Kahramanmaraş'ta yaşanan iki büyük deprem sonrası enkaz altında kalanları arama-kurtarma çalışmaları devam ederken, dünyaca ünlü deprem uzmanları Türkiye ve Suriye'de büyük yıkıma neden olan depremi, son yıllarda meydana gelen en ölümcül depremlerden biri olarak nitelendirdi.
Ayrıca depremin, fay hattında 100 kilometreden fazla yırtılmaya yol açmış olabileceği tahmin ediliyor. Dünya genelindeki ölçümler, Türkiye'deki depremin oldukça şiddetli sarsıntılar arasında yer aldığını gösteriyor.
250 KAT DAHA FAZLA
İngiltere'deki University College London Risk ve Afet Azaltma Enstitüsü Başkanı Joanna Faure Walker'a göre, 2016'da İtalya'yı vuran 6.2 büyüklüğündeki depremle karşılaştırıldığında, Türkiye depremi 250 kat daha fazla enerji açığa çıkardı.
Sismologlar, Doğu Anadolu Fay hattını bir 'çarpma- kayma' fay hattı olarak tanımlıyor. İngiliz gezegen yerbilimci David Rothery ise, "Yer yüzeyine yakın bir sarsıntı, kaynağında aynı büyüklükte olan daha derin bir depremden daha şiddetli olur" dedi.
"EN KÖTÜ SENARYO"
Kahramanmaraş merkezli çifte depremi değerlendiren bir diğer isim de University College London'daki Yer Bilimleri Fakültesi'nde sismolojik hesaplamalar üzerine çalışan Dr. Stephen Hicks, depremin yüzeye 10 kilometreden yakın meydana gelmesini "en kötü senaryo" olarak tanımlayan Hicks, bu nedenle çok güçlü sarsıntılar yaşandığını belirtti.
İstanbul'un doğusunda yer alan Kuzey Anadolu fay hattındaki sismik bir tehlikenin İstanbul açısından büyük kaygı yarattığını hatırlatan Hicks, Kahramanmaraş'taki depremlerin Doğu Anadolu fay hattındaki hareketlilikten kaynaklandığını belirtti.
ÇİFTE DEPREM
Hicks, Kahramanmaraş'ta yaşanan iki depremi birbirine yakın yerlerde, aynı zamanda ve benzer büyüklükte meydana gelmesi sebebiyle "çifte deprem" olarak tanımladı.
Çifte depremlerin sıradışı olduğunu belirten uzman, bunun arama kurtarma çalışmalarını kötü etkileyeceğinin altını çizdi.
AYLARCA SÜRECEK
Dünyanın en prestijli bilim dergilerinden Nature ise depremlerin nedenlerini ve yıkımın etkisi konusunda bilim insanlarına başvurdu.
İngiltere'deki Open University'de yerbilimci olan David Rothery, "Türkiye, Doğu Anadolu fayı boyunca yılda yaklaşık 2 santimetre batıya doğru ilerliyor. Bu fayın yarısı şimdi depremlerle ortaya çıktı" şeklinde konuştu.
University College London'da afetler ve sağlık üzerine çalışan Ilan Kelman da, "Daha fazla hasara neden olan büyük artçı şokların olasılığı aylarca devam edecek" dedi.
3 METRE HAREKET ETTİ
İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü'nün (INGV) Başkanı Carlo Doglioni, "Arap fay hattı, Anadolu fay hattından kuzeydoğu-güneybatı ekseninde 3 metre hareket etti gibi gözüküyor" dedi.
Hareketliliğin 3 metreden de fazla olabileceğini dile getiren Doglioni, "Bu çok büyük bir hareket" dedi.
Doglioni, "Burası oldukça hareketli bir alan ve Akdeniz'deki en tehlikeli bölgelerden biri. Geçen yüzyıllarda buralarda çok şiddetli depremler meydana geldi" diyerek "Türkiye, Arap levhası üzerine gitti gibi gözüküyor" ifadelerini kullandı.
Carlo Doglioni, "Sahip olduğumuz tahminlerimizden biliyoruz ki fay en az 150 kilometre boyunca, hatta 3 metreden fazla bir yer değiştirmeyle aktif hale geldi. Her şey birkaç on saniye içinde oldu ve bu 7.8-7.9 büyüklüğünde bir deprem" yanıtını verdi.
1999'DAN ÖNCE YAPILDI
Türkiye'yi kahreden depremin simgesi haline gelen noktalardan biri de Hatay'da havadan fotoğrafı çekilen enkaz haldeki site oldu.
Antakya'da Güzelburç Mahallesi'nde içerisinde 3 bin kişinin yaşadığı 600 Konutlar Sitesi'nin drone ile fotoğrafları yürek yaktı.
Depremlerin ardından neredeyse tamamı yıkılan site Hatay'daki hasarın en çarpıcı adresi oldu.
600 Konutlar bölgesinde sıralı binaların çoğu yıkıldı. Online satış sitesinde satılık daire fiyatının 1 milyon 150 bin lira civarında olduğu görülen sitenin 1991'de yapıldığı belirtildi.
