Türkiye'de her yıl meydana gelen orman yangınlarıyla birlikte "THK uçakları kullanılmıyor, helikopterler yetersiz kalıyor. THK uçakları kullanılsa orman yangınları daha çabuk söndürülür" gibi söylemlerle yaratılan algıyla Türkiye'nin orman yangınlarına karşı bilerek mücadele etmediği ve yetersiz kaldığı üzerinden algı yaratılıyor.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan ve Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, bu konuda yaptıkları açıklamalarla neden THK uçakları yerine helikopterlerin tercih edildiğini Rusya'dan neden uçak kiralandığını açıkladı.
Bununla birlikte konunun uzmanları da uçaklarla helikopterlerin orman yangınlarına karşı farkını açık bir şekilde ortaya koydu.
İşte Başkan Erdoğan'ın THK uçaklarının neden kullanılmadığını anlattığı açıklamaları:
"THK UÇAKLARI VARMIŞ NEYİ BİLİYORSUN"
"THK'nın uçakları varmış, neyi biliyorsun da söylüyorsun. THK'nın elinde rahatlıkla kullanılabilecek uçak falan yok. Bunlar uyduruyorlar. Biz ise burada 45 helikopterle çalışıyoruz. Bunların yanında şu anda biz bugün itibariyle uçak sayımız 5-6'ya çıkmış vaziyette. Rusya'dan, Ukrayna'dan aldığımız uçaklar var. Azerbaycan da bir amfibi uçağını gönderecek. İHA'larla bölgenin durumunu inceliyoruz."
TARIM VE ORMAN BAKANI BEKİR PAKDEMİRLİ DE NEDEN HELİKOPTERLERİN KULLANILDIĞINI ANLATTI"
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli de sabah saatlerinde yaptığı açıklamada yangınlara müdahale konusunda herhangi bir eksikliğin bulunmadığını, mücadelede son teknolojik imkanların kullanıldığını bildirdi.
Bir gazetecinin mücadelede kullanılan uçaklarla ilgili sorusu üzerine Pakdemirli, orman teşkilatının son teknolojiyle çalışmalara katıldığını belirtti.
"HALA ANTİKACI DÜKKANI GİBİ 1960'LARDAN KALMA UÇAKLARI KULLANALIM TARZINDA AÇIKLAMALAR YAPILIYOR"
Orman teşkilatının, insan kaynağı ve gerekli donanım açısından dünyanın en iyi teşkilatlarından biri olduğunu vurgulayan Pakdemirli, şunları kaydetti:
"Bir eksik müdahale var mıdır? Asla yok. Burada 'son teknoloji, insansız hava araçları, insansız hava helikopterleri' diyoruz. Hala antikacı dükkanı gibi 1960'lardan kalma uçakları kullanalım tarzında açıklamalar yapılıyor. Bu bizleri üzmekten başka bir şey değil ama bizim işimiz matematik. Orman teşkilatı bunları istemediği için, bunları kullanmayı 2-3 sene evvel bıraktık. Son teknoloji, çok daha iyi olan, çok daha su atan, çok daha verimli uçaklar kullanıyoruz."
"8 İLA 10 BÜYÜK YANGINI KOORDİNE ETMEK ZORUNDA KALDIK"
Teşkilatta 27 olan helikopter sayısının 39'a çıktığını belirten Pakdemirli, uçaktan daha fazla su atan helikopterleri kullandıklarına dikkati çekti.
Pakdemirli, THK ile herhangi bir problemlerinin olmadığına işaret ederek şöyle konuştu: "THK'nin elindeki uçaklar saatte 12 ton su atıyor en fazla. Elimizdekiler 84 ton, 7 misli su atıyor. Havada neyi uçurduğumuzun değil, yere ne kadar su attığımızın önemli olması lazım. İhale sistemiyle alım yapıyoruz. Envanterimizde yangın söndürme uçağımız yok, yangın söndürme helikopterimiz yok. Bu ezelden beri de böyle. Ancak envantere uçak alımı ile ilgili de Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla da çalışmalara başladık. İhalesini de inşallah bu sene içerisinde tamamlamış olacağız."
YANGINLARA AĞIRLIKLI OLARAK HELİKOPTERLE MÜDAHALE EDİLİYOR
Tarım ve Orman Bakanlığı, yangın alanına müdahalede daha fazla su taşımasından dolayı uçak yerine helikopter kullanımını tercih ediyor.
SADECE DÜN MÜDAHALEDE 3 UÇAK, 29 HELİKOPTER, 458 ARAZÖZ VE 1832 PERSONEL GÖREV ALDI
Sadece dün yangınları kontrol altına almak için 3 uçak, 29 helikopter, 458 arazöz ve 1832 personel görev aldığı açıklandı.
HELİKOPTERLERİN SU TAŞIMA KAPASİTESİ 2,5 TON
Türkiye'de ve dünyada orman yangınlarıyla mücadelede çoğunlukla K-32 ve Mi-8 cinsi yangın söndürme helikopterleri kullanılıyor. Bu helikopterlerin su taşıma kapasitesi 2,5 ton.
1 SAATTE 8 DEFA SU İKMALİ YAPABİLİYOR
Bu helikopterler uçakların su ikmali yapabildiği su kaynaklarının yanında, Orman Genel Müdürlüğü tarafından yangına hassas bölgelerde her 5 km de bir tane olacak şekilde yapılan, 400 ila 1200 ton kapasitesi olan havuz ve göletlerden su ikmali yapabiliyor. Helikopter 1 saatte 8 defa su ikmali yapabiliyor.
UÇAKLARIN İSE SU KAPASİTESİ 4,5 TON
Türk Hava Kurumuna ait 1970'li yılların teknolojisine sahip ilk nesil uçaklardan olan CL-215 Amfibik uçağın su kapasitesi 4,5 ton su taşıma kapasitesine sahip. Bu uçakların modernasizyonları yapılmadığı için şu anki kapasiteleri 4 tonun altına düşmüş durumda.
DALGASIZ DENİZLERDEN SU İKMALİ YAPABİLİYOR
THK uçakları, dalgasız ve asgari 2 km açıklığı olan su yüzeyine sahip deniz, büyük gölet ve barajlardan su ikmali yapabiliyorlar.
1 SAATTE 2 DEFA SU İKMALİ YAPABİLİYOR
Bu uçakların modernizasyonları yapılmadığı için 1960'lı yılların teknolojisine ait AVGAS yakıt ile çalışıyor. Bu sebepten dolayı THK uçakları sadece AVGAS yakıt tankerlerinin ikmal edilebileceği havaalanlarına gönderilebiliniyordu. Söz konusu CL-215 Amfibik uçakları 1 saatte ortalama 2 defa su ikmali yapabiliyor.
UÇAK 1 SAATTE TOPLAMDA 8 TON, HELİKOPTER İSE 1 SAATTE TOPLAM 20 TON SU TAŞIYABİLİYOR
Ortaya çıkan tabloya göre, uçak 1 saatte 2 defa su ikmali yaparak 8 ton, helikopter ise 1 saatte 8 defa su ikmali yaparak 20 tona kadar su taşıyarak yangına müdahale edebiliyor.
UÇAK VE HELİKOPTERLERİN MALİYETLERİ
THK uçaklarının kullanılmamaya başlandığı 2019 yılında yapılan helikopter ihalesinde bir saatlik ücret için en düşük teklif 26.250 TL'dir.
Aynı tarihte yangın mahalline 1 saat sürede 2 defa su atabilen uçak, 8 ton suyun (modernize edilmiş olsa 9 ton) kullanılması için 71.500 TL maliyet oluşmakta. THK uçaklarında bir ton suyun maliyeti ise 7.944,4TL'dir.
Uçaklara göre daha fazla su kaynağından yararlanan helikopterler, 1 saatte ortalama 8 defa su atarak toplam 20 ton suyu yangına müdahale kullanabilmekte. Saatlik çalışma maliyeti 26.250 TL olan helikopterin, 1 ton suyu taşıma maliyeti ise 1.312,50 TL.
Türkiye'de orman yangınlarına müdahalede kullanılan helikopterler hem maliyet, hem kapasite, hem de kullanılabilirlik açısından THK uçaklarından çok daha efektiftir.
THK'NIN UÇAKLARI BOZUK
Sosyal medyada gündeme getirilen ve özellikle Birgün ve Cumhuriyet gazetelerinde haberleştirilen "THK'nın söndürme uçakları orman yangınlarına müdahale ettirilmiyor" söylemleri gerçeği yansıtmıyor.
THK'nın 2009'da satın aldığı Kanada menşeli 9 adet CL-215 amfibik uçağın kurum yönetimince geçmiş yıllarda bozulan uçaklar için parça temininde kullanıldığı ortaya çıktı.
THK 2009'da Kanada menşeli 9 adet CL-215 amfibik uçak satın almıştı. THK'nın uçakların hiçbirini modernize etmediği, ve bozulan uçakların diğer uçakların parçaları kullanılarak zaman içinde tüm uçakların atıl ve kullanılamaz duruma düştüğü ortaya çıktı.
KALAN 3 UÇAĞIN MOTORLARINDA SORUN VAR
THK'nın elindeki toplam 9 amfibik uçaktan geriye 3 uçak kaldığı ve bunlarında motorlarında ciddi sorunların olduğu tespit edildi.
ESKİ YÖNETİM PARANIN NEREYE GİTTİĞİNİ AÇIKLAYAMIYOR
THK'nın eski yönetimleri uçakları konusunda 2009-2018 yılları arasında devletten 10 milyonları bulan alan ödeneğin nereye kullandığı merak konusu.
YANGINLARA AĞIRLIKLI OLARAK HELİKOPTERLE MÜDAHALE EDİLİYOR
Hali hazırda Tarım ve Orman Bakanlığı'nın uçak sorunu yok, ancak bakanlık yangın alanına müdahalede nokta için uçak yerine ağırlıklı olarak helikopter kullanmayı tercih ediyor.