TBMM Başkanı Mustafa Şentop, "Cumhurbaşkanı'nın üçüncü kez değil, ikinci kez adaylığı söz konusu. Bu konu hukuki bir konu, hukuki bir tartışma yapmak lazım. Bunu gündeme getiren arkadaşlar, milletvekilleri, boylarını aşan sularda yüzüyorlar." dedi.
Şentop, Meclis'teki makamının girişinde basın mensuplarının sorularını cevapladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın adaylığı tartışmalarına ilişkin sorusu üzerine Şentop, "Cumhurbaşkanı'nın üçüncü kez değil, ikinci kez adaylığı söz konusu. Bu konu hukuki bir konu, hukuki bir tartışma yapmak lazım. Bunu gündeme getiren arkadaşlar, milletvekilleri, boylarını aşan sularda yüzüyorlar. Bu, hukukçuların yapacağı bir tartışma." ifadesini kullandı.
Bu konunun 2016 yılının sonlarında verilen anayasa değişikliği teklifiyle TBMM'nin gündemine geldiğini, o dönemde TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı olduğunu hatırlatan Şentop, sürecin bütün detaylarını bildiğini, teklifin Anayasa'nın 101. maddesiyle ilgili bir değişiklik olduğunu söyledi.
"BEŞ SENE ÖNCE BU KONU NET BİR ŞEKİLDE ORTAYA KONULMUŞ"
Anayasa Komisyonu raporundan bazı tespitler okuyan Şentop, "Komisyondan hiçbir arkadaşın, bunu gündeme getiren muhalefet partilerinden milletvekillerinin de aday olunamayacağına dair hiçbir şey söylemedikleri gibi tam aksine Sayın Cumhurbaşkanı'mızın iki defa aday olacağını, hatta daha sonraki seçimde bir kez daha aday olmak üzere üç defa aday olma imkanının tanındığına dair ifadeleri var. Komisyonda aksi yönde bir görüş ileri sürülmediği için konu açık bir şekilde ortaya konulmuştur. Raporda çok net bir şekilde bu konunun tartışmasız olduğu, yeni getirilen düzenlemeyle bütün Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına olduğu gibi daha önce de Cumhurbaşkanlığı yapmış olanlara da iki dönem seçilme hakkı getirildiği belirtilmiştir." diye konuştu.
Anayasa Komisyonu raporunun muhalefet şerhlerinde de bu konuya ilişkin bir itirazın olmadığına dikkati çeken Şentop, "Bu rapor Genel Kurulda da görüşüldü. Farklı bir görüş ifade edilmiş mi? Edilmemiş. Aradan beş sene geçmiş, jeton yeni düşmüş. Arkadaşlarımız yeni bir şeyler bulduklarını zannediyorlar ama beş sene önce bu konu net bir şekilde ortaya konulmuş." dedi.
Mustafa Şentop, anayasa değişikliğiyle iki defa seçilme hakkının yeni sistem içerisinde getirildiğinin anlaşıldığını belirtti. Bunun hukukçularla yapılacak bir tartışma olduğunu söyleyen Şentop, "Her konuda genel kültürüyle konuşan kişilerin bu konuda tartışması mümkün değil. Komisyon ve sonraki aşamada bu teklifi getiren ve destekleyen milletvekillerin, siyasetçilerin o gün de bugün de hiçbir tereddüdü yoktu. Hukuken bir tartışma yoktur derken kastettiğim bu." şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanı seçimine ilişkin Anayasa'nın 101. maddesinin 2018 yılının nisan ayında yürürlüğe giren yeni bir madde olduğunu dile getiren Şentop, şöyle devam etti: "Cümlelerin veya kelimelerin aynı olması, eski hükmün geçerli olduğu anlamına gelmiyor çünkü madde bir bütün olarak yeniden yazılmış ve bütün olarak yürürlüğe konulmuş bir madde. Dolayısıyla yürürlüğe girdiği tarihten itibaren hüküm ifade ediyor. Sonrasında yapılacak seçimler için hüküm ifade ediyor. 1961 Anayasası'nda da 1982 Anayasası'nda aynı cümleler var. Şimdi 'Bunlar aynı, fark etmez 1961 Anayasası'na da dayanabiliriz.' diyebilir miyiz? Diyemeyiz. Biri yürürlükten kalkmış. Şimdi de eski 101 yürürlükten kalkmış ama aynı ifadelere sahip olmakla beraber yeni bir madde getirilmiş. Hukukta yapılan yorumda önemli olan sözlük anlamı değil, terim anlamıdır. Cumhurbaşkanlığı kelimesinin içeriği değişmiştir. Yeni sistemde cumhurbaşkanının tanımı değişmiştir. İşte bu yeni sistemde, yeni tanımı olan, yeni içerik kazanan cumhurbaşkanlığı için iki defa seçim hakkı tanınıyor. Yapılan değişiklikle eski 101. madde kaldırılmış, yeni 101. madde yürürlüğe girmiştir. Madde 2018'deki seçim takvimi başlayınca yürürlüğe girmiştir. Bu çok açık bir husustur. Bu konuda bilgi eksikliği var."
Şentop, şahsına yönelik bazı eleştirilerin olduğuna yönelik bir soruya ise Türkiye'de herkesin istediğini yazabildiğini, buna bir itirazlarının olmadığını belirtti. TBMM Başkanlığının konum ve rolünün belli olduğunu, TBMM Başkanının ayrıca bir "rol kapmasına" ihtiyaç olmadığını, TBMM makamının onurlu, şerefli bir makam olduğunu ifade eden Şentop, bu makamda olan kişinin rolünün zaten iyi bir rol olduğunu dile getirdi.
"TMT HAKKINDAKİ DEĞERLENDİRMELER ÇOK YANLIŞ"
Gazeteci Ayşenur Arslan'ın Türk Mukavemet Teşkilatı'na (TMT) yönelik açıklamalarına ilişkin bir soruya ise Şentop, şu yanıtı verdi: "TMT, Türkleri soykırıma uğratmak için gayret gösteren Rumların oluşturduğu bazı çetelere karşı oradaki kardeşlerimizle birlikte kurulmuş bir teşkilattır. Bir nevi Kıbrıs'ın Kuvayımilliye'sidir. TMT ve onun mücadelesi olmasaydı bugün Kıbrıs'ta bir tane Türk görebilmek mümkün olmazdı. Bu nedenle Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) hakkındaki bu değerlendirmeleri çok yanlış, haddini aşan değerlendirmeler olarak görüyorum."
TBMM Başkanı Şentop, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun elektrik faturalarını ödemeyeceğine yönelik açıklamasına ilişkin bir soruya ise günlük siyasi tartışmaların içerisine girmediğini, her konuda bütün siyasetçilerin, vatandaşların eleştiri yapabileceğini, eleştirilerin ve eylemlerin demokrasi ve hukuk düzeni içerisinde yapılmasının önemli olduğunu vurguladı.
DOKUNULMAZLIKLARIN KALDIRILMASI
Meclise gönderilen dokunulmazlık dosyalarına ilişkin bir başka soruyu yanıtlayan Şentop, şunları kaydetti: "Sayın Cumhurbaşkanı'yla dokunulmazlık dosyalarının sayısı ve mahiyeti ile ilgili zaman zaman görüşüyoruz. Sadece bu konu değil, yasama faaliyetleriyle ilgili de konuşuyoruz. Dokunulmazlık anayasal bir kurumdur. Dokunulmazlığın varoluş sebebi parlamentonun yasama faaliyetlerini güvenli bir şekilde yürütebilmesidir. Bir milletvekilini korumak veya suç işleme özgürlüğü vermek için çıkmış bir kurum değil. Dokunulmazlık parlamento faaliyetlerini korumak için ortaya çıkmıştır. Bu dengeyi iyi korumak lazım. Ben anayasal düzene ve TBMM'nin de içinde bulunduğu temel hukuk düzenine karşı hareketler içerisinde bulunan, bununla itham edilen milletvekillerin -ki bunların cezaları da ağırdır- dokunulmazlığının kaldırılması kurumunun işletilmesi taraftarıyım. Bu konuda Meclis Başkanlığının bir doğrudan yetkisi yok. Meclis Başkanlığı gelen dosyaları karma komisyona havale eder, karma komisyon kararı verir."
KILIÇDAROĞLU NE DEMİŞTİ?
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Başkan Erdoğan'ın adaylığı ile ilgili olarak sorulan soruya, "Elbette Anayasanın hükmü açık. Eğer seçim normal zamanında yapılırsa Erdoğan üçüncü kez aday olamaz. Benim kastım Meclis'in erken seçim kararı alması halinde Erdoğan'ın üçüncü kez adaylığına bir engel olmadığıdır. Yoksa zamanında seçim yapılırsa aday olmasına Anayasa engeldir. Bunu bildiği için Devlet Bahçeli de 'Erdoğan'ın adaylığı için yasal düzenleme yapılması gerekiyorsa elimizden gelen gayreti gösteririz' dedi.
O da zamanında bir seçimde üçüncü kez aday olamayacağını biliyor, onun için böyle konuşuyor. Ama biz erken seçim istiyoruz. Hem de hemen. Erken seçim olsun ve Erdoğan karşıma çıksın, O'nu sandıkta göndereyim. Siyasi olarak çağrım budur. Halkın zamanında seçimi bekleyecek hali kalmadı. Hemen erken seçim kararı alınmalı ve Erdoğan sandıkta gönderilmelidir. Benim talebim ve kastım budur." yanıtını verdi.
367 KRİZİNİN MİMARI SABİH KANADOĞLU DA ERDOĞAN'IN ADAYLIĞINI ENGELLEMEK İÇİN DEVREYE GİRDİ
TBMM'de erken seçime gidilmediği takdirde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın adaylığının Anayasa'ya aykırı olacağını ifade eden Sabih Kanadoğlu, "Anayasa, TBMM bir erken seçim kararı almazsa aday olamaz diyor. Yoruma açık bir madde değil. Kendisine ve bilime saygısı olan herhangi bir akademisyenin tersini söylemesi mümkün değil." dedi.
"ERDOĞAN'IN ÜÇÜNCÜ KEZ ADAY OLMASI MÜMKÜN DEĞİL, ANAYASA ÖYLE DİYOR"
Kanadoğlu, TBMM'nin de erken seçim kararı almadan Erdoğan'ın üçüncü kez aday olmasının önünü açacak anayasa değişikliği yapmasının da bu süreçte mümkün görünmediğini belirterek, "Referanduma gitmeden değişiklik yapmaları için 400 milletvekilinin onayı gerekiyor. Referanduma gitmek içinde 360 milletvekili gerekiyor. Olmayacak işler yani. Şu sırada zaten yapılabilecek bir iş değil bu." iddiasında bulundu.