Başkan Recep Tayyip Erdoğan ve Zambiya Cumhurbaşkanı Edgar Lungu, 2018 'de Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda baş başa gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından 2 ülke arasında 12 anlaşma imzalandı.
İki ülke arasındaki "Kolluk Eğitimi İş Birliği Protokolü" ve "Güvenlik İş Birliği Anlaşması"na Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile Zambiya İçişleri Bakanı Stephen Kampyongo tarafından imzalandı.
İYİ PARTİ VE CHP YANDAŞLARI ANLAŞMAYI HEDEF ALIRKEN REZİL OLDU
Anlaşmalar TBMM'de görüşülürken İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ve İYİ Partili Ahmet Kamil Erozan ile CHP'ye yakın medya Türkiye'nin Zambiya ile yaptığı anlaşmayı ti'ye almak isterken rezil oldu.
DENİZİ YOK, GEMİSİ YOK, LİMANI YOK İDDİASI
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener anlaşma ile dalga geçmek isterken, "Geçenlerde Afrika ülkesi Zambiya ile bir anlaşma imzaladılar. 'Gemilerle karşılıklı liman ziyareti yapılması' diyor. Ortada küçük bir sorun var. Zambiya'da liman yok. Çünkü Zambiya'da deniz yok." iddiasında bulundu.
İYİ Partili ve CHP'li isimler ile yandaşlarının anlaşmaları hedef almaları;
Aynı şekilde İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Erozan anlaşma sebebiyle Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nu istifa davet ederken Twitter üzerinden şu iddialarda bulundu:
"28 Temmuz 2018'de Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar tarafından Zambiya ile imzalanan Güvenlik İşbirliği Anlaşması'nda "gemilerde personel mübadelesi ve gemilerle karşılıklı liman ziyaretlerinden" söz edilmektedir…
Zambiya'nın denize kıyısı olmadığı gibi Deniz Kuvvetleri de yoktur… Karşılıklı gemi ziyaretleri herhalde Fatih Sultan Mehmet gibi gemiler karadan yürütülerek yapılacaktır…
Bu hükümleri içeren bir anlaşmayı okumadan imzaladığı düşüncesinde olduğum için Hulusi Akar'ı, eşgüdümü üstlenmediği için de Mevlüt Çavuşoğlu'nu TBMM Genel Kurulu'nda bugün yaptığım bir konuşmayla istifaya devam ettim…"
İŞTE GERÇEKLER
Peki gerçek başta Meral Akşener ve yandaşlarının iddia ettiği gibi mi? Zambiya'da deniz ve liman yok mu?
ZAMBİYA'DA LİMAN YOK MU?
Zambiya, Tanganika Gölü'nde bulunan iç limanı Mpulungu Limanı üzerinde ihracat yapıyor.
Türkiye de limanının daha da gelişmesi ve sorunsuz ticaretin sağlanması amacıyla destek verecek.
MPULUNGU LİMANI'NDAN 3 ÜLKEYE İHRACAT
Zambiya'nın kuzeyinde Mpulungu Limanı'ndan kalkan gemiler hem turistik turlar hem de Tanzanya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Burundi'ye kargo seferleri düzenliyor.
Mpulungu Limanının 1930 yılında Zambiya henüz bağımsızlığını kazanmadan önce inşa edildi. Liman daha önce balıkçı barınağı olarak kullanılırken 70'li yıllardan itibaren genişletilerek Büyük Göller Bölgesi'ne ihracat amacıyla yoğun biçimde kullanılmaya başlandı.
Mpulungu Limanı'na Zambiya tarafından karayolu ile ulaşılırken Mpulungu, kendisine komşu limanlar Bujumbura, Kigoma ve Kaleimie aracılığıyla geniş bir bölgede ticarete yön veriyor.
ZAMBEZİ NEHRİ
Öte yandan Zambiya'nın iç deniz denilen nehir alanında komşularıyla da sınır anlaşmazlıkları bulunmakta. Ülkenin adı da Zambezi Nehri'nden geldiği biliniyor. Aydınlık'ta yer alan bilgiye göre 2015'te bölgenin güvenliğini sağlamak için özel bir "deniz piyade birliği (marine)" gücü kuruldu.
ANLAŞMALARDA DENİZ OLARAK GEÇİYOR
Diğer yandan "Maritime" ve "marine" deniz diye geçiyor ama aslında üzerinde seyahat edilebilen tüm suları kapsıyor. İmzalanan anlaşmanın ingilizce örneğinde de sea/marine ifadelerinin yer alması dikkat çekiyor.
Ayrıca 2020 yılında "Zambiya'da Maritime (Deniz/İç Deniz) Eğitimi" adıyla bir rapor da hazırlandı.
Zambiya öte yandan Çin'den de "deniz botu" satın aldı. Ülkede 'iç deniz hukuku' statüsü sağlanacak Cariba ve Cabora Bassa gölleri bulunuyor.