Sismik izolatörler depremin etkisinden korudu! İki kamu hastanesi Maraş depremini sismik izolatörler sayesinde hasarsız atlattı

Yapısında kullanılan 'sismik izolatör' sayesinde Elbistan Devlet Hastanesi, Hatay Dörtyol Devlet Hastanesi, Malatya Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi ve Battalgazi Devlet Hastanesi ise yıkıcı depreme rağmen dimdik ayakta kaldı...

Büyük depremin vurduğu kentlerde binlerce bina yıkılırken, sismik izolatör bulunan hastaneler hasar almadan dimdik ayakta kaldı. Fay hattının üzerindeki Elbistan Devlet Hastanesi'nin yanı sıra, Hatay Dörtyol Devlet Hastanesi, Malatya Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi ile Battalgazi Devlet Hastanesi, her iki büyük depremde de kolonlarına yerleştirilmiş sismik izolatör cihazları sayesinde en ufak hasar almadı, depremzedelerin de sığınağı oldu.

SARSINTI 5 KAT AZALIYOR
Binaların kolon, temel veya perde kısmına yerleştirilen sismik izolatör cihazları, 5 ve üzeri büyüklüğündeki depremlerde, sarsıntının gücünü emerken, depremle yapı arasındaki teması kesme özelliği sağlıyorlar. Sarsıntının şiddetini beş kat azaltarak binaları koruyan sistem sayesinde yapımları tamamlanmak üzere olan Osmaniye Devlet Hastanesi, Düziçi Devlet Hastanesi, Adıyaman Devlet Hastanesi ile Kahramanmaraş Devlet Hastanesi de felaketten hiçbir hasar almadan çıkan yapılar oldular.

Elbistan Devlet Hastanesi'nin yapımında 580, Dörtyol Devlet Hastanesinde 340, Battalgazi Devlet Hastanesi'nde 222 ve Malatya Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi'nde 254 adet izolatör kullanıldığı öğrenildi.

SİGORTA İŞLEVİ GÖRÜYOR
Depremin yıktığı Elbistan'da hasar almadan dimdik ayakta kalan Elbistan Devlet Hastanesi'ni yapan firmanın yüksek inşaat mühendisi Ümit Kaçmaz ise yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Elbistan, Dörtyol ve Battalgazi Devlet hastanelerinin dışında deprem bölgesinde inşa edilen ve sismik izolatör yapımını üstlendiğimiz tüm yapılar hasarsız ayakta duruyor. 2002'den sonra başlayan ancak 2013'den sonra yüz yatak ve üzeri ile birinci ve ikinci derece deprem kuşağındaki hastanelere zorunlu tutulan izolatör cihazları adeta sigorta işlevi görüyor. Sismik izolatörler bodrum ve zemin kat arasındaki kolonların arasına konuyor. Böylelikle depremlerde üst yapıyı zeminden ayırarak, sarsıntının şiddetinden korumuş oluyoruz. İstanbul'daki Başıbüyük Eğitim ve Araştırma Hastanesi inşa edildikten sonra kolonlarını kesip izolatör cihazı koyduk. Plana uygun, mühendislik hizmete alarak inşa edilen yapılara da sonradan izolatör yerleştirilebilir. Bir kolona koyulacak izolatör cihazını maliyeti ortalama 4 bin Euro civarında. Örneğin 20 kolonlu bir konut için 80 bin Euro gibi artı maliyet çıkabiliyor."

ELAZIĞ VE İZMİR'DE DE YAPILAR AYAKTA KALDI
Milliyet'in haberine göre deprem izolatörü yerleştirilen hastane binaları o kentin en güvenilir yapıları arasında yer alıyor. 2020 yılının Ocak ayında Elazığ'da yaşanan depremde zemininde 872 adet sismik izolatör bulunan Elazığ Fethi Sekin Şehir Hastanesi, deprem anında tüm operasyonel faaliyetlerine devam etti ve hasar almadı. Seferihisar merkezli İzmir'i etkileyen, can kayıplarının yaşandığı 6.6 büyüklüğündeki depremde bin 31 adet sismik izolatör yerleştirilen inşaatı devam eden Bayraklı Şehir Hastanesi de hasar görmedi.

'HASTANELER İÇİN ZORUNLU TUTULDU'
Elbistan Devlet Hastanesi'nin fay hattının üzerinde olmasına rağmen hasarsız şekilde ayakta kaldığını da vurgulayan sismik izolatör sistemini kuran firmanın yetkilisi İnşaat Mühendisi Mehmet Emre Özcanlı şöyle devam etti: "Erzincanlı bir aile olarak 1939'dan bu yana depremlerden etkileniyoruz. İnşaat mühendisliğinden mezun olduktan sonra Gölcük depremi gerçekleşti. Sonrasında bir şeyler yapmamız gerektiğini düşünerek üç kez Japonya'ya giderek binaların korunmasına yönelik incelemelerde bulundum. İzolatör, 2013'den sonra yüz yatak ve üzeri birinci ve ikinci derece deprem bölgesine inşa edilen hastaneler için zorunlu tutuldu. Sistem hastane inşaatlarında artı yüzde beşlik maliyet getirirken bu oran konutlar için yüzde 10'luk ekstra maliyet anlamına geliyor. Cihazları zemin ile bodrum kat arasındaki kolonların arasına konulduğu gibi, perde dediğimiz kısımlara da yerleştiriliyor. Bu sayede deprem sırasında yapının adeta yeryüzü ile bağlantısı kesiliyor."

"SARSINTI SIRASINDA AMELİYAT DEVAM ETTİ"
Söz konusu yapılarda sismik izolatör sistemini kuran firmanın yetkilisi İnşaat Mühendisi Mehmet Emre Özcanlı şu bilgileri verdi: "Battalgazi Devlet Hastanesi'ndeki doktorlar binanın izolatör sistemi ile inşa edildiğini bildiklerinden ikinci deprem sırasında ameliyatlarına devam etmişler. Yapıları şartnamelere uygun inşa ederken, deprem kuvvetlerini belli katsayıya bölüyoruz. Sismik izolatör cihazı depremin neden olduğu sarsıntının şiddetini beş kat emiyor. Peş peşe büyük depremler olsa da bina çökmüyor."

HASTANELER NASIL AYAKTA KALDI? VİDEO İZLE

ÇAM VE SAKURA'DA 2 BİN 68 SİSMİK İZOLATÖR VAR
Malatya Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi ile Gaziantep İnayet Topçu Hastanesi'nin "asrın felaketi" olarak nitelenen Kahramanmaraş merkezli depremleri hasarsız atlatması akıllara diğer kamu hastanelerini getirdi.

Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Koordinatör Başhekimi Prof. Dr. Nurettin Yiyit, yeni inşa edilen hastanelerin sismik izolatörlü mono bloktan oluştuğuna dikkati çekti.

Felaket anlarında sağlık sisteminin hiçbir zaman kesintiye uğramaması gerektiğini ifade eden Yiyit, bu nedenle yeni inşa edilen hastanelerde özellikle bu konuya dikkat edildiğini belirtti.

DEPREMİN ŞOKLARINDAN KORUYOR
Yiğit, hastanelerinde 2 bin 68 sismik izolatörü bulunduğunu aktardı.

Yiğit, şöyle devam etti:
"Bu sistem, depremin şokunu hem binanın hem de içerde çalışanların hissetmesini engelliyor. Ayrıca artçı depremler devam ederken, binanın içindeki insanların kendini güvende hissetmesini ve bütün sistemin aksamadan sürmesini sağlıyor. Her sarsıntıda, binanın boşaltılması ya da insanların işini bırakması stresinin önüne geçiyor. Sismik izolatörler, binayı her iki yönde 50 ila 70 santimetre hareket ettirerek, depremin şoklarından koruyor. Bir de hastanelerde doğal gaz, su, elektrik enerji hatlarının da kesilmemesi gerekiyor. Bu binalar, kendi elektrik ve doğal gazını da üretebiliyor. Güneş panelleri ve yağmur suyu deposu da var. Bataryalarla belli bir süre hastane kendini idame ettirebiliyor. Bina, jeneratörlerle hiçbir müdahale olmadan tam kapasite en az 72 saat yakıt desteğiyle kendini döndürebiliyor."

BU HASTANELER MERKEZ OLACAK
Prof. Dr. Yiyit, deprem kuşağında bir ülke olan Türkiye'de sağlık sisteminin kesintiye uğramaması adına bu tür yapıların büyük önem taşıdığını kaydetti.

Yeni hastanelerin birçoğunun bu tedbirler alınarak yapılmasının çok kıymetli olduğunun altını çizen Yiyit, "En son yaşadığımız depremde hastalar, Adana ve Mersin gibi yakın illerin şehir hastanelerine sevk edildi. Bu hastaneler hem afet için korunaklı hem de çalışanların da kendini güvende hissetmesini sağlayan merkezler. Bu hastaneler yapılırken afet durumunda kapasitesi birkaç kat artacak şekilde yapılıyor. Bütün odaları da gerektiğinde yoğun bakıma dönebiliyor. Bu hastaneler, pandemide olduğu gibi depremde de ne kadar kıymetli olduğunu yine göstermiş oldu. İstanbul gibi kalabalık bir nüfusun barındığı şehirde her iki yakada yeni yapılan birçok hastanemizin sismik izolatörleri var. Bunların deprem anında herhangi bir zarara uğramalarını beklemiyoruz. Gelecekte yaşayacağımız depremlerde bu hastaneler merkez olacaklar." diye konuştu.

CAN VE MAL KAYBINI ÖNLÜYOR
Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi'ni yapan Rönesans Holding'de mühendis olarak çalışan Mehmet Buğra Öztürk ise hastanenin yapımının 2020'de tamamlandığını anlattı.

Hastanede toplam 2 bin 68 izolatör bulunduğunu dile getiren Öztürk, "Bu izolatörler, deprem anında yerden yayılan enerjiyi absorbe ederek, kullanım alanlardaki can ve mal kaybını önlemektedir. İzolatörler, temele bağlı olan kolonlarla bina arasında yer almaktadır. Deprem anında yayılan enerjinin, kolonların üzerindeki izolatörlerden emilerek, yükün alınması amaçlanmıştır. Temele bağlı kolonlar sallanırken üst katlarda herhangi bir sarsıntı hissedilmemektedir ya da minimum seviyeye inmektedir." şeklinde konuştu.