Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, Hatay'da depremde büyük yıkım yaşanan Emek Aksaray Mahallesi'nde 2017'de yapmak istedikleri kentsel dönüşüm çalışmalarının engellendiğini söyledi. Özhaseki, "Belli gruplar kentsel dönüşüme engel oldular, yaptırmadılar. Ama depremde mahalle tamamıyla yerle bir oldu. Şimdi burada 5 bin 600 konuta başladık. O dönemde başlatmış olsaydık, bunlar bitmişti depremde kimse ölmeyecekti. Şimdi binlerce insanın öldüğü yerde inşaatlar yapmaya devam ediyoruz. Ama bedeli ağır oldu bu işin" dedi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, Ankara'daki basın kuruluşlarının temsilcileriyle birlikte, 6 Şubat 2023'de meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde en çok etkilenen Hatay'da incelemelerde bulundu. Saha ziyaretleri yapan Bakan Özhaseki, depremde büyük yıkıma uğrayan Emek Aksaray Mahallesi'ndeki çalışma alanında da inceleme yaptı.
''2017'DE KENTSEL DÖNÜŞÜM İÇİN YALVARDIK, PROTESTO ETTİLER''
Özhaseki, incelemeler sırasında 2017 yılındaki bakanlığı döneminde Emek Aksaray Mahallesi'nde kentsel dönüşüm yapmak istediklerini, ancak engellendiklerini belirtti. Bakan Mehmet Özhaseki, 2017 yılında, Emek Aksaray Mahallesi'ne kentsel dönüşüm yapmak için gittiğini hatırlatarak, "Gittiğimde belli gruplar kentsel dönüşüme engel oldular; kentsel dönüşümü yaptırmadılar. Yalvardık yakardık, epeyce rica ettik; ama derdimizi anlatamadık. O protestocu gruplar hakim oldular ve bize kentsel dönüşümü yaptırmadılar.
''GECE YARISINA KADAR OTURDUM SAATLERCE DİL DÖKTÜM''
Ama burası çok riskli bir yerdi. 6-7 yıl öncesinden bahsediyorum. Bırakıp gitmek zorunda kaldık. Haliyle zorla, vatandaş istemezse, karşı çıkıyorsa kavga ederek yapacak bir şey yok. Mecburen üzülerek ayrılmak durumunda kaldık. Üstelik de gece yarısına kadar oturdum burada insanları ikna edebilmek için saatlerce dil döktüm. Ama depremde mahalle tamamıyla yerle bir oldu. Şimdi burada 5 bin 600 konuta başladık. Tamamının ihalesi yapıldı. Evler yükselmeye devam ediyor. Keşke öyle söylenmeseydi, mani olunmasaydı, ideolojik çatışmalara kurban gitmeseydi de bir tek vatandaşımızın, kardeşimizin burnu bile kanamasaydı. O dönemde başlatmış olsaydık, bunlar bitmişti mis gibi evlerinde oturuyorlardı, depremde kimse ölmeyecekti. Şimdi burada bu acı hatırayla binlerce insanın öldüğü yerde inşaatlar yapmaya devam ediyoruz. Ama bedeli ağır oldu bu işin" ifadelerini kullandı.
Bakan Özhaseki, kentsel dönüşümde Emek Aksaray Mahallesi'nin Türkiye'nin simgesi haline geldiğini söyleyerek, "Mahallemizde sağlam ve güvenli evlerimizi hızla yapıyoruz. Yeni yuvalarımızı en kısa sürede tamamlayıp hemşerilerimize teslim edeceğiz inşallah. Bu vesileyle vatandaşlarımızdan bir kere daha istirham ediyorum, kentsel dönüşüme engel olmak isteyen belli kesimlere prim vermeyin. Kentsel dönüşüm bir zorunluluktur" diye konuştu.
HATAY'TA 10 BİN KONUT TESLİM EDİLDİ
AFAD, Hatay'da depremden sonra 139 bin 879 konut, 15 bin 603 ticari alan olmak üzere toplam 155 bin 482 adet hak sahibi tespit etti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından, 130 bin 363 adet konut ve 12 bin 392 ticari alan olmak üzere toplam 142 bin 995 adet bağımsız bölümün yapımına devam ediliyor. Şu ana kadar Hatay'da afetzedelere 10 bin 889 konutun teslimi gerçekleştirildi. Hatay'da yürütülen altyapı çalışmaları kapsamında belediyeye toplam 14 milyar 200 milyon TL hibe desteği verildi.
YIL SONUNA KADAR 200 BİN KONUT TESLİM EDİLECEK
Öte yandan tüm deprem bölgesinde AFAD tarafından 400 bin 904 konut ve 40 bin 486 iş yeri olmak üzere toplam 441 bin 390 hak sahibi belirlendi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı; afet bölgesinde 395 bin 649 konut ve 37 bin 156 ticari alan olmak üzere toplam 432 bin 805 bağımsız bölümün inşasını sürdürüyor. Bin 240 şantiyede, 110 bin kişilik işçiyle çalışmalar devam ediyor. Bugüne kadar Kahramanmaraş'ta 17 bin 592, Gaziantep'te 14 bin 710, Hatay'da 10 bin 889, Adıyaman'da 8 bin 216, Malatya'da 7 bin 881, Diyarbakır'da 4 bin 415, Osmaniye'de 3 bin 572, Elâzığ'da 3 bin 093, Şanlıurfa'da 2 bin 446, Adana'da 2 bin 316, Kilis'te bin 494 olmak üzere 76 bin konut teslim edildi. Bu yılın sonuna kadar, toplamda 200 bin konutun hak sahiplerine teslim edileceği belirtildi. Deprem konutlarının tamamının ise 2025 yılının Eylül ayına kadar, hak sahibi depremzedelere verileceği kaydedildi.
Bakanlık tarafından afetten zarar gören şehirlerin altyapıları için belediyelere 64 milyar TL hibe desteği verildiği, bunun için de belediyelere herhangi bir borçlandırma yapılmadığı bildirildi.
'1 YIL SÜRE VERİYORUZ'
Bakan Özhaseki, konut ve iş yerlerinin yapımı için planlamaları sürdürdüklerini de söyleyerek, "Şu anda ülke genelinde bin 240 yerde şantiyemiz var. 110 bin kişilik çalışan ordusuyla bu işleri sürdürmeye gayret ediyoruz. 4 bin 333 köy evimizde hasar var. Bu köylerde uzman hocalarımızın tavsiye ettiği çelik evlere başladık. O çelik evlerimiz de çok hızlı şekilde devam ediyor. Şu ana kadar 76 bin kadar konutu teslim ettik. Önümüzdeki aydan itibaren her ay 10-15-20 bin konutu hak sahiplerine teslim edeceğiz. Sene sonuna kadar toplam 200 bin konutu teslim etmiş olacağız. İhalesini yaptığımız veya yapacağımız konutlara 1 yıl süre veriyoruz. Büyük ihtimalle gelecek senenin ortası gibi hak sahiplerinin tamamına konutlarını teslim etmiş oluruz" dedi.
'BİNA YOĞUNLUĞU YARATACAK' DİYEREK ENGELLEDİLER
Hatay'da yıkımın ağır olduğu ve kentsel dönüşümün engellendiği yerlerden ikisi Antakya'ya bağlı Emek ve Aksaray mahalleleriydi. Emek ve Aksaray mahallelerinde 330 bina yerle bir oldu, 1397 bina da ağır hasarlıydı. Bilançonun ağırlaşmasının ana nedenlerinden biri de CHP ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'nin (TMMOB) kentsel dönüşüm projelerine gösterdiği direnç oldu.
Dönüşüm projesiyle ilgili "Hatay İli, Antalya İlçesi, Emek Ve Aksaray Mahalleleri Sınırları İçerisinde Kalan Riskli Alanın 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı - Plan Araştırma Raporu" hazırlandı.
2013 yılında kentsel dönüşüm kapsamına alınan Emek ve Aksaray Mahalleleri için imar planları 2016'da onaylanmış, Antakya Belediyesi mahalle sakinlerini projeye ikna etmek için uğraş vermişti. Ancak CHP'li adaylar seçim dönemlerinde "kentsel dönüşümü durdurma" vaadi ile oy toplamış ve teşkilatların katkılarıyla bölgeye gelen bakanlar yuhalanmıştı.
CHP ADAYLARINDAN "KENTSEL DÖNÜŞÜME HAYIR" KAMPANYASI
CHP'li Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş, o dönemde kentsel dönüşüm noktası olarak belirlenen bölgelerden Emek Mahallesi'nde bir miting düzenlemiş ve kentsel dönüşüme karşı çıkmıştı.
2019'da CHP'nin aday olarak gösterdiği eski meclis üyesi Hikmet Hatunoğlu, 'kentsel dönüşüm' hamlesinin durdurulacağını vaat olarak vermişti.
Hatunoğlu, Emek ve Aksaray mahallelerindeki kentsel dönüşüm projesinin sonlandırılacağını söyleyip, bu hamlenin 'dayatma' niteliğinde olduğunu iddia etmişti.
SÜREÇ UZATILMIŞ, PROJE 10 YIL GECİKMİŞTİ
Bölgede kentsel dönüşüme itiraz eden CHP'nin başını çektiği muhalefet, 2015 ve 2017 yıllarında Bakanlar Kurulu kararını iki kez yargıya taşıdı. Muhalif kesimler ve bölgedeki mahalle muhtarları tarafından açılan davaların ardından idare mahkemesi tarafından alınan karar 14 Aralık 2017'de Resmi Gazete'de yayımlandı ve yürütme durduruldu.
SOSYAL MEDYADA ÇARPITMA HABER DOLAŞIMA SOKULDU
CHP'li Alpay Antmen'in "Depremde binlerce insanımızı kaybettiğimiz Hatay İskenderun'da afet riski altında alan ilan edilen bölge kararının tam bir yıl önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kaldırıldığı kararname." iddiasına fondaş Sözcü de çanak tutarak manşetine taşıdı.
FONDAŞ SÖZCÜ İSE MANİPÜLASYONU BÖYLE SATMAYA ÇALIŞTI