Anlık çevrimiçi mesajlaşma uygulaması WhatsApp, 4 Ocak'ta 'Gizlilik İlkesi'ni güncellerken önemli derecede kişisel bilgilerin de Facebook'a ait şirketlerle paylaşılmasını içeren koşulların onayı için kullanıcılara 8 Şubat'a kadar süre verdi. Ancak bu kuralın AB ülkeleri için geçerli olmadığı da açıklandı.
Türkiye'deki kullanıcıların WhatsApp kullanımına devam etmesi için belirlenen tarihe kadar güncellenen koşullara onay vermesi gerekiyor.
Kişisel bilgilerin kullanımı noktasında büyük endişelere neden olan bu karar büyük tepki çekti. Çok sayıda kullanıcı WhatsApp yerine diğer alternatif uygulamalara yöneldi. WhatsApp'ın 'onay' dayatmasını inceleyen uzmanlar öncelikle 3 konunun önemli olduğunu belirtiyor. Bunlar ise telefon rehberine erişerek kişilerin sosyal çevresinin saptanması, alışkanlıklarla konum bilgisinin diğer uygulamalar ile paylaşılması ve kişisel görüntü ve belgelerin işlenip uzun süre saklanması.
ALTERNATİF UYGULAMALAR NE KADAR GÜVENLİ?
Uzmanlar kullanıcıların yöneldiği diğer uygulamların da yüzde 100 güvenli olmadığını, uygulamaların şeffaflık ve güvenlik politikalarını net olarak açıklaması gerektiğini söylüyor. Hürriyet'in haberine göre, zorunlu güncelleme kararı sonrasında WhatsApp, uygulama mağazalarında kan kaybediyor. Apple'ın uygulama mağazası olan App Store'da, Türkiye'de en çok indirilen mesajlaşma uygulamaları arasında ilk sırada Telegram yer aldı. İkinci sırada, mesajlaşmaların 3. kişiler tarafından görülmedi belirtilen Signal bulunurken, onu Viber takip etti. Kullanıcıların diğer tercihleri Threema ve ProtonChat oldu. Yerli mesajlaşma uygulaması BiP ve Dedi ise hızla listenin üst sıralarına tırmandı. BiP'i 24 saatte 1.3 milyon kişi indirdi.
1) SOSYAL ÇEVREYE ERİŞİM
Aslında WhatsApp'ın kendi başına telefon rehberine erişmesinde bir problem olmadığını söyleyen bilişim hukuku uzmanı Avukat Mehmet Ali Köksal, "Sizin telefon rehberiniz Facebook ile paylaşıldığında problem başlıyor. Orada bir belirsizlik oluşuyor. WhatsApp elindeki verileri Facebook'taki verilerle birleştirip ortaya çok daha değerli veriler ortaya çıkarmayı hedefliyor" diyor. Avukat Sefa Karcıoğlu da, "WhatsApp onay metninde net olarak rehberimizi kullanacağını belirtiyor. Yani rehber üzerinden bizim sosyal çevremize ulaşacak. Bunu diğer veriler ile birleştirip sizin kiminle ne zaman nerde ne yaptığınızı ya da yapacağınızı reklam verenler ile paylaşabilecek" ifadelerini kullanıyor.
2) ALIŞKANLIĞA GÖRE YÖNLENDİRME
Av. Köksal, bu şekilde hizmet veren uygulamaların tekelleşmesinde büyük bir tehlike olduğuna vurgu yapıyor. Köksal, "İstenen onayda bir diğer husus alışkanlıklar. Yani WhatsApp aracılığı ile sizin sabah kaçta kalkıp, kaçta uyuduğunuz, hangi olaya ne tepki verdiğiniz, günün hangi saatinde daha mutlu ve pozitif yazışmalar yaptığınız, hangi durumlarda negatif olduğunuz hepsi toplanarak Facebook verileri ile birleşecek. Basitçe zaten sizin konumunuza da erişirken sizin mutlu bir anınızda alışveriş yapmanızı tetikleyecek reklamları size göstermek istiyorlar. İleri seviyede ise iş toplum mühendisliğine gidiyor. ABD'de Facebook'un nasıl seçim sonuçlarına etki ettiğini unutmayalım" ifadelerini kullanıyor. "Sürekli evden işe giden birinin İstiklal Caddesi'ne gideceğini artık bilmek çok kolay" diyen Karcıoğlu, "Sözleşme temelde daha fazla gelir elde etmek için kullanılacak. Ama alınan onay ileride oluşacak daha büyük boyutlu ihlaller için bir kılıf olabilir. Bunu şu an kimse bilmiyor. Şu an reklam için tüm veriler optimize edilecek. Peki sonra bu veriler ne olacak? Bu konuda resmi bir açıklama yapılması şart" diyor.
3) PROFİL GRUPLAMASI
Kullanıcıların bir diğer endişesi ise WhatsApp'ın kişisel görüntü ve belgeleri uzun süre saklaması.
Köksal, dünya devletlerinin bile mahkeme kararı olmadan erişemediği verilere uygulamların artık rahatlıkla eriştiğine dikkat çekerek şunları söylüyor: "WhatsApp görüntüleri ve belgeleri uzun süre saklayacak. Aynı fotoğraf kim tarafından kaç kişiye gönderilmiş? Bu ortak çevre kimlerden oluşuyor? Bir profil gruplandırması yapabilecek." WhatsApp'ın kullanıcılara açık şekilde "Kimin kiminle nasıl bir paylaşım içerisinde olduğunu ve bu sosyal ilişkinin detaylarını ben bileceğim" dediğini dile getiren Karcıoğlu ise, "Bu konuda yetkili kurumlar tarafından bu hafta içerisinde gerekli adımların atılması gerekiyor. Milyonlarca kullanıcının özel verilerini içeren bu kararlara resmi bir temasla cevap verilmeli" dedi.
KAMUDA WHATSAPP YERİNE BİP
Cumhurbaşkanlığı, yabancı menşeli uygulamaların veri güvenliğine yönelik önemli riskler içerdiğine dikkat çekerek, Whatsapp kullanıcılarını yerli ve milli olarak geliştirilen BiP ve Dedi'ye geçmeye çağırdı. Kamu kurumlarında bilgilendirme amaçlı oluşturulan WhatsApp grupları da BiP'e taşınmaya başladı. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, "Bilgi ve İletişim Güvenliği Rehberi'nde de belirttiğimiz gibi yabancı menşeli uygulamalar veri güvenliğine yönelik önemli riskler içeriyor. Bu sebeple dijital verimizi yerli ve milli yazılımlarla korumalı, kendi ihtiyaçlarımıza göre geliştirmeliyiz. Unutmayalım yerli milli çözümler sayesinde Türkiye'nin verisi Türkiye'de kalır. Yabancı menşeli muadillerinden çok daha fazlası, BiP ve Dedi gibi milli ürünlerimizde var. Tüm vatandaşlarımızı yerli ve milli uygulamaları kullanmaya davet ediyoruz. Cumhurbaşkanımızın belirttiği gibi dijital faşizme hep birlikte karşı duralım" dedi.
TEPKİLER SONRASI AÇIKLAMA GELDİ: ZORBALIKTAN VAZGEÇMEYECEK
WhatsApp güncellenen gizlilik sözleşmesi ile sosyal medyada büyük tepkilerin hedefi oldu. Birçok kişi WhatsApp'ı bıkarak Telegram ve Signal gibi uygulamalara geçiş yaptı. Bu durumun üzerinde WhatsApp güncellenen ve 8 Şubat'a kadar WhatsApp kullanıcıları tarafından onaylanması gereken gizlilik sözleşmesi için yeni bir açıklama yaptı.
İŞTE O AÇIKLAMA
WhatsApp yaptığı açıklamada WhatsApp olarak insanların uygulama üzerinden alışveriş yapmalarını ve işletmelerden destek olmalarını kolaylaştırmak istediklerini belirterek, ''Şeffaflığı daha da artırmak ve işletmelerin WhatsApp üzerinden müşterileriyle iletişimlerine yardımcı olmak adına, gizlilik politikamızı güncelliyoruz. Bu sayede, işletmeler ana şirketimiz Facebook üzerinden güvenli hosting hizmeti alma seçeneğine sahip olabilecekler. Bu güncelleme, WhatsApp'ın Facebook ile veri paylaşımını değiştirmiyor. Dünyanın neresinde olurlarsa olsunlar insanların arkadaşlarıyla veya aileleriyle özel olarak nasıl iletişim kurduğunu etkilemiyor. Gelecek ay boyunca kullanıcılarımızın gözden geçirmelerine süre tanımak adına yeni politikamızı şimdiden WhatsApp aracılığıyla paylaşıyoruz.'' ifadelerini kullandı.
WHATSAPP YERİNE NE KULLANILIR?
İnternet ve sosyal medyanın gündemi WhatsApp'ın güncellediği yeni ilkelerle çalkalanırken, alternatifler de birer birer kendini göstermeye çalışıyor.
WhatsApp'a alternatif mesajlaşma uygulamaları:
Viber,
ICQ,
Google Duo,
Signal,
Telegram,
Turkcell BiP,
Discord.
VİBER NEDİR?
Viber da bir WhatsApp alternatif uygulama seçeneği olarak değerlendirilebilir. WhatsApp ile gerçekleştirebildiğiniz tüm yazılı, sesli, grup mesajlaşma işlevlerini Viber ile de yerine getirebilirsiniz. Arkadaşlarınızla görüntülü konuşmalar yapabilir veya uluslararası telefon aramalarını ücretsiz olarak gerçekleştirebilirsiniz.Öte yandan anlık mesajlaşma uygulaması Viber ile, grup mesajlaşma özelliği sayesinde aynı anda 250 kişiye kadar grup sohbeti yapabilirsiniz. En sevdiğiniz kişilerle grup sohbetlerinde buluşabilir, sesli sohbet odalarında çalışma grupları oluşturabilir ve etkinlikleri kolayca organize edebilirsiniz.
TELEGRAM NEDİR?
Telegram, son zamanlarda ülkemizde giderek daha fazla kullanıcı kazanan anlık mesajlaşma platformlarından bir tanesi ve en popüler WhatsApp alternatifleri arasında yer alıyor. Platformlar arası mesajlaşma çözümü sunan bu servisin kullanımı ücretsiz.WhatsApp gibi Telegram da sesli ve görüntülü görüşme imkanı sunuyor. Öte yandan web tarayıcısı üzerinden de masaüstü ve dizüstü bilgisayar üzerinden kullanım mümkün. Güvenlik tarafında da uçtan uca şifreleme özelliği sunuluyor. Aslında Telegram, MTProto protokolü kullanıldığı için WhatsApp'tan daha güvenli olduğunu öne sürüyor. MTProto protokolü, Telegram'ın belirttiğine göre, güvenliği, zayıf bağlantılarda yüksek hızlı teslimat ve güvenilirlikle uyumlu hale getirmek için zamanla test edilmiş algoritmalar üzerine inşa edildi.Şifrelenmiş mesajlar dışındaki verileri korumaya gelince, Telegram dağıtılmış bir altyapı kullandığını söylüyor. Şirket, "İlgili şifre çözme anahtarları parçalara ayrılmıştır ve asla korudukları verilerle aynı yerde tutulmazlar" diye açıklıyor.
TURKCELL BİP
BİP ise yerli bir WhatsApp alternatifidir. Uygulama, Turkcell tarafından geliştirilmiş olsa da diğer operatörlere üye kişiler tarafından da kullanılabilir.Mesajlaşma ve sesli/görüntülü görüşme için kullanılabilir. WhatsApp'ın yeni güvenlik politikası duyurulduktan sonra 100.000'den fazla kez indirildi ve indirilmeye devam ediyor.
2011 yılının ocak ayında Çinli Tencent tarafından yayınlanan bir anlık mesajlaşma uygulaması. Statista'ya göre aylık aktif 1.203 milyar kullanıcısıyla WhatsApp'ın en büyük rakiplerinden biridir.WeChat'i Android, iOS, Windows Phone ve Windows işletim sistemine sahip olan cihazlardan kullanabilmeniz mümkündür.Klasik bir anlık mesajlaşma uygulamasında olması gereken tüm özelliklere sahip.Mesaj gönderme ve alma; dosya, video, fotoğraf paylaşma gibi özelliklerin yanı sıra 500 kişiye kadar grup sohbetine izin veriyor.Mesajlarına emojiler, çıkartmalar eklenebilir, özçekimler ile özelleştirilebilir. Çıkartma galerisinde animasyon ve çizgi film karakterlerinden yapılmış onlarca çıkartma bulunur.WeChat sesli mesajlar ile konuşma yapma konusunda da şimdiye kadar geliştirilmiş en iyi anlık mesajlaşma uygulamalarından biridir. Hem ücretsiz olması hem de çoklu platform desteği sayesinde WeChat kendini diğerlerinden ayırt eden gelişmiş ve kullanışlı bir mobil uygulamadır.
SİGNAL NEDİR?
Signal, kendisini gizlilik odaklı bir platform olarak görüyor. Şifrelenmiş yazışmalar, otomatik silinen mesajlar, gizli klavye modu gibi pek çok özelliği var.Sadece yazışmalar değil, sesli ve görüntülü görüşmeler de şifreli. Uygulama açık kaynak kodlu ve böylece sözüne inanmayanları da ikna ediyor.Jack Dorsey'den Edward Snowden'a kadar pek çok usta bu uygulamayı kullanıyor ve tavsiye ediyor.Bugünlerde Elon Musk da WhatsApp'a alternatif olarak Signal'i tavsiye edince şu an devasa bir geçiş başladı ve sosyal medyada da gündem oldu.
Topluluk halinde kanal kurup sohbet odaları kurmak isteyenler için Discord:
Genelde Twitch yayıncıları tarafından kullanıldığı için Türkiye'de adını duyursa da Discord, özellikle oyuncuların favori buluşma mekanlarından. Sıradan bir mesajlaşma uygulamasına kıyasla kalabalık kanallar, sohbet odaları kurma imkanı sunuyor. Kesinlikle gündelik kullanım için uygun değil, ancak yakın çevrenizde Discord kullananların sayısı fazla ise tercih edebilirsiniz.
WHATSAPP SÖZLEŞMESİ NEDİR?
WhatsApp, 8 Şubat 2021 itibarıyla yürürlüğe girecek yeni gizlilik ilkelerini açıkladı. Şirketin internet sitesinde yapılan açıklamalar, WhatsApp'ın bundan sonra Facebook ile rahat rahat veri alışverişi yapabileceğini gözler önüne seriyor. Üstelik veri paylaşımına izin vermeyecek kullanıcılar, WhatsApp kullanamayacaklar.
WHATSAPP SÖZLEŞMESİ KABUL ETMEK ZORUNLU MU, NASIL İPTAL EDİLİR?
Kullanım koşullarını değiştiren WhatsApp, kullanıcıların verilerinin doğrudan Facebook ile paylaşılmasını istiyor. Bu koşulları kabul eden kullanıcılar uygulamayı kullanmaya devam ederken, kabul etmeyenler ise WhatsApp hesaplarına erişim sağlayamayacak. Sözleşme kabulü, iptali vb. bir durumla ilgili henüz aktif bir buton WhatsApp uygulamasında yer almıyor.