Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın çözdüğü Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) meselesi CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun çocuklarına küçük yaşta yaptırdığı 'sigorta' kaydını yeniden gündeme getirdi.
Geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde detayları açıklayan Başkan Recep Tayyip Erdoğan,"Yaş şartı olmadan emekliliğe imkan sağlayan düzenlemeyi SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ayrımı olmaksızın mevcut yapıdaki herkes için geçerli kılıyoruz" ifadelerini kullandı.
Erdoğan'ın bu müjdesi başta EYT'liler olmak üzere birçok kesim tarafından sevinçle karşılanırken CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu bu çözüme çökme çabasına girişti.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, hükümetin EYT projesini sahiplenmeye kalkarak daha önce 'Loading' ifadeleriyle giriştiği algı operasyonunu 'Hayırlı olsun' paylaşımıyla sürdürdü.
LOADING'İ KENDİ ÇOCUKLARI İÇİN Mİ YAPTI
EYT düzenlenmesi SSK Genel Müdürüyken erken emekli olsunlar diye çocuklarını küçük yaşta 1 ay sigortalı gösteren CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun çocuklarına da yaradı.
O dönem emeklilik yaşının 60 olması gerektiğini savunan Kılıçdaroğlu kendi çocuklarını 'erken emekli olsunlar' diye küçük yaşta aynı şirkette 1-2 ay sigortalı göstermişti.
TÜM ÇOCUKLARI AYNI ŞİRKETTE 1-2 AY ÇALIŞAN GÖSTERİLDİ
Kılıçdaroğlu'nun SGK Genel Müdürlüğü yaptığı dönemde 14 yaşındaki oğlu Kerem, hem de ilköğretim öğrencisi iken sigorta ettirildi.
KEREM AZİME VE ZEYNEP
Kerem'i "sigorta" ettiren Ekinciler Holding, Kerem'in ablaları Zeynep ve Azime'yi de sigorta ettirmiş, hem de "birer ay" çalışmış gösterildi.
Kılıçdaroğlu'nun küçük kızı 1979 doğumlu Zeynep Kılıçdaroğlu'na henüz 17 yaşında iken Ekinciler Holding'te sigortalı olduğu ortaya çıktı. Zeynep Kılıçdaroğlu'nun kayıtlarına göre 10.06.1996 tarihinde işe giriş yaptığı, 1 ay sonra, yani 10.07.1996 tarihinde ise işten ayrıldığı görülüyor.
Üstelik Zeynep Kılıçdaroğlu, okulların açık olduğu o tarihlerde Ankara'da lise öğrencisi, Ekinciler Holding ise İstanbul'da bulunuyor.
AZİME DE EKİNCİLER HOLDİNG'TEN MEZUN
Kemal Kılıçdaroğlu'nun büyük kızı 1976 doğumlu Azime Aslı Nadir Kılıçdaroğlu'nun da 1995 yılında henüz 19 yaşında iken ve ne hikmetse yine Ekinciler Holding bünyesinde sigortalı olduğu ortaya çıktı.
Azime Aslı Nadir Kılıçdaroğlu'nun kayıtlarına göre 01.04.1995 tarihinde işe girdiği, yine 1 ay sonra, yani 30.04.1995 tarihinde işten çıktığı görülüyor. Buna göre Azime Aslı Nadir Kılıçdaroğlu'nun hem Ankara'da okulda okuduğu, hem de İstanbul'da 1 ay kadar çalıştığı anlaşılıyor.
AMACI 'KIYAK' EMEKLİLİKTİ
Kılıçdaroğlu'nun çocuklarını erkenden sigortalı yaptırmasının ardında 'kıyak' emeklilik amacı yatıyordu...
Geçtiğimiz yıllarda Vakit Gazetesi'nde yer alan bilgilere göre Kılıçdaroğlu'nun SSK eski Genel Müdürü olması hasebiyle mevzuatı iyi bildiği ve böyle bir yola başvurduğu belirtiliyor. Yasalara göre hayali çalışma ve sahte sigortalılık gibi usulsüzlükler suç teşkil ediyor. Sigortalının fiilen çalışan olmadığının tespiti halinde işveren ve işçiler hakkında sahtecilik ve usûlsüzlük iddiasıyla suç duyurusunda bulunuluyor. Usulsüzlüğün tespit edilmesi halinde ise sigortaların iptal edilmesi, yapılan masrafların talep edilmesi ve para cezası söz konusu.
Geçmiş dönemde basına yansıyan haber
KILIÇDAROĞLU SAVUNMUŞTU: ÇALIŞMASIN MI?
Kılıçdaroğlu yaptığı o haksız girişimi savunmuş ve "Sigortalı çalıştı. Çalışmasın mı, yasadışı mı? Ankara'da saygın bir firmada part-time çalıştı. Çalışmasına ben de karşıydım. Oğlum o çalışmadan sonra, baterinin bazı aygıtlarını aldı. Bateriye biz karşıydık, evde çalarsa komşular rahatsız olacaktı. Ama aldı" ifadelerini kullanmıştı.
TORUNUNA DA BENZER KIYAK ÇEKİLMİŞTİ
Öte yandan Mart 2009'da ise Kılıçdaroğlu ailesiyle ilgili yeni bir 'çocuk yaşta sigortalı yapma' haberi ortaya çıkmıştı.
Kılıçdaroğlu'nun 18 aylık torunu, 30 Nisan 2008'de yürürlüğe giren yeni SGK kanunundan bir gün önce SSK'lı yapılmıştı. O günlerde CHP'nin İBB başkan adayı olan Kılıçdaroğlu, "Yapılanı etik olarak doğru bulmuyorum. Yapılan yanlış. Ancak bu benim torunumu sevme hakkımı elimden alamaz" dedi.
KENDİ ÇOCUKLARI ERKEN EMEKLİ OLSUN DİYE BUNLARI YAPARKEN VATANDAŞ İÇİN BAKIN NEYİ SAVUNDU
Kemal Kılıçdaroğlu çocukarı için bunları yaparken geçmişte birçok kez emeklilik yaşının yükseltilmesini savundu.
"EYT sorununu çözecekse bir kişi çözer. Onun adı da Bay Kemal" diyerek ikiyüzlülük örneği sergileyen CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun emeklilik yaşının yükseltilmesini savunduğu açıklamalarınıdan bazılarını sizler için ele aldık;
"KADINLARDA 55 ERKEKLERDE 60 MEZARDA EMEKLİLİK OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİN"
Kemal Kılıçdaroğlu, 1995 Eylül ayında yayınlanan "35 Soruda SSK Gerçeği" kitapçığında SSK Genel Müdürü olarak sunuş yazısı yazdı. Kemal Kılıçdaroğlu, emeklilik yaşının kadınlarda 55, erkeklerde 60 olması gerektiğine dikkat çekiyor.
Kılıçdaroğlu kitapçıkta emeklilik yaşının yükseltilmesinin gerekçeleri şöyle anlatılıyor;
"Bu kitapçık, ilk borçlanma yasasının çıktığı 1969 yılından bu yana, Sosyal Sigortalar Kurumu'nda başlayan geri gidişin bugün vardığı sonuçları özetlemektedir. 1950'lerin, 60'ların görkemli kurumu 1990'larda niçin ve nasıl bu duruma geldi."
"Bu kitapçık, dünyanın en cömert sosyal sigortacılık anlayışı ile ne kadar yol alınabileceği de gösteriyor. Bir diğer anlatımla, bugünkü sosyal sigortacılık anlayışı kurumu ekonominin kara deliği haline getirdi. Türkiye'de artık Sosyal Sigortalar Kurumu'nun, sosyal yardımı kurumu olmaktan çıkarılması gerekir."
"Bu kitapçıktaki soru ve yanıtlarda çözümler de var."
"Bu kitapçığın asıl amacı TBMM'de bulunan yasa tasarısının, daha sağlıklı tartışılmasına katkıda bulunmaktır. Rahat okunabileceğine inandığımız bu kitapçık, umarız amacına ulaşır.
Kemal Kılıçdaroğlu
SSK Genel Müdürü
İlgili kitapta yer alan diğer detaylar;
"Emeklilik yaşı hemen hemen hiçbir ülkede popülizmin malzemesi olamaz. Çünkü faturası çok ağırdır. Bugün bu ağır faturayı Türkiye ödemektedir."
Soru 7: "Sosyal Güvenlik Kurumu mevcut alacaklarını tahsil etse, içine düştüğü finansman dar boğazından kurtulur mu?"
"Kesinlikle hayır. Sosyal Sigortalar Kurumu'nun finansman sorunu artık bir tahsilat sorunu olmaktan çıkmıştır. Çünkü SSK, tüm prim tahakkuklarını yüzde 100 tahsil etse bile bir aylık emekli maaşı ödemelerini dahi karşılayamamaktadır. Kaldı ki sigortalıların tümü için prime esas kazanç üst sınırından ve her ay 30 gün üzerinden yüzde 100 olarak prim tahsil edilse dahi, toplanacak primler yaklaşık 11.9 trilyon lira olmakta ve bu dahi emekli aylıklarını karşılayamamaktadır. Çünkü SSK'nın bir aylık emekli maaşı ödemeleri toplamı 12,8 trilyon lirayı aşmıştır."
Soru 18- Kanun tasarısında öngörülen emeklilik yaşı ve artırılan prim ödeme gün sayısı "mezarda emeklilik" olarak değerlendirilebilir mi?
"Bugün ülkemizde Devlet Planlama Teşkilatı'nın verilerine göre 55 yaşındaki bir kadının geri kalan ömrü ortalama 22 yıl, 60 yaşındaki bir erkeğin ise 16 yıldır. Dolayısıyla emeklilik yaşının kadınlarda 55'e, erkeklerde 60'a yükseltilmesinin mezarda emeklilik olarak değerlendirilmemesi gerekir."
"SOSYAL SİGORTACILIK 'CÖMERT SİGORTACILIK' DEMEK DEĞİLDİR"
Kemal Kılıçdaroğlu; 24 Mayıs 1996 tarihinde İzmir'de yapılan "Sosyal Devlet ve Sosyal Güvenlik Kuruluşları" panelinde yaptığı konuşmada, emeklilik yaşının yükseltilmesi gerektiğini dikkat çekmişti:
Kemal Kılıçdaroğlu'nun bu paneldeki konuşmasından bazı bölümler:
"SSK yasası 1950 yılında ilk emeklilik ile ilgili kurallar belirleniyor ve 1950 yılında kadın ve erkekte emeklilik yaşı Türkiye'de 60. Şimdi, 1950'de 60 olan emeklilik yaşı, 1996 yılında kadında 38, erkekte 43 ve böyle bir sistem içerisinde siz sosyal sigortacılık modelini geliştiremezsiniz."
"Ben şunu ifade edeyim: Sosyal sigortacılık aslında kendi aktüer hesapları olan ve aktüer bir sistem üzerine inşa edilen bir finansman modeline dayanıyor… Bu aktüer hesabı üzerine kurulan sistemi güncel politikaya, güncel politikanın müdahalesine açtığınız zaman, o zaman sistemde ciddi yaraların doğduğunu görüyorsunuz."
"Sosyal sigortacılık 'cömert sigortacılık' demek değildir değerli arkadaşlar. Türkiye'de sosyal sigortacılık çok rahat veren cömert sigorta mantığı üzerine kurulu."
"Emeklilik yaşını hemen çıkıp diyebilirsiniz 'Ben indiriyorum'. Ciddi bir muhalefetle karşılaşmazsanız emeklilik yaşını indirirsiniz ve karşılığını da oy olarak alabilirsiniz… Sosyal sigortacılıkta verdiğinizi geri almada zorlanırsınız ve karşınıza ciddi bir muhalefet oluşur. Nedir o zorluk? Siz şimdi bugün kalkıp dersiniz ki 'Ben emeklilik yaşını yükselteceğim'; o zaman, önce sosyal tarafları karşınıza alıyorsunuz. İşçi arkadaşlarımız pankartlarla 'Mezarda emekliliğe hayır' diyebiliyorlar. Ama indirirken böyle bir tepki yoktu. İndirirken herkes çok mutlu. Ama şimdi bu sistemi geri almaya çalışıyoruz. Geri aldığımız zaman ne olur? Ciddi bir baskı çıkıyor, toplumsal baskı çıkıyor. Siyasal iktidarlar 'Biz emeklilik yaşını nasıl yükseltebiliriz' diye kara kara düşünmeye başlıyorlar. Şimdi batıda yapılan ne, gelişmiş ülkelerde yapılan ne? Gelişmiş ülkelerde yapılan şu: kesinlikle aktüer hesabın üzerine kurulu olan sistem, güncel politikaya alet edilmiyor. Hatta bu bir anlamda devlet politikası haline dönüştürülüyor. Örneğin bugün Almanya'da 65 olan emeklilik yaşını 67'ye çıkarırken bile, uzun uzun tartışıyor ve 'Ne zaman, hangi tarihte, nasıl iki yaş daha yükseltebiliriz' diye hesabını yapıyor. Ama biz bunun hesabını maalesef yapmadık; tam tersine şaşırdık. Şimdi şu anda karmaşık bir hesap içinde yuvarlanıp gidiyor."
"Eğer bugün Uganda'da emeklilik yaşı kadınlarda 50, erkeklerde 55 ise; müsaade ediniz, Türkiye'de de bu kadar olsun. Yani Türkiye'yi Uganda'yla eş değer tutalım ve bunu kabul edelim. 'Biz Batı Avrupa'daki ülkelerindeki sistem olsun' demiyoruz. Yani 'Amerika'daki, Fransa'daki gibi olsun' demiyoruz. Kurul yöneticileri olarak şunu istiyoruz. Pakistan'da ne ise, İran'da ne ise, Hindistan'da ne ise, Uganda'da, Nijerya'da ne ise Türkiye'de de o olsun. Buna da artık tahammül edemediğimiz noktalara geldiğimiz için, bunu söylemek zorunda kalıyorum. Yani sistem ciddi bir tıkanmaya doğru gidiyor."
"SSK EMEKLİLİK YAŞI 80 OLSA DA KURTULMAZ"
Kemal Kılıçdaroğlu, SSK Genel Müdürü olduğu dönemde açıklamada bulundu ve "SSK emeklilik yaşı 80 olsa da kurtulmaz" ifadelerini kullandı.
Kemal Kılıçdaroğlu, 28 Ocak 1998 tarihinde yaptığı açıklamada; SSK'nın sadece yaş yükseltilerek kurtulamayacağının iddia ederek, "Emeklilik yaşı 50-55'ün üstüne çekilmeli. Yaş 80 de olsa, SSK kısa vadede kurtulamaz. Yaşla birlikte ek önlemler alınmalı" dedi.
Kılıçdaroğlu, SSK'nın cömert sigortacılık anlayışıyla kara delik olmaktan kurtulamayacağını savundu.
Kılıçdaroğlu, SSK yanında diğer sosyal güvenlik kuruluşlarının da büyük açıklar vermeye başladıklarını iddia ederek, "Sosyal güvenlik kuruluşlarının bütçeye maliyeti bu yıl 1.4 katrilyondu. Daha sonraki yıllarda, bu katlanarak devam edecek. Bağ-Kur, SSK'dan daha kısa sürede batma sürecine girdi. Soruna neşter vurulacaksa, tüm kuruluşlar ortak olarak ele alınmalı" dedi.
Kılıçdaroğlu, 38-43 emeklilik yaşının Türkiye şartlarına uymadığını kaydeden belirterek, şu iddialarda bulundu:
"IMF'ın yaşın yükseltilmesine ilişkin teklifine sıcak bakıyorum. Yaş 50-55'in üzerine çıkmalı. Ancak, yaşın yükseltilmesiyle birlikte kimse mucize beklemesin. Yaş 80'e çıksa bile kısa sürede SSK'da iyileşme olması zor. Ek önlemlerin alınması, kaçak işçiliğin önlenmesi, fon yönetiminden kaynaklanan zararın giderilmesi, SSK yönetiminin özerk hale getirilmesi gerekiyor."
KRONİK SORUNUN BAŞ MÜSEBBİBİ CHP'Lİ YAŞAR OKUYAN: 99'DA YASA ÇIKARDI
Öte yandan bugüne kadar yaşanan Emeklilikte Yaşa Takılanlar sorununun bir numaralı ismi ise rozetini Kemal Kılıçdaroğlu'nun taktığı CHP'li Yaşar Okuyan olarak ön plana çıkıyor.
Dönemin Çalışma Bakanı Yaşar Okuyan, 1999 yılında çıkardığı kanunla bu kronik sorunu başlattı.
Milyonlarca kişinin emeklilikte yaşa takılmasına vesile olan soruna ilişkin açıklama yapan Okuyan, çıkardığı kanunu bu açıklamalarla savunmuştu;
"Evet yasayı ben getirdim, şerefle de savunuyorum. Allah indinde de doğru bi iş yaptım"
"KADINLARDA 55 ERKEKLERDE 60 MEZARDA EMEKLİLİK OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİN"
"Emeklilik yaşı 50-55'ün üstüne çekilmeli. Yaş 80 de olsa, SSK kısa vadede kurtulamaz. Yaşla birlikte ek önlemler alınmalı"
KILIÇDAROĞLU: "EYT SORUNUNU ÇÖZECEKSE BİR KİŞİ ÇÖZER. ONUN ADI DA BAY KEMAL"
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 10 Ağustos 2022 tarihinde yaptığı açıklamada ise, "EYT sorununu çözecekse bir kişi çözer. Onun adı da Bay Kemal. Hiç endişe etmeyin" iddiasında bulundu.
ZENGİN: "BUGÜN ÇÖZÜLMEYE ÇALIŞILAN SORUNUN KAYNAĞI MUHALEFET"
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin:
"Bugünlerde gündemde olan emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) meselesini ortaya çıkaran değişiklik 8 Eylül 1999 yılında yapılmıştır. 8 Eylül 1999 öncesi yürürlükte olan sosyal sigortalar kanununa göre erkekler için 25 yıl, kadınlar için 20 yıl sigortalılık süresi ile 5.000 gün prim ödeyen işçiler emekli olabiliyorlardı. En son CHP'ye geçen dönemin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan döneminde çıkarılan ve 8 Eylül 1999'da yürürlüğe giren 4447 sayılı kanun ile 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanların emekliliği hak etme şartları değiştirildi. Yapılan değişiklikle emekliliğe hak kazanmak için sigortalılık süresi ve prim gün sayısına ilaveten yaş şartı getirildi. Bu nedenle 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlardan sigortalılık süresi ve prim ödeme gününü dolduranlar için getirilen yaş şartı nedeniyle emekli olamayanlar kendilerini emeklilikte yaşa takılanlar olarak tanımlıyor."
"Bugünlerde emeklilikte yaşa takılanlar için sürekli destek vereceğini söyleyen muhalefetten bazı kesimlerin aslında bugün çözülmeye çalışılan sorunun kaynağı olmaları şaşırtıcıdır. Mesela Kemal Kılıçdaroğlu, SSK Genel Müdürlüğü döneminde gazetelere yaptığı açıklamalarda, katıldığı panellerde yaptığı konuşmalarda ve genel müdürlüğü döneminde çıkardığı bazı yayınlarda emeklilik yaşının yükseltilmesi gerektiğini ifade etmektedir."