SALGIN HASTALIKLARIN NEDENİ HABİTAT YIKIMI
1998'de Malezya'daki bir Nipah virüsü salgını 100'den fazla kişiyi öldürdü. Araştırmacılar, orman yangınlarının ve yerel kuraklığın yarasaları doğal ortamlarından çıkardığı ve onları meyve ağaçlarına ve domuzlarla aynı çiftliklerde yetişen ağaçlara doğru yönlendirdiği sonucuna vardı. Stres altındaki yarasaların ise daha fazla virüs yaydığı görüldü. Yer değiştirmeye zorlanma ve normalde etkileşime girmeyecekleri bir türle yakın temas halinde olma durumu, virüsün yaralardan domuzlara ve daha sonra çiftçilere sıçramasına izin verdi.
Diğer taraftan Asya, dünyadaki tropikal ormanların yaklaşık yüzde 15'ine ev sahipliği yapıyor ve kıtada biyoçeşitlilik kaybı ve ormansızlaşma had safhada yaşanıyor. Yıkımın çoğu, ormanların hurma yağı gibi ürünler tahrip edilmesi ve yeni kentsel alanların oluşturulmasından kaynaklanıyor.
Yaşam alanları tahrip edilen yarasalar ise bir evin çatısı gibi yeni barınma alanları buluyor. Virolog Veasna Duong, "Yarasa habitatının yok edilmesi ve avlanma yoluyla insanların müdahalesi, onları yeni tünekler aramaya itiyor. Yarasalar bir meyve aramak için 100 kilometreye kadar ziyaret edebilir. Ancak yarasalar, Nipah, Ebola, Sars ve Covid-19 gibi bir dizi kötü hastalık barındırıyor" dedi.
YARASALARI ÖLDÜRMEK ÇÖZÜM DEĞİL
Peki yarasalar bu kadar tehlikeli hastalıklar barındırıyorlarsa onları yok etsek sorun çözülmez mi? Predict Projesi'nin laboratuvar müdürü Tracey Goldstein, "Yarasalar çok önemli ekolojik roller oynuyor. 500'den fazla bitki türünü tozlaştırıyorlar. Ayrıca böcekleri kontrol altında tutmaya yardımcı oluyorlar, örneğin sivrisinek yiyerek sıtmayı azaltarak insanlarda hastalık kontrolünde çok önemli bir rol oynuyorlar" ifadelerini kullanarak yarasaların biyoçeşitlik ve insan sağlığındaki önemine dikkat çekti.
Ayrıca, yarasaların öldürülmesinin çok tehlikeli sonuçlarını olacağını vurgulayan Golstein, "Sayıları azalttığınızda bir popülasyonun yaptığı şey daha fazla yavruya sahip olmaktır. Hayvanları öldürerek riski artırırsınız, çünkü virüs yayan canlıların sayısını artırırsınız" dedi.Öte yandan, Nipah virüsü çok tehlikeli olduğu için dünyanın dört bir yanındaki hükümetler tarafından biyoterörizm potansiyeline sahip olduğu düşünülüyor ve yalnızca bir avuç laboratuvarın onu kültürlemesine, büyütmesine ve depolamasına izin veriliyor.