Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, 10. Deney 'MESSAGE' için kolları sıvadı.
Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, 10. Deney 'MESSAGE' için kolları sıvadı.
Yeni deneyde 'Astronotların bağışıklık sistemleri mikro yer çekimi koşullarında nasıl değişir? Uzayda kalınan süre arttıkça adaptasyon süreci nasıl ilerler?' sorularına cevap arayacak.
DENEYİN TANIMI
MESSAGE Bilim Misyonu, Türk astronotumuzun mikro yer çekimi altındaki bağışıklık sistemi tepkilerini inceleyerek uzayda yaşamın sağlık üzerindeki etkilerini aydınlatmayı amaçlıyor. Araştırma, astronotumuzun 14 günlük uzay görevi boyunca mikro yer çekimi koşullarında bağışıklık hücrelerinin nasıl davrandığını, 25 bin genin yer çekimsiz ortamda nasıl etkilendiğini anlamak için tasarlandı. Bu deney, uzayda yaşamın temel sağlık boyutlarına ilişkin kritik anlayışları derinleştirerek gelecekteki uzay misyonlarının insan sağlığı üzerindeki etkilerini daha iyi anlamamıza katkıda bulunacak.
MİYOKA DENEYİ HAYATA GEÇİRİLDİ
Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, uzay ve savunma sanayine kurşunsuz lehimleme konusunda kritik bilgiler sağlayacak "MİYOKA" deneyini hayata geçirdi.
AA muhabirinin edindiği bilgilere göre Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) gerçekleştireceği 13 deneyin 11'incisi olan Mikro Yerçekimi Ortamında Kurşunsuz Lehimleme Araştırması olan "MİYOKA"yı deneyini yaptı.
TÜBİTAK UZAY'dan Hakan Asan'ın proje yöneticisi olduğu mikro yerçekimi ortamında gerçekleştirilecek kurşunsuz lehimleme deneyi ile Gezeravcı, ISS'te elektronik kart üzerine kurşunsuz bileşen montajını gerçekleştirmesi amaçlandı.
Böylece, uzay görevi sonrası dünyaya getirilecek elektronik kartlar TÜBİTAK UZAY tarafından ayrıntılı incelemeye tabi tutularak mikro yerçekiminin kurşunsuz lehimleme sürecine etkileri bilim dünyasının kullanımına sunulmak üzere raporlanacak.
Deneyle, yeni uzay yaklaşımına dair uygulamalar gerçekleştirilecek. Uzay ve savunma sanayine kurşunsuz lehimleme konusunda kritik bilgiler sağlanacak. Saf kalay üzerinde kalay saçaklanması araştırması yapılacak. Mikro yerçekimi ortamında üretim süreçlerine tarihçe kazandırılacak.
#TürkUzayBilimMisyonu'nda Bugün 🧑🏼🚀🧬🔬💉
— Türkiye Uzay Ajansı (@tuajans) February 1, 2024
Türkiye'nin ilk astronotu @TURKastro'nun @Space_Station'da yapacağı bir diğer deney de MİYOKA. 🧑🏼🚀
Mikro yer çekimi ortamında gerçekleştirilen kurşunsuz lehimleme deneyi ile, uzun süreli insanlı uzay görevleri için gerekli olan elektronik… pic.twitter.com/fj9AO9lmRO
TUA'nın sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, söz konusu deneyler arasında yer alan Mikro Yerçekimi Ortamında Kurşunsuz Lehimleme Araştırması olan "MİYOKA"ya ilişkin deney sözlüğünü paylaştı. Deneyle, ISS'de elektronik kart üzerine kurşunsuz bileşen montajının gerçekleştirilmesi amaçlandı.
Paylaşımda şu tanımlamalara yer verildi:
- Lehim: Isı uygulandığı zaman, metal parçaların birbirine bağlanmak için kullanılan eriyebilir bir alaşım
- Kurşunsuz Lehim: Elektronik kart üretiminde, çevre dostu ve sağlık açısından daha güvenli olan alternatif lehim
- Elektronik Bileşen: Elektronik devrelerde belirli bir işlevi yerine getiren ve elektrik sinyallerini işleyen temel yapı taşı
- Montaj: Bileşenleri bir araya getirerek elektronik devreyi oluşturma sürecidir
- Yeni Uzay: Geleneksel uzay endüstrisinin dışında ortaya çıkan, genellikle özel sektör odaklı, yenilikçi ve girişimci uzay faaliyetlerini ifade eder
- Saf Kalay: Düşük ergime noktasına sahip, oda sıcaklığında katı olan gri renkli element
- Alçak Dünya Yörüngesi: Tipik olarak 160 ila 2000 kilometre arasındaki hızlı veri iletişimi sağlayan irtifa.
BUGÜNE KADAR 10 DENEY HAYATA GEÇİRDİ
Gezeravcı, ISS'ye ulaştığı günden bu yana deneyleri hayata geçirmeye devam ediyor.
Astronot Gezeravcı, Türkiye'nin uzay, havacılık ve savunma sanayisi için yeni nesil malzeme geliştirme kabiliyeti kazanmasında önemli katkı sunması beklenen Uzay İçin Yeni Nesil Alaşımlar (UYNA) deneyine başladı.
Yer çekimsiz ortamdan etkilenen henüz işlevi keşfedilememiş genler ve bunların bağışıklık sistemiyle ilişkisini araştıran "MESSAGE" deneyi hayata geçirildi.
Muş Bilim ve Sanat Merkezi öğrencilerinin önerisi olan ve öğretmenleri Birsen Geçer'in proje yöneticisi olduğu Propolisin Antibakteriyel Etkisi (PRANET) deneyini de yapan Gezeravcı, TÜBİTAK MAM'dan Prof. Dr. İskender Gökalp ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Bakan Yardımcısı Ahmet Yozgatlıgil'in proje yöneticisi olduğu uzay araçlarının itki sistemlerinin daha verimli hale getirilmesini amaçlayan "gMetal" deneyine de yaptı.
Gezeravcı ayrıca, Tuz Gölü'nde yetişen endemik Schrenkiella Parvula isimli halofit bitkinin uzay ortamına karşı verdiği fizyolojik ve moleküler tepkileri araştıran "EXTREMOPHYTE" deneyini sürdürüyor.
Gelecekte uzayda yaşayacak yüksek sayıda insanın ihtiyaç duyacağı besinlerin sağlanması ve kapalı yaşam ortamlarındaki çevresel kontrollere destek vermesi için yeni bitkiler geliştirmeye yönelik ilk adım olan "CRISPR-GEM" ve mikroalg türlerinin uzayda yaşam destek sistemlerinde kullanılmalarının mümkün olup olmadığının araştırıldığı "UzMAn" deneylerine de devam ediliyor.
Gezeravcı, uzay ortamında alglerin, karbondioksitten oksijen rejenerasyonu, ek gıda temini, su iyileştirme, yaşam destek alanlarında kullanılmasını araştıran "ALGALSPACE" ve uzayda yaşamaya karşı oluşan hayati tepkimelerin "vokal kord" kaynaklı değişimlerle tespiti ve düşük yer çekimsizliğin sebep olduğu rahatsızlıkların ses frekanslarıyla tanımlanmasını sağlayacak "VOKALKORD" deneylerini de sürdürüyor.
"OKSİJEN SATURASYONU" deneyiyle de yapay zeka desteğiyle verilen havanın oksijen seviyesi hesaplanarak düşük yer çekiminin sebep olduğu farklılıklar ve rahatsızlıkların tanımlanması hedefleniyor.
