Türkiye, 6 Şubat Pazartesi günü üst üste yaşanan 7,7 ve 7,6'lık depremler sonrası oluşan yaraları sarmak için çalışmalarına devam ediyor.
On binlerce vatandaşımızın hayatını kaybettiği, yüz binden fazla vatandaşımızın yaralandığı ve on binlerce evin enkaza döndüğü "asrın felaketi" sonrası bir yandan da yerleşim yerleri ve yapılar tartışma konusu oldu.
Yapı mühendisliği alanında uzman ve aynı zamanda önemli bir düşünce adamı olan Prof. Dr. Sadettin Ökten'in ovalara yerleşilmemesi, az katlı ve hafif binalar yapılması ile ilgili verdiği öğütler gündem oldu.
"OVALARA YERLEŞMEYECEĞİZ AZ KATLI BİNA YAPACAĞIZ"
Prof. Dr. Ökten konuşmasında, "Ovalara yerleşmeyeceğiz. Ovalar ziraat için. Bunun dini kaynaklarda karşılığı da var, jeolojik kaynaklarda karşılığı da var. Bu arada hakkı yenen bir meslek grubundan size söz edeceğim: Geoteknik mühendisliği. Hiç ortada yoklar. Halbuki mevzu onların mevzu. 'Nedir o?' derseniz, zemin mekaniği. Jeologlar alttaki kayaya kadar gelirler. Ondan sonra üstte bir zemin var. Otuz metre, kırk metre, elli metre, altmış metre...
O geoteknik mühendislerinin işidir. Hiç onlardan bir hazret görmedim televizyonlarda. Ovalara yerleşmeyeceğiz. Madde 1. Dağlara, yamaçlara çıkacağız. Niye? Kitabı ilahide de hitabı ilahide de, bize beyan buyrulan hususlarda 'Dağlar arza çakılan çivilerdir'. Mealen söylüyorum. İkincisi, hafif bina yapacağız. Bunun için de ahşabı, çeliği kullanacağız. Betonarme'yi mümkün mertebe kullanmayacağız. Kerpici kullanacağız. Az katlı bina yapacağız. Yayılacağız. Yayıldığımız zaman tabiatla ilişkiyi koparmamış olacağız. Yayıldığımız zaman sema ile ilişkiyi koparmamış olacağız. Gözümüzün önünde hail olmayacak, dağları görmemize karşı, ufku görmemize karşı." ifadelerini kullandı.
PROF. DR. SADETTİN ÖKTEN KİMDİR?
1 Eylül 1942 tarihinde İstanbul'da doğdu. Babası İmam – Hatip Okulları'nın kurucusu olarak bilinen Mahmut Celâlettin Ökten'dir. Annesi Emine Mahmude Hanım'dır. Doktor Ayşe Hümeyra Ökten ablasıdır.
Baba tarafından Gürcüzâdeler olarak bilinir. Çocukluğu ve gençliği İstanbul'un Fatih ilçesinde geçmiştir. 1956-1960 yılları arasında Vefa Lisesi'nde okuyup mezun oldu. Ardından okuduğu İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi'nden Yüksek İnşaat Mühendisi olarak 1964 yılında mezun oldu. Sadettin Ökten, 1969 yılında Meriç Hanım ile evlendi ve sonrasında dört çocuğu oldu.
1969 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'ne Betonarme Kürsüsü'nde asistan olarak kabul edildi. 1971 – 1973 yıllarında ABD'de misafir doktora öğrencisi olarak bulundu. Askerlik görevini 1974 – 1975 yıllarında Genelkurmay Bilgi İşlem Dairesi'nde tamamladı. 1977'de doktor unvanını aldı. Kazandığı bir burs ile yüksek lisansını ABD'de yaptı. 1979-1980 akademik yılında Belçika'da bilimsel araştırmalar yaptı. 1982 yılında doçentliğe yükseldi. 1985'te Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'ne geçti. 1989'da profesörlüğe yükseldi.
Prof. Dr. Sadettin Ökten, şehir ve medeniyet, özellikle de İslâm medeniyeti konularındaki konuşma ve çalışmaları ile tanınır. Çeşitli üniversitelerde Bilim Tarihi, Yapı Teknolojisi Tarihi, Kent Kültürü ve Kent Estetiği dersleri verdi. Sadettin Ökten, yapı mühendisliği alanındaki eğitim – öğretim ve araştırma faaliyetlerinin yanında proje düzeyinde meslekî uygulamalar da yapmış ve yapmaktadır. Ayrıca bilim tarihi ve felsefesi, kültür, medeniyet ve sanat alanlarında özel ilgi sahibidir. Bu konudaki çalışmalarını farklı üniversitelerde verdiği Bilim Tarihi, Yapı Teknolojisi Tarihi, Kent Kültürü ve Kent Estetiği dersleri ile değerlendirmiştir. Hâlen meslekî faaliyetinin yanı sıra kültür ve sanat alanındaki çalışmalarını da sürdürmektedir.
2020 yılı Ekim ayında Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri'ne Kültür Tarihi alanında Prof. Dr. Sadettin Ökten lâyık bulunmuştur.
2012 yılından bu yana faaliyetlerine devam eden ve Türkiye'nin şehircilik çalışmalarına önemli katkılar sağlayan Esenler Şehir Düşünce Merkezi, 2020 yılı Ağustos itibarıyla yoluna Esenler Prof. Dr. Sadettin Ökten Şehir Düşünce Merkezi olarak devam etmektedir.
Prof. Dr. Sadettin Ökten'in Kitapları:
Örselenmiş Osmanlı'dan Medeniyet Umuduna (Söyleşi: Ayşe Çavdar, 2013)
Fincanımda Cola Var! (2014)
İçimde AVM Var! (2015)
Yahya Kemal'den Bugüne İstanbul (2015)
Yahya Kemal'in Rüzgârıyla Düşünceler ve Duyuşlar (2015)
Hayatımdan Portreler (2016)
Gelenek, Sanat ve Medeniyet (2016)
Aslında Bir Sanat Var – Sanat Birey ve Toplum Üzerine (2018)
Dünyaya Geldim Gitmeye-Gönül Sadası'ndan Akisler (1-2 Cilt, Kemal Sayar ile, 2019-2020)
Aşk ile Ânı Seyretmek: Gönül Sadası'ndan Akisler (1-2 Cilt, 2019-2020)
Mesken ve Mesken Mimarimiz