Düzce'de 23 Kasım 2022 tarihinde saat 04.08'de yaşanan 5,9 büyüklüğündeki depremin ardından bölgeye gelen İşçileri Bakanı Süleyman Soylu, 92 saattir kent genelinde incelemelerini sürdürüyor. Özellikle vatandaşlarla bir araya gelen Soylu, depremin vatandaşlar üzerindeki etkileri ile yapılan çalışmaları yerinde inceledi. Depremin 4'üncü günü sonunda Düzce Valiliği'nde yapılan değerlendirme ve koordinasyon toplantısının ardından basın açıklaması yapan Bakan Soylu, hem yapılan çalışmalar hem de deprem olacağı yönündeki söylentiler hakkında bilgi verdi.
"DÜZCE TRAVMALARINI ATLATAMAMIŞ"
Bakan Soylu, vatandaşlarla yaptığı görüşmelerde Düzcelilerin 17 Ağustos ve 12 Kasım depremlerinin travmalarını atlatamadığını gözlemlediğini söyledi. Soylu, "Bugün, Düzce'de meydana gelen 5,9 büyüklüğündeki depremin 92'nci saati. Bu zaman diliminden itibaren devletin bütün kurum ve kuruluşlarıyla birlikte, Düzceli vatandaşlarımızla birlikte, Düzce'deki kurum ve kuruluşlarla birlikte yaşanan bu depremden sonraki hem karşı karşıya kaldığımız durumun rehabilitasyonu, özellikle depremin yol açtığı zararların tespiti ve bu konuda atılacak adımların değerlendirilmesi üzerine Düzce'deyiz. Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatı ile takip ettiğimiz çalışmalarda hem Çevre ve Şehircilik Bakanı arkadaşımız Murat Kurum, bugün burada bulunan Milli Eğitim Bakanımız, diğer bakanlarımız, kurumların genel müdürleri, müdürleri ve yöneticileri ile özellikle Düzce valimiz, belediye başkanımız, milletvekillerimiz hep birlikte el birliği ile karşı karşıya kaldığımız süreci yönetmeye çalışıyoruz. Düzce'de farklı bir durum söz konusu. Biz birçok afet görüyoruz. Deprem, sel, yangın. Her doğal afetin kendine has bir yapısı var. Bunu burada söylemem gerekir. Düzce'de 17 Ağustos depreminden sonra 12 Kasım depreminin travması geçmiş değil. Benim 4 gündür gördüğüm tablo bu. Yani 5,9 büyüklüğündeki depremden sonra yeni deprem olacak mı endişesi Düzce'de var. Ben buraya geldiğimde böyle bir endişe ile karşılaşacağımı düşünüyor değildim. Ama Düzceli hemşerilerimle karşılaştığımda bunun yüksek bir duygu olduğunu anladım." dedi.
"KORKU SALMAYA ÇALIŞMAK AHLAKSIZLIKTIR"
Bakan Soylu, 17 Ağustos ve 12 Kasım travmaları üzerinden Düzcelilere korku salmaya çalışan kişilerin deprem olacak söylentisi yaydığını belirterek, "Bu duyguyu istismar edenler var. 28 Kasım'da deprem olacağını, 2 Aralık tarihinde deprem olacağını bunun yetkililer tarafından ifade edildiğini ortaya koyanlar var. Bu geçmiş travmanın etkisini istismar edenler var. Elbette ki özet olarak söyleyeyim. Hiçbir yetkili 28 Kasım ya da 2 Aralık'ta deprem olacak sözünü paylaşmaz. İnsanları ürkütmenin anlamı yok. Bu dayanaksız ve mesnetsiz bir dedikodudur. Bu söz, söylenebilecek bir söz değildir. Düzce'de geçmiş depremlerin üzerinden Düzcelileri üzmeye ve korkutmaya gerek yok. Bunu yaşadığım için özellikle gittiğim birçok yerde dinlediğim için söylemek istedim. Bunun tamamı yalan, dezenformasyon ve korkutmaya yönelik bir ahlaksızlıktır." ifadelerini kullandı.
"AZ HASARLI BİNALARDA GÖNÜL RAHATLIĞIYLA OTURULABİLİR"
Vatandaşların evlerine girmek istemediğini ancak yapılan tespit çalışmalarında az hasarlı olan binalarda vatandaşların gönül rahatlığı ile oturabileceğine kaydeden Bakan Soylu, şöyle konuştu:
"Çok doğal olarak vatandaşlarımız özellikle çocuklar ve yaşlılar evlerine girmekten ürküyorlar. Çocuklar ürktüğü için anneler de çocukları ya da yaşlıları ile oluyorlar. Bu korkuyu üzerimizden atamamız lazım. Bunun için hızlı hareket ediyoruz. Gerek hasar tespitleri olsun gerek zarar tespitleri olsun bugüne kadar gördüğüm en hızlı davranışı ortaya koymaya çalışıyoruz. Burada Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın çok kıymetli bakan yardımcıları, genel müdürleri var. Onlarda teknik olarak ciddi bir davranış içindeler. Hasar tespitleri konusunda şu ana kadar toplam 23 bin 916 bina tarandı. 66 bin 726 bağımsız bölüm, 56 bin 266 konut, bağımsız bölüm derken buralarda depolar da, ahırlar da var. Bunlar tarandı. 4 bin 990 ticarethane tarandı. Acil yıkık 25, ağır hasarlı 263 bina, orta hasarlı yok. Bağımsız bölüm olarak 43 acil yıkık, toplamda 478 ağır hasarlı ve acil yıkık bağımsız bölüm var. Bunlar yıkılacaklar. Bu binalara girmek mümkün değil. Buralarda eşyaları almaları gerekenleri aldırıyoruz. Konut olarak 369 konut acil yıkık ve ağır hasarlı. Orta hasarlı yok. Yani ağır hasarlı ve acil yıkık binalar yıkılacak. Biz bunlara yaklaştırmıyoruz. Bugünden itibaren yıkmaya başladık. Az hasarlı 2 bin 548 bina var Toplamda 9 bin 446 kontu var. Şu ana kadar 56 bin 266 taramada. Az hasarlı derken de aydınlatmam gerekir. Az hasarlı yapısal bir sorun değildir. Az hasarlı boya, sıva çatlağı, kırık dökük gibi binanın kendi yapısal sürecinde olmayan ve onu depreme dayanıksız hale getirecek bir sorun değildir. Doğal olarak bu 51 bin 925 bağımsız bölüm var. 44 bin 71'de hasarsız konut var. Hasarsız 44 bin 71 daireye oturabilirler. Biz ağır hasarlılara sokmuyoruz. Orta hasarlı olsa da sokmuyoruz. Orta hasarlı yok zaten. Orta hasar güçlendirilmesi gereken bina var demektir. Düzce'de ya az hasarlı ya orta hasarlı var. Az hasarlı yapısal sorun değil. Dün ve bugün ciddi çadır talebi geldi. Bunu karşılamaya çalışıyoruz. Bununda kaygılardan, deprem olacak mı kaygısından kaynaklandığını düşünüyoruz. Hemşerilerimiz hasarsız binalarda oturabilirler. Az hasarlı binalar yapısal sorunlar olmayan binalardır. Ağır hasarlı binalara zaten vatandaşlarımızı sokmuyoruz."
"GÖNÜL TATMİN OLANA KADAR HASAR TESPİT YAPARIZ, YORULMAYIZ"
Bakan Soylu, 28 Kasım ve 2 Aralık tarihinde deprem olacak söylentisinin yalan olduğunu tekrarlayarak, evi hakkında tedirginlik yaşayan vatandaşların isteği durumunda birden çok kez hasar tespitine gideceklerini belirterek, "Özet olarak 28 Kasım ve 2 Aralık'ta deprem olacak söylentisi yalandır. Bizim bunu bilmemiz mümkün değildir. Bu dedikodudur. Az hasarlı binalara girmekte bir sakınca yok. Biz yapımında onlara yardımcı olacağız. 'Ben konutumdan şüphe ediyorum, siz bunun kontrolünü tekrar yapar mısınız?' diyenler biz bunu tekrar yaparız. Gönül tatmin olana kadar yaparız. 1 kere hasarsız deriz, 2 kere hasarsız deriz. Biz yorulmayız. Bu süreci birlikte tamamlamamız lazım. Tekrar müracaat etsinler. Bunu hep birlikte sağlama kabiliyetine sahibiz. İsteyene tekrar tespit yaparız. Şu ana kadar 92 deprem kaynaklı hastanelere müracaatlar söz konusuydu. Çeşitli ameliyatı ve tedavisi devam eden 10 hastamız var. 4 bin 104 personel hala çalışıyor. 951 araç şu anda mevcut ve var. Şu ana kadar 29 milyon ödenek geldi. Bugün sayın Milli Eğitim Bakanımız birtakım okulların yeniden yapılacağını söyledi. Onlar bunların içinde değil. Bu para sadece ilk ağızda gönderilen ödenekler. İlk çalışmalarda gönderilen ödenekler." diye konuştu.
"317 ARTÇI SARSINTI TESPİT EDİLDİ"
23 Kasım'da yaşanan 5,9 büyüklüğündeki depremin ardından artçı depremler olduğunu dile getiren Soylu, "Şu ana kadar 317 artçı deprem oldu. Bunların en büyüğü 4,2 ve 4,1. Artçı deprem aralığı 1 saate kadar düştü. Hem emniyet hem jandarma personeli güvenlik ve lojistik için buradalar. Yine özellikle çatı hasarları ile ilgili tespitler yapıldı. Daha fazla talep gelirse yapacağız. Yüzde 80'i tamir oldu. Yarın devam edecek. İlgili hasar sahiplerine ödenekleri gönderdik." ifadelerini kullandı.
"TESPİTİ YAPILMAYAN HİÇBİR OKULA ÇOCUKLARIMIZI SOKMAYACAĞIZ"
Okulların 1 hafta tatil edildiğini hatırlatan Bakan Soylu, "Tüm eğitim kurumlarında özel ve kamu tespitler yapılmaya devam ediliyor. Hiçbir çocuğumuzu tespiti olmayan okula sokmayacağız. 1 hafta boyunca okullar tatil oldu. Tatilin en büyük nedeni çocukların kapalı bir yere girmek istemiyor olması. Bazı okullarda öğrenciler başka okullara taşınacak. Eşya hasarı konusunda 7 bin 143 talep geldi. Nerdeyse 6 binine gidilmiş oldu. 90 saat içinde bunlara gidilmesi çok büyük bir performans. 2 bin çadır kuruldu Ağır hasarlarda konteynır verildi. Gençlik ve Spor Bakanlığımızın gençlik merkezleri, yurtlar, spor salonları hizmetlerine devam ediyor. Bunun yanı sıra buradan Düzceli hemşerilerime söylemek istiyorum. Düzce'de 3 yurtta hemşerilerimize yönelik hazırlık devam ediyor. O yurtlarda kalabilirler. Çadırlarda kalabilirler. Yurtların konforu daha iyi diye söylemek istiyorum. Kızılay'ın beslenme grubu üzerinden jandarma, AFAD, gönüllüler aracılığıyla 65 bin 216 öğün yemek verildi. 50 bin çorba ve ikramlar sağlanmış oldu" dedi.
"DEPREM DEDİKODUSU YAYANLAR HAKKINDA ADLİ İŞLEM BAŞLATILACAK"
28 Kasım ve 2 Aralık tarihinde deprem olacak dedikodusu yayanlar hakkında adli işlem başlatılacağını s��yleyen İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, "Özellikle Siber Suçlar Daire Başkanlığımız, Emniyet Genel Müdürümüz burada bunu da değerlendirdik. İlk günden itibaren gerekli tespitler yapılıyor. Adalet Bakanlığımız gereğini yerine getiriyor. Bizim buna taviz vermemiz mümkün değil. Burada hakikaten bir şarlatanlık üretiliyor. Ben biraz önce kenara çekildim. Bir bilim insanı bir şeyler anlattı. Benim onunla ilgili görüş ortaya koymam mümkün değil. Ama birisi 'deprem olacak' diyor. Bunun izahı mümkün değil. Bunun üzerinden bir istismar elde edip ya beni bağışlayın sapkın bir hazzını tatmin etmeye çalışıyor ya da toplumu farklı bir yere itmeye çalışıyor. Bizde gereğini yaparız." diye konuştu.
"5,9 DEPREM 17 AĞUTOS VE 12 KASIM DEPREMİNDEN ÇOK HİSSEDİLDİ"
Bakan Soylu'nun açıklamasının ardından teknik bilgiler veren AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, şunları söyledi:
"Şu ana kadar 317 artçı sarsıntı meydana geldi. Yaklaşık 150'si ilk günde meydana geldi. Bugün 5'inci güne girdik bugün 24 artçı sarsıntı meydana geldi. Her 1 saatte 1 ya da 1'in altında olacak sarsıntı var. Karadere fayı olarak adlandırdığımız yaklaşık 35 kilometrelik fayın en kuzey doğuda kalan 10 kilometrelik bölümündeki enerji ortaya çıktı. Bugüne kadar olan artçılar bunun da göstergesidir. Şunu söyleyebilirim özellikle 17 Ağustos 1999 depreminde Karadere fayı olarak adlandırdığımız Gölyaka'nın kuzeyinden geçen ve Yayakbaşı köyünde son bulan bölgede yaklaşık 10 kilometrelik bölüm kırılmamıştı. Bu son depremde bu enerji boşaldı. Artçı sarsıntıların dağılımına baktığımızda bizim ön görülerimizi doğruluyor. Vatandaşlar 'biz bu depremi 17 Ağustos ve 12 Kasım'dan fazla hissettik' diyorlar. Doğrudur. Bu depremin oluşturduğu ivme oldukça yüksek. 592 değerinde ivme değeri var. 82 ivme istasyonunun ölçtüğü ivme oranı bu. 5,9 depremi 67 hız ölçer diye adlandırdığımız istasyon ölçtü. Şiddetli hissetmeye neden olan şu. Bunun derinliği 6,8 kilometre deriliğinde, 17 Ağustos ve 12 Kasım'da olan depremler bunun 2 katı derinlikteydi. Onun ötesinde Düzce ovası ve Gölyaka'daki zemin yapısıyla diğer bölgelerin zemin yapısı farklı."
"TÜRKİYE'DE 500 AKTİF FAY VAR"
Prof. Dr. Orhan Tatar, Bakan Soylu açıklama yaparken Datça'da 4,4 deprem meydana geldiği bilgisini paylaşarak, "Türkiye'de 500 aktif fay var. Bu fayların deprem tekrarlama aralığı farklıdır. Bugün 5,9 büyüklüğündeki fayın üzerinde enerji kalmadı. Önümüzdeki hafta ve dönemlerde gittikçe sayısı azalacak bir takım artçı sarsıntılar olabilir. Bu vatandaşlarımızı kaygılandırmasın. Türkiye'de 5 üzerinde deprem üretecek faylar var. Bunun için şehirlerimizi hazırlamamız gerekiyor." uyarısında bulundu.