renkli devrimler' adı altında yönetimleri değiştiren, yalancı baharlarla Arap Baharı'nı ve iç savaşları körükleyen ya da 15 Temmuz için 'oyun' veya Gezi olaylarını 'demokrasi şöleni' diyerek öven ABD, bu kez şiddet olaylarını kendi topraklarında yaşadı. Ortalığın karışmasının ardından ABD televizyonlarına canlı yayınlara bağlanan çok sayıda isim ise gözyaşları içinde yaşananlara isyan etti.
Söz konusu isimlerin birçoğu Türkiye'de Gezi Parkı olaylarında anarşinin hortlamasına karşılık "demokrasi şenliği" yorumlarını yaparak, Türk güvenlik birimlerinin orantısız güç kullandığı yalanına sarılmıştı. Sözde tarafsız olan bu yayın kuruluşlarının kendi ülkelerinde yaşanan vandallığa karşı seslerini yükseltmesi ve Trump taraftarlarını "yağmacılar ve demokrasi düşmanları" gibi ifadelerle tanımlamaları 'ikiyüzlülük' olarak yorumlandı. Bazı grupların, Kongre binasına girdiği olaylar, ABD basını tarafından "bozguncuların işgali" olarak görüldü
POLİSİ YETERSİZ BULDULAR
Washington Post: Trump taraftarı çete Kongre binasını kuşattı.
New York Times: "Trump'ın öfkeli konuşmasıyla galeyana gelen çete, Capitol'ü kuşattı" denildi. Başka bir haberde ise polis yetersiz kalmakla eleştirildi.
CNN: Çete, ABD başkentini işgal etti.
Yaşananlar dünya manşetlerinde de "ABD'de anarşi" başlıklarıyla duyuruldu.
İngiliz Guardian: Trump çetesinin hücumu Kongre'de kaos çıkardı.
Le Figaro: Fransız gazetesi, manşetinde "kırık demokrasi" ifadelerini kullandı.
Aynı yayın organları Gezi Parkı olayları sırasında her yeri yakıp yıkanlar için ise "demokrasinin çocukları" gibi ifadeler kullanıyordu.
ABD KONGRESİ'NE KANLI BASKINA TÜRKİYE'DEN TEPKİLER
"AMERİKAN BAHARINI ENDİŞEYLE TAKİP EDİYORUZ"
EYLEMCİLERİN Kongre binasını basmasına Türkiye'den şu tepkiler geldi:
CUMHURBAŞKANLIĞI SÖZCÜSÜ İBRAHİM KALIN: Gelişmeleri endişeyle takip ediyoruz.
AK PARTİ SÖZCÜSÜ ÖMER ÇELİK: Herkes seçim sonuçlarını olgunlukla kabul etmelidir. Kesinleşmiş seçim sonuçlarını ve hukuku tanımayan eylemler meşru değildir. Şiddete başvurulması hiçbir şekilde kabul edilemez.
ADALET BAKANI ABDULHAMİT GÜL: İbretlik olayları endişeyle takip ettik. Her zaman ve her yerde savunduğumuz gibi Birleşik Devletler'de de demokrasi ve hukukun işlemesini, seçmen iradesine saygı duyulmasını diliyorum.
AK PARTİ GRUP BAŞKANVEKİLİ MUHAMMET EMİN AKBAŞOĞLU: ABD'de kış ortasında Amerikan Baharı'na ilişkin gelişmeleri endişeyle izliyoruz. Tüm taraflara itidal çağrısı yapıyoruz.
'GEZİ'CİLER KOMİK DURUMA DÜŞTÜ
Gezi eylemlerindeki vahşeti destekleyen isimler, ABD'deki şiddete ise 'faşistlik' dedi.
Aslı Aydıntaşbaş, ABD'de yaşanan olaylara ilişkin "Twitter ve Facebook, Trump'ın hesabını askıya aldı. Demokrasi karşıtı hiçbir eyleme giriş yok" dedi. Aynı Aydıntaşbaş, benzer bir kısıtlamanın Türkiye'de yapılması karşısında bambaşka ifadeler kullanmıştı.
Levent Üzümcü yaptığı paylaşımda "Hep diyorum, faşizm siyasi bir tercih değil; ilaçla tedavi gerektiren psikiyatrik bir araz birlikteliliği" dedi.
Eski CHP Milletvekili Zeynep Altıok Akatlı Kongre baskınını ırkçı dinci ve aşırı sağcıların bir darbesi olarak değerlendirdi.
Ece Temelkuran yaptığı paylaşımda ABD'de yaşananları faşizm olarak değerlendirdi.
'TÜRKİYE BİZİMLE DALGA GEÇİYOR'
ABD basını Türkiye'nin "sükûnet" açıklamasından rahatsız oldu. CNN muhabiri Clarissa Ward, canlı yayında Dışişleri Bakanlığı'nın çağrısını okuyarak "Türkiye'nin kullandığı dil aslında ABD'nin Ortadoğu'daki olaylardan sonra yaptığı açıklama ile aynı" dedi. NBC News sunucusu da TBMM Başkanı Şentop'un paylaşımını okurken, Ankara'dan gelen açıklamalar karşısında saldırı pozisyonuna geçti
200 YIL SONRA İLK SALDIRI
Tarihçiler, Kongre binasının 1812 yılından bu yana ilk kez işgale uğradığını belirtti. Kongre binası, 1814 yılında Koramiral Sir Alexander Cockburn ve Tümgeneral Robert Ross önderliğindeki İngiliz kuvvetler tarafından ateşe verilmişti.
4 GÖSTERİCİ ÖLDÜ 52'Sİ GÖZALTINDA
Kanlı Kongre baskınında ölenlerin sayısı 4'e yükseldi. Bir kişi, Kongre binasını işgali sırasında vurularak yaşamını yitirirken, diğer üç kişinin de "farklı tıbbi acil durumlar" sonucu öldüğü belirtildi. Ölen kadının sıkı bir Trump destekçisi olan eski Hava Kuvvetleri mensubu Ashli Babbitt olduğu öğrenildi. Polis olaylarda 52 kişinin de gözaltına alındığını ifade etti. Başkent Washington D.C.'de 15 günlük OHAL ilan edildi. FBI, Twitter'dan paylaştığı mesajla Kongre'deki olaylara karışanları tespit etmek için halktan yardım istedi
BASKININ ARKASINDA AŞIRI SAĞCILAR VAR
Kongre'deki kanlı olayların arkasında aşırı sağcı grup Proud Boys / Gururlu Çocuklar bulunuyor. Kanadalı-İngiliz sağcı aktivist Gavin McInnes tarafından 2016 yılında kurulan Proud Boys, aşırı sağcı, göçmen karşıtı, tamamı erkeklerden oluşan bir grup. Proud Boys'un şimdiki lideri Küba asıllı Enrique Tarrio. Trump destekçileri bir de komplo teorisyencisi Jake Angeli ya da bilinen adıyla QAnon Shaman'dan etkileniyor.
'GÖREVİ SORUNSUZ DEVREDECEĞİM'
Trump, Kongre'nin Biden kararının ardından verdiği mesajda, "Seçimin sonucuna tamamen karşı çıkıyor olsam da sorunsuz bir şekilde 20 Ocak'ta görevi devredeceğim" dedi. Düzenli bir geçiş sürecinin olacağını belirten Trump, "Bu, başkanlık tarihinin en büyük ilk döneminin sonunu temsil etse de 'ABD'yi Yeniden Harika Yapma' mücadelemizin yalnızca başlangıcı!" dedi. Öte yandan Trump'ın görevinden azledilmesi için de tartışmalar alevlendi.
TRUMP'A SOSYAL MEDYA ENGELİ
Trump'ın Twitter, Facebook ve Instagram hesapları geçici olarak askıya alındı. Trump, silinen bir tweetinde "Bunlar, kutsal bir seçim zaferi, çok uzun süredir kötü ve haksız muamele gören büyük yurtseverlerden böylesine kabaca ve acımasızca alındığında yaşanan olaylardır. Bugünü sonsuza dek hatırlayın!" demişti.
DÜNYA, ABD'DEKİ GELİŞMELERDEN KAYGILI
Birleşmiş Milletler 75. Genel Kurul Başkanı Volkan Bozkır, yaşananlardan endişe duyduğunu bildirdi.
ALMANYA: Görüntüler demokrasi düşmanlarını memnun ediyor.
İNGİLTERE: Yaşananlar 'rezalet.'
KANADA BAŞBAKAN JUSTIN TRUDEAU: Durum kaygı verici.
İSPANYA BAŞBAKAN PEDRO SANCHEZ: Haberleri kaygıyla izliyorum.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen "ABD kurumlarının ve demokrasisinin gücüne inanıyorum" dedi.
NATO VE AB seçim sonuçlarına saygı gösterilmesi çağrısı yaptı.
RUSYA: Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, ABD'deki 'arkaik' seçim sisteminin demokratik standartları karşılamadığını söyledi.