CANLI | Yüzyılın deprem felaketinde dakika dakika gelişmeler! Provokasyona geçit yok: 21 şüpheli tutuklandı

Türkiye, 6 Şubat 2023'te 'yüzyılın felaketi' olarak tanımlanabilecek depremlerle karşı karşıya kaldı.

Merkez üssü Kahramanmaraş olan 7.7 ve 7.6'lık depremler Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay'da yıkıma neden oldu. Binlerce insanımız yaşamını yitirdi.

Devlet, milleti ile ele ele verip yaralarını sararken ekipleri canhıraş mücadelesi hız kesmeden sürüyor. Bir yandan da yıkılan binalarla ilgili adli süreç başlatıldı. Hatası ve ihmali olan müteahhitler teker teker tespit edilip tutuklandı.

Bu bağlamda takvim.com.tr 16 Şubat'ta yaşanan gelişmeleri dakika dakika sizler için derledi:
00.07 Asrın felaketinde can kaybı 38 bin 44'e yükseldi.

18.35 Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, "54 şüpheli tutuklandı, 7'si aranıyor. Deliller toplanmadan enkaz kaldırılmıyor. Delillerin karartılması, ortadan kaldırılması mümkün değildir" ifadelerini kullandı.

18.20 Bakan Murat Kurum, "577 bin 689 bina incelendi. 2 milyon 665 bin bağımsız bölüme tekabül ediyor. 56 bin 80 binanın yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olarak tespitini yaptık. Zemin etütlerini yapmak suretiyle yeni yerleşim alanlarının kararlarını veriyor ve 11 ilimizde süreci eş zamanlı yürütüyoruz. Depremden etkilenen illerde kat yüksekliklerini de kısıtlayacak, yerleşim alanlarına kısıtlılık getirecek yeni imar planı çalışmalarını yürütüyoruz." dedi.

13.51: 7,7 büyüklüğündeki depremin hemen ardından polislerin telsizden yaptığı anonsların ses kaydı, felaketin boyutunu gösterdi. Kahramanmaraş'ta 6 Şubat günü merkez üssü Pazarcık ilçesi olan 7,7 büyüklüğündeki depremin yaşandığı 04.17'de Onikişubat ve Dulkadiroğlu ilçelerindeki binaların yıkılması, İl Emniyet Müdürlüğü polis ekiplerinin telsiz konuşmalarına yansıdı. Depremin yaşandığı saatte görevde olan ve şehirdeki yıkıma ilişkin polis merkezine bilgi veren ekiplerin anonslarında, arama kurtarma ve sağlık ekiplerinin enkaz bölgelerine sevki için harcadığı çaba ile çevredeki vatandaşların yaşadığı panik de yer aldı.

İLK ANLAR POLİS TELSİZİNDE | VİDEO İZLE

Depremden hemen sonra polis telsizinden yapılan bazı anonsların ses kaydı şöyle:
Haber merkezi: "Tamam istasyonlarımız sakin olalım, çevre ana güzergahları kontrol edelim ivedi tamam."
Ekip: "Efendim Gazi Paşa Mahallesi'ndeki bina çöktü."
Ekip: "Merkez, hal içerisinde patlamalar oluyor efendim."
Haber merkezi: "Tamam istasyonlarımız lütfen teker teker söyleyelim."
Ekip: "Gazipaşa Mahallesi'ndeki bina çöktü, efendim bina çöktü."
Ekip: "Beyazıtlı Mahallesi'nde çok sayıda bina yıkık durumda efendim."
Ekip: "Trabzon Caddesi Şelale Kavşağı'nda çok sayıda bina çöktü efendim."
Ekip: "Merkez, bina altında çok sayıda şahıs var."

Haber merkezi: "Tamam istasyonlar, ekiplerimiz bölgemizde sakin olalım, duyarlı olalım, yollarımızı açık tutalım. Malum bu konulardan haberleri var. Artçılar da devam ediyor halen."
Ekip: "Alparslan Türkeş Bulvarı'ndaki Kervan binası komple çökmüş durumda tamam."
Ekip: "Merkez, Global mağazasından belediye binasına kadar tüm binalar, Piazza AVM civarındaki tüm binalar yıkılmış durumda."
Haber merkezi: "İstasyonlar, emniyette de durumlar iyi değil, artçılar devam ediyor."
Ekip: "Merkez, Ebrar Sitesi çöktü efendim. Merkez, ayrıca enkaz altında insanlar var buraya da ekip gönderirseniz."
Ekip: "Tamam, efendim çıkardık yaralıyı."
Ekip: "Merkez, Malik Ejder Caddesi'nde çok sayıda bina yıkılmış durumda efendim."
Haber merkezi: "Tamam istasyonlar, biz de muhabereyi dışarıdan takip ediyoruz binayı terk ettik tamam."
Ekip: "Şazibey Mahallesi hal içerisinde dükkanlar yanıyor, patlamalar oluyor efendim."

14.11: AFAD asrın felaketi bölgesinde ayni bağışlarda öncelikli kabul edilecekler listesini paylaştı.

11.41: Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM), deprem sonrası sosyal medya platformlarında provokatif paylaşımlarda bulunan 651 hesap yöneticisi tespit edildiğini ve 110 şüphelinin gözaltına alındığını duyurdu. Gözaltına alınan 21 kişinin ise tutuklandığı belirtildi.

Öte yandan yapılan çalışmalar sonrası; depremzedelere yardım etmek isteyen vatandaşları suistimal etmek amacıyla oluşturulmuş 76 adet internet sitesi, resmi kurumların adını kullanan 15 adet sosyal medya platformu hesabı ve 'deprem yardımı' teması kullanılarak para yatırılması talep edilen 6 adet kripto varlık cüzdana adresi tespit edilerek gerekli işlemlerin yapıldığı duyuruldu.

11.15: AFAD deprem nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısının 36 bin 187'ye yükseldiğini duyurdu.

09.07: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), merkez üssü Kahramanmaraş olan ve 10 ili vuran iki büyük depremde konutları hasar görenlere 10 bin liralık destek ödemesi yapılacağını bildirdi.

AFAD, Kahramanmaraş merkezli 2 büyük depremin ardından konutları tahrip olan depremzedelere 10 bin lira destek ödemesi yapılacağını duyurdu. Konuyla ilgili yapılan açıklamada, ödemelerin başladığı belirtilerek şu ifadeler yer aldı:

"Kahramanmaraş'ta meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki iki depremin ardından konutları hasar gören vatandaşlarımıza yönelik 10 bin TL tutarındaki Hane Başı Destek Ödemeleri yapılmaya başlanmıştır. Hasar tespit çalışmaları sahada devam etmekte olup, çalışmalar sonuçlandıkça ödemeler yapılmaktadır. Ödemeler; AFAD, Çevre Şehircilik ve İklim Değişiklik Bakanlığı, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü iş birliği ile kesinleşmemiş hasar tespit verileri üzerinden alınan ikametgah verisi dikkate alınarak gerçekleştirilmektedir. Şu ana kadar 337 bin 933 hanede hasar tespit çalışması tamamlanmış olup, ödemelere başlanmıştır. Ödemeler için e-Devlet'ten başvuru şartı aranmamaktadır. Hane Başı Destek Ödemeleri Ziraat Bankası'nda hesabı bulunan vatandaşlarımızın doğrudan hesabına, hesabı bulunmayan vatandaşlarımızın ise TC kimlik numaralarına yapılmaktadır."

05.04: "Türkiye Tek Yürek" kampanyasında 115,1 milyar liralık bağış rakamına ulaşıldı, 9 milyon adedi aşkın SMS gönderildi. Yurt içi ve dışından 213 televizyon kanalı ile 562 radyoda eş zamanlı yayınlanan program 7 saat sürdü. Gecede en yüksek bağış TCMB'den geldi. TCMB Başkanı Kavcıoğlu, 30 milyar TL bağışladıklarını açıkladı. Kampanyaya Ziraat Bankası 20 milyar TL, VakıfBank 12 milyar TL, Halkbank 7 milyar TL ile katıldı

15 Şubat 2023 tarihinde dakika dakika yaşananlar:

16.28 İş Bankası, deprem bölgesinde hayatını kaybeden müşterilerinin bireysel kredi borçlarını silme, gerçek kişiler ile KOBİ'lere verilen kredileri 6 ay faizsiz öteleme kararı aldı.

14.45 AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Tatar, Deprem sürelerinin toplamda 2 dakika olduğunu açıklayarak, toplam artçı sayısının 3 bin 858 olduğunu açıkladı. 5 ile 6 arası büyüklükte 38 artçı sarsıntının meydana geldiğini belirten Tatar, yer kabuğunda 7,3 metrelik yer değiştirme gerçekleştiğini aktardı.

AFAD Deprem Risk ve Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar'ın açıklamalarından öne çıkanlar şu şekilde:
Düne kadar 3-4 metreye varan yer kabuğundaki yer değiştirmeler dün sahadan bilgiler ışığında 7 metre 30 santimetreye kadar olduğu bilgisi var. Bu deprem Doğu Anadolu fay zonu üzerinde meydana geldi. 5 ayrı segment bu deprem sonucunda yıkıldı. Bunlar güneyden itibaren sayacak olursak bu depremin yüzey kırığı sahada yapılan şu ana kadarki çalışmalara göre Hatay'ın kuzeyinde başlayıp Pazarcık, Gölbaşı daha kuzeye doğru devam edip daha kuzeye doğru devam ettiğini biliyoruz. 5 ile 6 arası büyüklükte 38 artçı sarsıntı meydana geldi. Kar yağan noktalarda çığ meydana gelebilir. 400 kilometrenin üzerinde yüzey kırığı meydana geldi. 30 katrilyon jul büyüklüğünde enerji açığa çıktı.

12.40 Hükümet, deprem bölgesine yeni desteği açıkladı. Kısa çalışma ödeneğinin devreye gireceğini söyleyen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, "Kısa çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteği ile ilgili çalışmamız hazır. Bir Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile uygulamaya alınacak. Çalışanlar kısa çalışma ödenepi ve nakdi ücret desteği alabilecek." dedi.

11.50 "Deliller toplanmadan enkazlar kaldırılıyor" iddialarıyla ilgili Adalet Bakanlığı'ndan açıklama geldi. Yapılan açıklamada söz konusu iddialar yalanlanırken, "Bilirkişi incelemesi yapıldıktan sonra enkazlar kaldırılmaktadır" denildi.

11.40 Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, "71 ilde 20 Şubat tarihinden itibaren okul öncesinden lise seviyesine kadar eğitimi başlatıyoruz. 10 ilde taşımalı öğrencilerimiz ücretsiz olarak okula götürülecek." açıklamasında buldu.

10.50 Adıyaman'daki İsias Otel'in deprem nedeniyle yıkılmasına ilişkin soruşturma kapsamında otel sorumlusu 4 kişi gözaltına alındı.

10.43 "Yeni yapılacak konutlar 1 yılda teslim edilecek" açıklamasında bulunan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, "Bölgede güvenlik güçlerimizin sayısını 3 katına çıkardık" dedi. "Deliller toplanmadan enkaz kaldırılmıyor" ifadesini kullanan Bakan Soylu, "215 enkazda arama-kurtarma çalışmaları sürüyor." bilgisini verdi.

10.30 Depremin 222. saatinde Melike İmamoğlu isimli vatandaş bilinci açık bir şekilde enkaz altından çıkarıldı.

10.20 EGM: Sosyal medya platformlarında depreme ilişkin provokatif paylaşımlarda bulunan 613 hesap yöneticisi tespit edildi, 293'ü hakkında adli işlem başlatıldı. 78 şahıs gözaltına alındı, 20'si tutuklandı.

10.15 MEB: "5 Mart 2023 tarihinde yapılacağı açıklanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Seçme Sınavı (MEB-EKYS) Kahramanmaraş merkezli yaşanan depremler nedeniyle ileri bir tarihe ertelendi."

04.30 Kahramanmaraş merkezli depremler sebebiyle ilan edilen Olağanüstü Hal (OHAL) bölgesindeki kamu çalışanlarına ilişkin Cumhurbaşkanlığı Genelgesi Resmi Gazete'de yayımlandı.

02.13 Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından, Ukrayna, Bosna Hersek, Romanya, Pakistan ve Kanada'dan İstanbul'a ulaşan 11 TIR dolusu insani yardım malzemesi, Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ait 3 adet askeri kargo uçağı ile deprem bölgesine gönderildi.

DEPREMDEN ETKİLENEN 10 İLE TARIMDA YENİ TEDBİRLER
01.00 Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 10 ildeki çiftçiler için alınan tedbirlere ilişkin bilgi verdi.

Kirişci, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, depremzede çiftçilere destek olmak için her türlü tedbiri almaya devam ettiklerini belirterek, devlet ve millet bir olarak tüm zorlukların birlikte aşılacağını kaydetti.

Kirişci'nin paylaşımında; mazot, gübre, hayvancılık ve kırsal kalkınma destekleri ile Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) ürün güncelleme başvurularıyla ilgili şu bilgilere yer verildi:

"2022'den itibaren ayni olarak verilmeye başlanan mazot ve gübre destekleri, depremden etkilenen 10 ilimiz için nakit olarak ödenecektir. Bu kapsamda toplam tutarı 2,8 milyar lira olan mazot ve gübre destekleri, şubat ayı sonuna kadar çiftçilerimizin hesaplarına yatırılacaktır. 2023 üretim yılı ÇKS başvurusunu yapan üreticilerimizin 28 Şubat olan ürün güncelleme son başvuru tarihi 8 Mayıs tarihine kadar uzatılmıştır.

Yıl boyunca ödenecek olan 530 milyon lira tutarındaki; Çiğ Süt Desteği, Buzağı Desteği, Anaç Koyun-Keçi Desteği, Büyükbaş Hayvan Besi Desteği, Arılı Kovan Desteği, Sürü Büyütme ve Yenileme Desteği ödemeleri, 10 ilimiz için şubat ayı içerisine çekilerek üreticilerimizin hesaplarına yatırılacaktır. Ayrıca, 10 il için 185 bin işletmeye, 2 milyon büyükbaş için hayvan başına 500 lira ve 9 milyon küçükbaş için hayvan başına 50 lira olmak üzere toplam 1,5 milyar lira yem desteği verilecektir.

Kırsal Kalkınma Desteği'ne yönelik olarak da Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımları için 2022-2023 dönemi başvuru süresi, depremden etkilenen 10 ilde 8 Mayıs'a, diğer illerde ise 28 Şubat'a kadar uzatılmıştır. Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımları için 2022-2023 dönemi proje değerlendirme süresi, depremden etkilenen 10 ilde 8 Mayıs'a, diğer illerde ise 10 Mart'a kadar uzatılmıştır."

212 SAAT SONRA HAYAT MERHABA
00.02 "Asrın felaketi" olarak nitelenen Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin etkilediği Adıyaman'da yıkılan binaların enkazlarında arama kurtarma çalışmaları sürüyor.

AFAD, Gölcük Tersanesi ve jandarma ekipleri, Ali Taş Mahallesi'ndeki 7 katlı Merve Apartmanı'nın enkazından 77 yaşındaki Fatma Güngör'ü 212 saat sonra kurtardı.

Ambulansa taşınan Güngör, hastaneye sevk edildi.

Enkaz etrafında bekleyen Güngör'ün akrabaları arama kurtarma ekiplerine sarıldı.

14 Şubat'ta yaşananların dakika dakika özeti;

20.15: Başkan Erdoğan: "Yaklaşık 250 bin kamu görevlimiz deprem bölgesindeki çalışmalarda yer alıyor."

20.08: Başkan Recep Tayyip Erdoğan, depremden kaynaklı yaşamını yitiren vatandaşlarımızın sayısının 35.418'e yükseldiğini duyurdu. 105 bin 505 kişi enkaz altından kurtarıldı. İlk belirlemelere göre deprem bölgesinde 47 bin binadaki 211 bin konutun, yıkılmış, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğu tespit edildi.

16.06: Ticaret Bakanlığı, depremler nedeniyle ilk etapta ortaya çıkan geçici barınma ihtiyacının acilen giderilmesi için konteyner ev ve prefabrik yapı ihracatını 3 ay yasakladı.

16.02 Borsa İstanbul'da işlem gören şirketlerin hisse geri alımlarında ve dağıtılmış kar paylarında vergi tevkifatı oranları sıfırlandı.

15.54 Sermaye Piyasası Kurulu'ndan yapılan açıklamada, "Payları borsada işlem gören halka açık ortaklıkların, genel kurul kararı aranmaksızın, yönetim kurulu kararı ile geri alım programı başlatabileceğine karar verildi" denildi.

HALKBANK'TAN KREDİ KARARI
15.50 Depremlerden zarar gören esnaf ve sanatkarların, kefalet kooperatifleri veya Halkbank'tan kullandıkları düşük faizli kredi borçları 6 ay ertelendi.

14.40 Prefabrik yapı ve konteynerlerin, depremden etkilenen 10 ilde afetzedeler ile ilgili kurum ve kuruluşlara tesliminde KDV oranı yıl sonuna kadar yüzde 18'den yüzde 1'e düşürüldü.

15.30 Depremden etkilenen 10 ilde yıkılan ya da imara aykırı değişiklik yapıldığı tespit edilen binalarla ilgili soruşturmalarda 14 şüpheli tutuklandı.

15.30 Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından bölgelerdeki hırsızlık, yağma ve nitelikli dolandırıcılık olaylarına ilişkin soruşturmalarda 102 şüpheli tutuklandı.