Cumhuriyet Türkiye'sinin sembol yapılarından biri olan Atatürk Kültür Merkezi (AKM), 2.5 yıllık inşaat sürecinin ardından 29 Ekim'de yeniden kapılarını açtı...
İstanbul'un sosyal ve kültürel hafızasında önemli bir yere sahip olan bu yapının ihtişamlı bir şekilde küllerinden yeniden doğması büyük yankı uyandırdı. İlk haliyle Yüksek Mimar-Mühendis Hayati Tabanlıoğlu'nun imzasını taşıyan yapı, bu kez oğlu Murat Tabanlıoğlu ve Melkan Gürsel'in elinde yeniden hayat buldu.
SABAH'a açıklamalarda bulunan Tabanlıoğlu Mimarlık Kurucu Ortakları Murat Tabanlıoğlu ve Melkan Gürsel, "20'nci yüzyılın binasını 21 yüzyıla taşıdık. Ama 60'lı yıllarda yapılan binanın ruhunu koruduk. Tamamıyla yenileyerek ve eski cepheyi koruyarak mimari açıdan iddiası olan bir bina ortaya çıkardık. Çok güzel tepkiler alıyoruz, iki gündür telefonlarımız hiç susmadı. Burayı halkın sahiplenmesi çok önemli" dedi.
"Ben bu bina ile büyüdüm" diyen Murat Tabanlıoğlu, AKM'nin kendi ellerinde yeniden hayat bulmasının çok zor bir görev olduğunu söyledi. "Babam olsaydı birçok şeyi ona sorarak yapardım" diyen Tabanlıoğlu, şunları kaydetti:
"Babam olmadığı için burayı takım arkadaşlarımızla birlikte yaptık. 20-25 kişilik bir mimari grup projenin başından sonuna kadar üç sene boyunca beraberdik. Pandemiye rağmen inşaata bir gün bile ara vermedik. Kolay bir süreç değildi. Burada 2 bin kişi çalıştı. Biz de birebir işin başındaydık." Melkan Gürsel ise, "Çok uykusuz gecelerimiz oldu. Özellikle ekiplerimiz çok sabahladı. İnşaatın bütün süreçlerinde sahadaydık. Şantiyeye gittik-geldik. Başka türlü bu kadar büyük bir inşaatın sağlıklı tamamlanması çok zor olurdu" dedi.
AKM'yi görenlerin sevmesini çok önemsediğini söyleyen Tabanlıoğlu, "Artık alışveriş merkezlerinden çok sıkıldık. Gençler AVM'lerden çıkıp buraya gelsinler istiyoruz" dedi. Yeni AKM'nin yaşayan bir yer olacağını söyleyen Tabanlıoğlu, şunları kaydetti:
"Eskiden müdürü binanın kapısını kilitlermiş, şu anda ise burası hepimizin binası oldu. Sabahtan akşama kadar yaşayacak ve 365 gün inşallah açık olacak. Dünyadan çok büyük kültür ve sanat etkinliklerine ev sahipliği yapacak."
Yeni AKM'nin içinden geçilen bir yapı olduğuna vurgu yapan Melkan Gürsel ise şunları kaydetti: "Burası kimsenin kapıların arkasında kalmayacağı bir ortam sunduğu için demokratik bir yapı oldu. İçinden geçilen bir yapı olması bugünün sosyal anlayışına da ciddi bir açılım getiriyor.
Binalar herkesi kucaklamalı, herkese açık olmalı. Bundan önce AKM'nin önünde buluşuluyordu. Bileti olan içeri girebiliyordu, şimdi içinden geçebiliyorsun. Ben bu fikri bugünün dünyasında çok önemli buluyorum. İçinden geçtiğin zaman bina senin oluyor. Sanat birleştiricidir. Her anlamda AKM'siz bir İstanbul'la AKM'li bir İstanbul arasında çok fark olacak."
Binadaki yüksek teknolojiye dikkat çeken Gürsel, "Ses sistemleri, akustiği her eşiyle burası çok teknik bir bina oldu" dedi. Murat Tabanlıoğlu ise "Buranın arkasında sizin görmediğiniz muazzam bir teknoloji var. Dünyanın en iyi opera bale ve sahne teknolojisi uygulandı" dedi. Yüksek teknolojisine rağmen eskinin ruhunu koruduklarını belirten Gürsel, "Sabahtan beri çok arayan oldu, herkes çok beğendi. Eski yapıyla bağ kurmaya çalıştık" dedi.
Başından itibaren Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın tüm süreçlerle yakından ilgilendiğini söyleyen Melkan Gürsel, "Cumhurbaşkanımız AKM'nin tasarım sürecinden tüm detaylara kadar her şeyi yakından takip etti. Malzeme seçimleri ile ilgili toplantılara bile katıldı. Seçilen malzemeleri gördü" dedi. Onun büyük desteği ile bu işin gerçekleştiğini söyleyen Tabanlıoğlu ise, "Özellikle yerli malzemelerin kullanılması noktasına büyük özen gösterdi" diye konuştu.
Her zaman AKM'ye destek vereceklerini söyleyen Tabanlıoğlu, "Buranın Taksim Meydanı'yla, arkada teknik üniversite ve Atatürk Kitaplığı ile birleşmesi gerekiyor. Bununla ilgili belediye ile görüşmelerimiz var. AKM'nin Taksim Meydanı ve Nişantaşı aksına bağlanması lazım. Bu bence çok önemli" dedi. Bitirdikleri hiçbir bina ile bağlarını koparmadıklarını söyleyen Melkan Gürsel de, "Burası Hayati Bey'den gelen çok büyük bir miras bizim için...Bundan sonraki süreçlerde de hep elimiz gözümüz üstünde olacak" dedi.
AKM'nin terasında dünyanın en güzel lokantalarından birinin açılacağı bilgisini veren Murat Tabanlıoğlu, "300 derece İstanbul'u gören açık ve kapalı kısımları olan çok güzel bir restoran olacak. Daha isim konusunda arayışlarımız sürüyor. Ben herkesin gelip o terasa çıkmasını istiyorum" dedi.
Projenin hayata geçmesinde Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un çok büyük bir emeği olduğunu söyleyen Tabanlıoğlu, "Bakanımız süreci bizzat takip etti. Kendisinin özel sektörde tecrübesinin olmasının çok büyük bir faydası oldu" dedi. İnşaatın ana müteahhitleri Sembol İnşaat ve Yeni Yapı'nın bu konuda çok tecrübeli olduklarını söyleyen Tabanlıoğlu, "Pandemi döneminde bu oranda büyük bir kültür merkezi yapmak ve finansmanını sağlamak önemliydi" dedi.
AKM'yı yeniden yaparken kullanılan malzemelerin yerlilik oranlarının yüksek olmasına büyük özen gösterdiklerini söyleyen Murat Tabanlıoğlu, "Buranın malzemesinin yüzde 70'ten fazlası yerli. Biz yaptığımız tüm binalarda buna büyük önem gösteriyoruz. Kullandığımız malzemenin lokal olmasını istiyoruz. Burada sadece mecbur olduğumuz zaman ithal malzeme kullandık. Sahne teknolojisi gibi şeyler yurtdışından getirildi"' dedi. Eski binada kullanılan taşların aynısını yenisinde kullandıklarını söyleyen Tabanlıoğlu, "Gidip aynı madenleri bulduk" dedi. Melkan Gürsel ise "Türkiye'de yapılan bir binanın Türkiye'deki malzeme ile yapılması çok önemli. Yurtdışında bir bina yaptığımızda bile Türk malzemeleri kullanıyoruz" diye konuştu.