Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın Togo'da katıldığı Dörtlü Zirve sonrası bildiri yayımlandı. Dört Devlet Başkanı, güvenlik, sağlık, iklim ve kalkınma ortamından kaynaklanan sınamalara ilişkin ortak menfaat meselelerine ilişkin fikir teatisinde bulundu.
İŞ BİRLİĞİ ARTACAK
Devlet Başkanları, bilhassa Gine Körfezi'nde küresel korsanlıkla mücadele etmek için kararlı adımlar atılması gerektiğini ifade etti. Dört Devlet Başkanı ayrıca, Türkiye ile Afrika ülkeleri arasındaki iş birliğine ilişkin fikir teatisinde bulundu.
TERÖRLE MÜCADELE
Devlet Başkanları, DEAŞ, FETÖ, El-Kaide ve Boko Haram dahil olmak üzere terör örgütleri arasında hiçbir ayrım gözetmeden, terörizmle mücadele konusunda kararlılıklarını teyit ettiler. Uluslararası Topluma salgınla mücadele kurallara uyma çağrısı yapıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Gnassingbe Eyadema Uluslararası Havalimanı'ndan Togo Cumhurbaşkanı Faure Essozimna Gnassingbe tarafından uğurlandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile eşi Emine Erdoğan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ticaret Bakanı Mehmet Muş, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Efkan Ala, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da Lome'den ayrıldı.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın Afrika turunda ikinci durağı ilk kez gideceği Togo oldu. Erdoğan, Togo Cumhurbaşkanı Faure Essozimna Gnassingbe tarafından resmi törenle karşılandı. Başkan Erdoğan'ın ziyareti öncesinde başkent Lome caddeleri, Erdoğan'ın "Birlikte daha adil bir dünya mümkün" sözü ve Türk bayraklarıyla donatıldı. Erdoğan ve Gnassingbe, baş başa ve heyetler arası gerçekleştidikleri görüşmelerin ardından basın toplantısı düzenledi. Erdoğan, "Togo'nun FETÖ ile mücadelemiz bağlamında verdiği destek takdire şayandır." ifadelerini kullandı.
ORTAK BASIN TOPLANTISI
Erdoğan ve Gnassingbe, baş başa ve heyetler arası gerçekleştirecekleri görüşmelerin ardından basın toplantısı düzenledi.
Konuşmasına, Türkiye'den dost ülke Togo'ya cumhurbaşkanı düzeyinde ilk ziyareti gerçekleştirmenin mutluluğunu yaşadığını ifade ederek başlayan Erdoğan, Gnassingbe'yi, 2014 yılında göreve başlama törenine iştiraki vesilesiyle Ankara'da misafir ettiğini hatırlattı.
Son dönemde düzenlenen karşılıklı üst düzey ziyaretlerin ikili ilişkilerde önemli bir ivme yakalanmasını sağladığına işaret eden Erdoğan, bu ziyaretler vesilesiyle birçok anlaşma imzalandığını, iş birliği alanları üzerinde mutabık kalındığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Gnassingbe ile bugün yaptıkları ikili ve heyetler arası görüşmelerde ilişkileri nasıl daha ileri noktalara taşıyacaklarını ele aldıklarını anlatan Erdoğan, "Togo ile esasen birçok konuda benzer görüş ve yaklaşıma sahibiz. Siyasi, ekonomik, ticari ve askeri alanlarda iş birliğimizi ilerletme arzusundayız." diye konuştu.
Gnassingbe ile bölgesel konular hakkında fikir alışverişinde de bulunduklarını belirten Erdoğan, "Türkiye, Togo'nun bölgesinde ve Afrika kıtasının genelinde ihtilafların barışçıl çözümü konusunda yürüttüğü aktif dış politikayı takdirle izlemektedir." diye konuştu.
Türkiye'nin Lome Büyükelçiliğini 1 Nisan 2021'de faaliyete geçirdiklerini söyleyen Erdoğan, Togo'nun da yıl sonuna kadar Ankara Büyükelçiliğini açacağını ifade etti.
FETÖ İLE MÜCADELEYE VERDİKLERİ DESTEK TAKDİRE ŞAYANDIR
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Togo'nun FETÖ terör örgütüyle mücadelemiz bağlamında verdiği destek takdire şayandır. Sayın Cumhurbaşkanı, bizzat verdiği talimatlarla Togo'daki FETÖ okulunun kapatılmasında ve Maarif Vakfımızın okul açmasında ülkemize destek olmuştur. FETÖ ile mücadelemizdeki bu kararlı duruşundan ötürü kendisine şahsım, milletim adına teşekkür ediyorum." dedi.
Lome'de Türkiye Maarif Vakfının iki okulunun faaliyete geçmiş durumda olduğunu dile getiren Erdoğan, "Maarif Vakfımız verdiği kaliteli eğitimle Togo eğitim sistemine ve Togolu öğrencilerin yetişmesine önemli katkılar sağlayacaktır. Bugünkü ikili görüşmemizde, Maarif Vakfımızın Başkanına da bunu hatırlatmak istiyorum. Bir de Maarif Vakfı olarak bir spor okulu açması noktasında kendileriyle mutabık kaldık." diye konuştu.
Henüz arzu edilen seviyede olmasa da iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin giderek geliştiğini söyleyen Erdoğan, "2020 yılında 148 milyon dolarlık ticaret hacmine ulaştık. 2018-2022 Ulusal Kalkınma Planımız çerçevesinde Türk firmaları turizm, tarım, enerji, inşaat gibi sektörlerde Togo'da örnek gösterilecek yatırımlara imza atmaya hazırdır." ifadelerini kullandı.
Kalkınma alanındaki iş birliğini de kararlılıkla sürdürdüklerini belirten Erdoğan, "Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığımızca 2012 yılından bu yana Togo'da sağlık ve eğitim alanında birçok proje gerçekleştirildi. Aynı şekilde şimdiye kadar Türkiye burslarından 89 öğrenci yararlandı. Bu sayının artarak devam etmesini arzu ediyoruz." dedi.
Koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında da dayanışmalarını sürdüreceklerini vurgulayan Erdoğan, "Togo, Burkina Faso ve Liberya'ya hem Türkiye olarak hem de Türk Konseyi olarak önümüzdeki dönemde aşı bağışında bulunacağız. Türk Konseyi üyesi Azerbaycan ve gözlemci üye Macaristan'ın da katkılarıyla aşıları sizlere ulaştıracağız." diye konuştu.
Erdoğan, Cumhurbaşkanı Gnassingbe ve Togo halkına misafirperverlikleri için teşekkür etti.
"TEKRAR GELECEĞİM"
Başkan Erdoğan, daha sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Ziyarete ilişkin bir soru üzerine Erdoğan, "Cumhurbaşkanı seçildiğimde bildiğiniz gibi Gnassingbe yemin törenime katılmıştı. O günden bu güne tabii Togo'ya ve değerli dostuma böyle bir adeta borcum vardı ve kendilerine bu borcumu ilk fırsatta gidereceğimi söylemiştim. Şimdi de Togo'ya bu ziyaretle bu borcumu gidermiş oldum." dedi.
Bugüne kadar Afrika'ya yaptığı ziyaretlere de değinen Erdoğan, görev süresi boyunca 28 Afrika ülkesine 38 ziyaret gerçekleştirdiğini bildirdi. Erdoğan, "Bunlar şimdi daha da artıyor. İşte şu anda gördüğünüz gibi dün Angola, bugün Togo ve buradan da Nijerya'ya geçeceğiz. Çok kısa bir zaman içerisinde Afrika'da 3-4 ülkeye tekrar geleceğim, tekrar geleceğim, tekrar geleceğim." ifadesini kullandı.
Erdoğan, FETÖ'nün Afrika'daki yapılanmasına karşı yürütülen mücadeleye ilişkin soru üzerine de şunları söyledi:
"Değerli dostum Gnassingbe gerçekten FETÖ konusunda hassas. Burkina Faso, Liberya onlarla da yapacağımız görüşmede kesinlikle tabii ki bu FETÖ konusu yine gündeme gelecek ve yoğun bir şekilde biz FETÖ belasından bu ülkelerin, bu dost, kardeş ülkelerin de temizlenmesini istiyoruz ve onların da bu konuda aynı hassasiyet içerisinde olduğunu biliyorum, görüyorum. İnşallah bunu başaracağız."
İki ülkenin hangi alanlarda ilişkileri geliştirmek istediği yönündeki soruya karşılık Erdoğan, siyasi, askeri, ekonomik, güvenlik alanlarında ilişkileri geliştirmek istediklerini ifade etti. Togo'nun stratejik bir noktada bulunduğunu belirten Erdoğan, bu tür adımları birlikte atabileceklerini bildirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
"Özellikle de savunma sanayiinde beraber atabileceğimiz adımlarımız var. Tarımda yine beraber atabileceğimiz adımlar var. Bunun yanında özellikle bizim terörün bu bölgeye sızmaması için de askeri güvenlik iş birliği adımlarını da atabiliriz. Bunu ikili görüşmede de değerli dostuma söyledim ve her zaman biz bu konuda da Togo'nun yanında yer almaya devam edeceğiz."
İKİ ÜLKE ARASINDA 2 ANLAŞMA İMZALANDI
Bu arada, basın toplantısı öncesinde Erdoğan ve Gnassingbe'nin huzurunda iki ülke arasındaki anlaşmalar imzalandı.
Bu doğrultuda, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Togo Dışişleri Bakanı Robert Dussey tarafından, iki ülke hükümetleri arasında, "Diplomatik Temsilcilikler için Arsa Takasına İlişkin Protokol" ve "Türkiye Maarif Vakfı ve Togo Cumhuriyeti Arasında Ev Sahibi Ülke Anlaşması" imza altına alındı.
Terörün bu bölgeye sızmaması için askeri güvenlik iş birliği adımlarını atabiliriz. Her zaman bu konuda da Togo'nun yanında yer almaya devam edeceğiz."