Askeri vesayetten sivil siyasete: Yüksek Askeri Şura! Ne zaman kuruldu? Üye sayısı nasıl değişti?

Gözler bugün yapılacak Yüksek Askeri Şura toplantısına çevrildi. Önceki dönemlerde askeri vesayet baskın olduğu toplantılarda ağırlığı siviller aldı. Dönüşümün mimarlığını yapan Başkan Recep Tayyip Erdoğan, şuranın sivil siyasetin etkin olduğu bir hal almasında ve demokratik reformların hayata geçmesi noktasında güçlü ve korkusuz adımlar attı.

ASKERLER ÇOĞUNLUKTAYDI
Yüksek Şura geçtiğimiz dönemlerde spekülasyonlarla gündemden düşmezdi. Türk Silahlı Kuvvetleri'nde yapılacak atama ve terfiler kamuoyunu günlerce meşgul ederdi.

Yüksek Askeri Şura aslında istişari mahiyetle 1920'li yıllarda hayata geçirildi. Ancak yıllar içinde askeri vesayet güçlendi.

Şura içinde siviller oldukça azınlıkta askerler çoğunluktaydı.

Bu durum kamuoyunda spekülasyonlara yol açıyordu. 28 Şubat askeri vesayetin en belirgin örneğiydi.

ERDOĞAN'IN ADIMLARIYLA SİVİLLEŞME
Yüksek Askeri Şura'da sivilleşme Başkan Erdoğan'ın attığı adımlarla başladı. Önceki süreçte şura toplantısı yapılırken başbakan ve genelkurmay başkanı eşitmiş gibi kabul edilip masada yan yana oturtuluyordu.

2011'de bu durum değişti şimdiki o dönem Başbakanlık görevini icra eden Erdoğan tek başına oturdu masanın başında.

ASKER ÜYE SAYISI AZALTILDI
Şuranın yapısını asıl değiştiren gelişmeler 2016'da yaşandı. 15 Temmuz darbe girişiminin ardından çıkarılan cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile şuranın yapısı yeniden düzenlendi.

19 şuranın üye sayısı azaltıldı siviller lehine artırılırken asker üye sayısı azaltıldı.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Adalet Bakanı, Dışişleri Bakanı, İçişleri Bakanı, Hazine ve Maliye Bakanı, Milli Eğitim Bakanı, Milli Savunma Bakanı şuranın sivil üyeleri olarak toplantıya katılma hakkı elde ettiler.

Şura içinde şu anki mevcut durum itibariyle 7'ye 4 diyebileceğimiz bir sivil ağırlığı söz konusu.

KIRILMA NOKTASI: BAŞKANLIK SİSTEMİ
Önemli dönüm noktalarından biri 2018 yılında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleriydi.

2017'de başkanlık sistemine geçildikten sonra 2018'de ilk seçimler yapıldı.

Başkan Erdoğan yeni sistemin ilk başkanı olarak seçildi bu tarihten itibaren şuranın yapısı içinde cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile değişiklikler gerçekleşti.