Türkiye, 6 Şubat 2023 Pazartesi günü "asrın felaketi"ni yaşadı. Gece ve öğlen saatlerinde Kahramanmaraş merkezüslü meydana gelen 7,7 ve 7,6'lık depremler 11 ili etkilerken, on binlerce vatandaşımız hayatını kaybetti; yüz binden fazla bina ise ağır hasar aldı ya da enkaza döndü. Depremin olduğu ilk andan itibaren AFAD koordinesinde oluşturulan arama kurtarma ekipleri 11 ilde çalışmalara başladı. Sosyal medyada çöreklenen troll ağı ise depremin hemen ardından dezenformasyon çalışmalarına başladı. Birçok asılsız haber ve asılsız ihbarla çalışmalar sekteye uğratıldı. Teyit edilmeden yapılan paylaşımların büyük çoğunluğu asılsız çıktı. Sahada canlarını hiçe sayarak çalışan ekiplerin çalışmalarını aksatan asılsız ihbar ve haberleri, Siber Güvenlik Uzmanı Ersin Çahmutoğlu inceledi. Özellikle muhalif kimliği ile ön plana çıkan ve FETÖ bağlantılı hesaplar tarafından binlerce asılsız ihbar yayıldığı ortaya çıktı. 20 Şubat'ta Hatay'da yaşanan 6,4'lük depremin ardından da aynı hesaplar sahneye çıktı.
Takvim.com.tr depremin ardından sosyal medyadan yayılan binlerce yalan, provokasyon ve iftirayı tek haberde derledi...
TROLLER SAHNEYE ÇIKTI ÇALIŞMALAR AKSADI
Depremin ardından ünlüleri de yanına alarak sosyal medyada adeta devlete meydan okuyup şov yaparak yardım çalışması yaptığını iddia eden Oğuzhan Uğur'un sahibi olduğu Babala isimli sosyal medya hesabından on binlerce ihbar paylaşıldı. Bu ihbarların büyük bölümü asılsız çıkarken, asılsız ihbarları değerlendirerek binalara yardıma koşan ekiplerin saatlerce süren çabaları sonuçsuz kaldı. Asılsız ihbarlar yardım bekleyen vatandaşlara ulaşılmasını da geciktirdi. Hatta ihbarlar sonucu gidilen bazı bölgelerdeki binalarda hiç hasar olmadığı ya da o noktada bina bile bulunmadığı tespit edildi.
"BARAJ PATLADI" YALANI CAN ALDI
Babala isimli hesap üzerinden dolaşıma sokulan bir başka yalan da "Hatay'da baraj patladı" oldu. Baraj patladı yalanı sonrası il genelinde büyük panik yaşanırken, arama kurtarma faaliyetlerine devam eden ekiplerin de çalışmaları yarıda bırakarak bölgeden kaçmaya çalıştığı öğrenildi. Birçok enkazda saatlerce duran çalışmalar nedeniyle, enkaz altında kurtarılmayı bekleyen onlarca insan hayatını kaybetti.
Konuyla ilgili takvim.com.tr'nin yaptığı haberi okumak için fotoğrafa tıklayın
Yalanın ardından hesabın sahibi Oğuzhan Uğur, pişkince ihbarın asılsız olduğunu itiraf ederken önce suçu bir bakanlık yetkilisine atmaya çalışarak "elimde belge var" yalanını attı. Ardından belge açıklayamayan Oğuzhan Uğur, paylaşımı yapan çalışanı kovduğunu iddia etti. Can alan dezenformasyonun ardından Oğuzhan Uğur'a soruşturma açıldı.
BİNLERCE ASILSIZ VE YALAN PAYLAŞIM
Yapılan incelemelerde sosyal medya üzerinden yayılan yalanların ve asılsız ihbarların en çok yayılmasına neden olan hesabın ise "SolcuGazete" isimli hesap olduğu tespit edildi. Bu hesaptan yapılan binlerce paylaşımın büyük bölümünün dezenformatif, asılsız ve yalan olduğu ortaya çıktı.
KRİPTO TERÖR ÇETESİ 23 DERECE DE LİSTEDE
CHP'yi gazlayan anketçi olarak bilinen Kemal Özkiraz ile Gökhan Özbek'in yönettiği "23 Derece" isimli hesap da operasyonun göbeğinde yer aldı. Deprem sürecinde birçok asılsız ve yalan paylaşımlar yapan hesap, 17 Şubat öncesine ait yalanlarını "temizleme" çabası içerisine girişti. Bölgede yapılan çalışmaları görmezden gelen ve devlete operasyon çekmeye çalışan hesap provokasyon paylaşımlarını silmeye başladı.
YALAN BİLGİLERİ ÖNCE YAYDI SONRA SİLDİ
"23 Derece"nin bir operasyonu da 9-10 Şubat gecesine ait görüntülerin 22 Şubat gibi servis edilmesiyle oldu.
Konuyla ilgili takvim.com.tr'nin yaptığı haberi okumak için fotoğrafa tıklayın
Bunun yanı sıra bölgede ilk günden itibaren devlet tüm kurumlarıyla teyakkuza geçmişken "23 Derece" hesabı devlet kurumları çalışmıyor algısını yaydı. Daha sonra ise Babala TV gibi "23 Derece" de eski tweetlerini sildi.
EKŞİSÖZLÜK'TE YUVALANDILAR
6 Şubat'ta meydana gelen depremlerin ardından internet ortamında yalanın bir diğer merkezi de Ekşi Sözlük oldu.
Bugüne kadar defalarca İslam'a, Atatürk'e, Türklüğe ve Müslümanlığa hakaretler edilen, PKK ve FETÖ'nün arka bahçesi gibi olan "internet çöplüğü" Ekşi Sözlük, deprem sürecinde de provokatif, yalan ve asılsız paylaşımların yayılmasında büyük rol oynadı.
Konuyla ilgili takvim.com.tr'nin yaptığı haberi okumak için fotoğrafa tıklayın
Depremin ilk anından itibaren sahada olan AFAD ve devlet yetkililerini görmezden gelen Ekşi Sözlük çatısı altındaki provokatörler iç savaş çağrısı da olmak üzere her türlü rezilliğe imza attı. Deprem sonrası Suriyeliler ve Afganlar üzerinden provokasyon da yapan Ekşi Sözlük, AFAD'a yönelik de kara propaganda yürüttü.
4 HESAP ÜZERİNDEN 30 BİN TWEET YALAN ÜSTÜNE YALAN
Deprem sonrası İngiliz bir araştırmacı da sosyal medya yalanları üzerine inceleme yaptı. Dijital otoriteryenlik, sosyal medya ve dezenformasyon konularında uzman olan Marc Owen Jones'un, kendi sosyal medya hesabında yayınladığı verilere göre, deprem sırasında farklı ülkelerden açılmış profiller, yaklaşık 30 bin dezenformasyon tweet'i gönderdi.
Jones, dezenformasyonun en çok Kanada, ABD, İngiltere, Almanya, Belçika, İtalya, Hollanda ve Fransa'yı hedef aldığını ortaya çıkarırken, bu ülkelerin ortak özelliğinin NATO ülkesi ve Ukrayna'ya en çok yardım eden ülkeler olmasına dikkat çekti.
Konuyla ilgili takvim.com.tr'nin yaptığı haberi okumak için fotoğrafa tıklayın
İngiliz uzman bot hesapların, bu ülkelerin depremi daha önceden bildiğini ve afetin HAARP (Yüksek Frekanslı Etkin Güneşsel Araştırma Program) teknolojisiyle gerçekleştirildiğine dair dezenformasyon yaptığını da ortaya çıkardı.
Söz konusu dezenformasyon operasyonuyla ülkelerin, Ankara'nın, terörle mücadelede verdikleri sözü tutmayan İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliklerine karşı çıkması sebebiyle Türkiye'yi hedef almak için HAARP sistemini devreye soktuğu yalanı yayıldı.
Takvim.com.tr'nin konuyla ilgili diğer yaptığı haberleri okumak için fotoğraflara tıklayın