NEVRUZ NEDİR?
Nevruz, baharın ilk günü olarak kabul edilen ve birçok kültür tarafından çeşitli etkinliklerle kutlanan geleneksel bir bayramdır. Nevruz günü kuzey yarım kürede bahar ekinoksunun oluştuğu gündür ve Güneş, ekvatora dik açı ile gelir.
Böylece gece ve gündüz eşitlenir, hem kuzey hem de güney kutbu aynı anda gündoğumu hattına gelir.
NEVRUZ BAYRAMI NASIL KUTLANIR?
Nevruz Bayramı ya da kısaca Nevruz (Azerice: Novruz, Farsça: - Noruz, Kazakça: Nawrız, Kırgızca: Nooruz, Kırım Tatarcası: Navrez, Kürtçe: Newroz, Özbekçe: Navro'z, Türkmence: Nowruz); Afganlar, Anadolu Türkleri, Arnavutlar, Azeriler, Farslar, Gürcüler, Karakalpaklar, Kazaklar, Kırgızlar, Kürtler, Özbekler, Tacikler, Türkmenler ve Zazalar tarafından kutlanan geleneksel yeni yıl ya da doğanın uyanışı ve bahar bayramı.
Yazılı olarak ilk kez 2. yüzyılda Pers kaynaklarında adı geçen Nevruz, İran ve Bahai takvimlerine göre yılın ilk gününü temsil eder. Günümüz İran'ında, her ne kadar İslami bir kökeni olmasa da bir şenlik olarak kutlanır. Bazı topluluklar bu bayramı 21 Mart'ta kutlarken, diğerleri Kuzey yarım kürede ilkbaharın başlamasını temsilen, 22 veya 23 Mart'ta kutlarlar.
NEVRUZ BAYRAMI RİVAYETLERİ NELER?
Kimi topluluklar, bu günü Allah'ın dünyayı yarattığı gün, kimileri Nuh Peygamber'in yere ilk ayak bastığı gün, kimileri ise ilk insanın yaratıldığı gün olarak değerlendirirken, bazı topluluklar geceyle gündüzün eşitlendiği, baharın müjdesi olarak kabul ediyor.
Alevilere ise 21 Mart'ı Hz Ali'nin doğum günü ve evlilik yıl dönümü olarak kabul ediyor. Eski Türkler ile İranlıların Yılbaşı kabul ettikleri nevruz, Türkler için hangi din veya inançtan olurlarsa olsun büyük önem taşıyor. Altay halklarından Tatarlara, Azerilerden Karaimlere, Gagauzlara kadar pek çok Türk halkı tarafından ateşle su ruhsal ve bedensel arınmada önemli kabul ediliyor. Bu nedenle Türk coğrafyasında nevruzda ateş yakmak ve iyi dileklerde bulunarak ateş üzerinden atlamak bir gelenek sayılıyor.