Başkan ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, mevzuatta yapacakları değişiklikle, sahipsiz köpeklerin sahiplenilmesini amaçladıklarını belirterek, "İstiyoruz ki, barınaklara alınan tüm hayvanlar sahiplenilsin. Bunu başarabilirsek bir sonraki adıma ihtiyaç kalmayacağını düşünüyoruz." dedi.
Başkan Erdoğan, AK Parti TBMM Grup Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, Türkiye'de 4 milyon civarında sahipsiz köpek olduğunun tahmin edildiğini, resmi rakamın 2 milyon olduğunu, ancak bu konuda sağlıklı bir sayım yapılamadığı için rakamın en az iki kat olduğunun var sayıldığını belirtti.
Sahipsiz köpek sayısının "asimetrik bir şekilde" her yıl katlanarak arttığına dikkati çeken Erdoğan, "Son 20 yılda, 4 milyonu aşkın kuduz riskli temas, 30 kuduz vakası tespit edildi. 2018-2022 yılları arasında, kuduz riskli temas sayısı ortalama 260 bin iken, 2023 yılında bu sayı 438 bine yükseldi. Yine son 5 yılda hayvana çarpma şeklinde 3 bin 534 trafik kazası, 55 ölüm, 5 bin 147 yaralanma vakası gerçekleşti." bilgisini verdi.
Bunun ötesinde, çok daha vahim, çok daha acı tablolarla karşılaştıklarını anlatan Erdoğan, "Ankara Keçiören'de Tunahan çocuğumuz köpekler tarafından parçalandı. Antalya Serik'te Mahra kızımız köpek saldırısından kaçarken kamyonun altında kaldı ve hayatını kaybetti. Bitlis Adilcevaz'da 10 yaşındaki Mustafa evladımız kuduza bağlı olarak maalesef acılar içinde can verdi. Muş'ta, 79 yaşındaki Medine teyzemiz yine köpekler tarafından yaralandı. Daha çok sayıda böyle örnek var." diye konuştu.
"CANLIYA, İNSAN OLSUN, HAYVAN OLSUN, BİTKİ OLSUN, HER ZAMAN MERHAMETLE YAKLAŞTIK"
Hemen her gün başıboş köpeklerin sebep olduğu bir saldırı, bir yaralanma ya da bir trafik kazası haberi aldıklarını ifade eden Erdoğan, sahipsiz köpeklerin, diğer evcil hayvanlara, koyun-keçi sürülerine, koruma altındaki hayvanlara, geyiklere, alacalara saldırdığı haberlerinin geldiğini söyledi.
"Gelişmiş hiçbir ülkede olmayan bir başıboş köpek sorunumuz var." ifadesini kullanan Başkan Erdoğan, şöyle devam etti:
"Maalesef, bazı ülkeler, Türkiye'ye gelecek turist vatandaşlarını kuduz ve sahipsiz köpekler için uyarmaya başladı. Kuduz riski açısından Türkiye; şu an Afrika ve Asya ülkeleriyle aynı risk kategorisinde yer alıyor. Bunun yanında, 'zoonoz', yani hayvanlardan insanlara bulaşan hastalık riski de giderek yükseliyor. Şimdi bir konuda dikkatlerinizi çekmek istiyorum; bizim medeniyetimiz bir merhamet medeniyetidir. Biz, doğum yapacak bir köpek için ordusunun yolunu değiştiren, köpeğe zarar gelmesin diye başına nöbetçi diken bir Peygamberin ümmetiyiz. Canlıya, insan olsun, hayvan olsun, bitki olsun, her zaman merhametle yaklaştık.
Vakıf medeniyetimize baktığınızda, hayvanları korumak, hayvanları tedavi etmek, göç eden kuşlara sahip çıkmak adına vakıfların kurulduğunu görürsünüz. Batılıların bitmeyen savaşlarda birbirlerini boğazladıkları bir dönemde, bizim medeniyetimiz, örneğin Gurabahane-i Laklakan yani Düşkün Leylekler Evi kurarak, göç eden leylekleri, bunun yanında tüm hayvanları tedavi ediyordu."
"BU MESELEYİ ÇÖZMÜŞ ÜLKE ÖRNEKLERİNİ İNCELİYORUZ, TÜM TARAFLARLA İSTİŞARE HALİNDEYİZ"
Erdoğan, siyaset ilkelerinin belli olduğunu kaydederek, "Yaratılanı severiz, yaratandan ötürü. En başta, hiç kimse bizim merhametimizi sorgulamasın. Kimse bize merhamet üzerinden ders vermeye kalkmasın. 2004 yılında Hayvanları Koruma Kanununu biz çıkardık. 2021 yılında bu yasada değişiklik yaptık, hayvanları 'mal' statüsünden çıkarıp, 'can' statüsüne aldık. Sahipsiz köpek sayısını 'yakala-kısırlaştır', bu metodla çözmek istedik, ama bu bir çözüm olmadı." dedi.
Bu metodun, dünyanın diğer ülkelerinde de sahipsiz hayvan nüfusunu azaltmadığını gösterdiğine işaret eden Erdoğan, "Şu anda bizim artık bu sorunu köklü şekilde bir çözüme kavuşturmamız gerekiyor. Bu meseleyi çözmüş ülke örneklerini inceliyoruz, tüm taraflarla istişare halindeyiz. Tarım Bakanlığımız, sahipsiz köpek sorununu tüm boyutlarıyla uzun bir süredir zaten en ince ayrıntısına kadar çalışmaktaydı. Gerçek şudur; toplumun çok büyük bir kesimi, bu meselenin bir an önce çözülmesini, sokaklarımızın başta çocuklarımız olmak üzere herkes için güvenli hale gelmesini istemektedir. Bu talebe, bu çağrıya, hatta bu çığlığa kayıtsız kalmamız düşünülemez." ifadelerini kullandı.
"BİZ İSTİYORUZ Kİ, BARINAKLARA ALINAN TÜM HAYVANLAR SAHİPLENİLSİN"
Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Burada şu hususun altını özellikle çiziyorum; mevzuatta yapacağımız değişiklikle, biz, sahipsiz köpeklerin sahiplenilmesini amaçlıyoruz. Bu değişiklikteki yegane hedefimiz budur. Hazırlıkları devam eden kanun teklifiyle, köpek bakımevi olmayan yerlerde, hemen bakımevleri kurulacak. Sahipsiz hayvanlar bu bakımevlerinde tutulacak. Ayrıca sahiplenilmeleri için kampanyalar yapılacak. Sahiplenilen hayvanlar kısırlaştırılacak, aşılanacak ve çip takılarak sahibine teslim edilecek. Bundan sonra da çok sıkı takip edilecek. Biz istiyoruz ki, barınaklara alınan tüm hayvanlar sahiplenilsin."
Özellikle hayvanseverlerin bu süreçte, barınaklardaki köpekleri sahiplenmek suretiyle daha fazla sorumluluk alacaklarına inandığını bildiren Erdoğan, "Aynı şekilde belediyelerin yasanın kendilerine yüklediği görevleri en güzel şekilde yerine getirerek sürece olumlu katkı sağlamasını bekliyoruz. Eğer bunu başarabilirsek, bir sonraki adıma da ihtiyaç kalmayacağını düşünüyoruz. Böylece, bu önemli sorunu hep birlikte, en geniş mutabakatla, milletimizin arzu ve beklentileri yönünde çözmüş olacağız." değerlendirmesinde bulundu.
TEKLİF MECLİS'TE
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, sokak hayvanları ile ilgili hazırlanan taslak çalışmanın Meclis'e ulaştığını açıkladı. Meclis Başkanlığı'na sunulan taslak için bakanlıklar kapsamlı bir çalışma yaptı.
Yapılan çalışmadan şu maddelere dikkat çekildi:
Başıboş hayvanlar sokaklardan çekilecek
Süreç sahiplendirme konusunda etkili bir kampanyayla başlatılacak
Çipi takılan ve bakımı yapılan hayvan sahiplenmek isteyene verilecek, hayvanın tüm sorumluluğu sahiplenen kişide olacak
Milli Emlak barınaklar için yer tahsis edecekYerel yönetimler bu iş için bütçelerinden pay ayıracak
Sahiplenilmeyen hayvan verisi Meclis'e taşınacak
Hasta ve saldırgan huylu hayvanlar uyutulacak
Öte yandan hazırlanan taslakta çarpıcı raporlara da yer verildi. Raporlara göre başıboş köpekler bugüne kadar 3 bin 500 kaza, 55 ölüm, 5 bin 147 kişin yaralanmasına sebep oldu.
Barınaktaki bir köpeğin aylık maliyeti 3 bin 500, yakalama maliyeti ise 1500 lira.
Türkiye kuduz riski altındaki ülkeler arasına yer alırken, sorunun çözümüne ilişkin yerel yönetimlerin bütçelerinden pay ayrılacağı öğrenildi. Sahiplendirme için etkili kampanyalar düzenlenecek. Milli Emlak, barınaklar için yer tahsis edecek.
Tarım ve Orman Bakanlığı da ormanlık bölgelerden yer verecek. Süreç sahiplendirmeyle başlayacak, sahiplenilmeyen sokaklardaki başıboş hayvanlar çekilecek.
Hasta, sakat ve saldırgan olan sahipsiz hayvanlar uyutulacak.
İNGİLTERE UYUTUYOR HOLLANDA KISIRLAŞTIRIYOR
ABD, İngiltere, Almanya, Fransa veya Hollanda'nın sokak hayvanları ile mücadelede toplum güvenliğini önceleyen gerçekçi önlemlere başvurduğu bilinmekte.
Türkiye'de başıboş sokak hayvanları sorunu tartışılırken birçok ülke sert önlemler alıyor. İngiliz yayın kuruluşu BBC'nin haberine göre Avrupa genelinde her yıl yüz binlerce köpek sokağa bırakılıyor.
Avrupa Birliği'nde genel bir düzenleme bulunmuyor. Üye ülkelere gerekli önlemleri alma yetkisi verilmiş durumda. ABD'de ise eyalet arasında farklı uygulamalar bulunuyor.
İşte ülkelerinden örnekler...
İNGİLTERE:
Sokaklarında sahipsiz hayvan görülmüyor. Sokak köpekleri belediyelere bildiriliyor. Ülkede 1 hafta içinde sahiplenilmeyen köpekler uyutuluyor. Köpeklere, sahibinin bilgilerini içeren mikroçip takma zorunluluğu var.
HOLLANDA:
"Topla, Kısırlaştır, Aşıla ve Aldığın Yere Bırak" programı yürürlükte. Sokak hayvanlarına kısırlaştırmadan aşılamaya çeşitli veterinerlik hizmetleri veriliyor. Programın sonucu olarak artık ülkede sokak köpeği bulunmuyor. Bulunanlar da götürüldükleri barınaklar üzerinden sahiplendiriliyor. Bunun dışında birçok belediye, insanları sahipsiz hayvanları sahiplendirmeye özendirmeye çalışıyor.
FRANSA:
Beslediği hayvanı sokağa bırakanlar 45 bin euro'ya kadar para cezası ve üç yıla kadar hapisle cezalandırılabiliyor. Sokaklarda sahipsiz gezen hayvan yok, barınaklara gönderiliyorlar.
ALMANYA:
Sahipsiz köpekler barınaklarda toplanıyor. Başıboş hayvanlar, sahipleri 6 ay içinde barınağa gelmezse sahiplendiriliyor. Sahiplendirilemeyenler ise sürekli barınakta tutuluyor. Köpeğin sağlık sorunu varsa uyutulabiliyor.
YUNANİSTAN:
Sokaktaki hayvanlar toplatılıyor. 3 ay boyunca sahiplerinin bulunmaması ya da sahiplendirilmemesi durumunda kısırlaştırılıyor.
BELÇİKA:
Hayvanın sağlık sorunları olması durumunda uyutuluyor.
İSVEÇ:
Barınaklara götürülen sokak hayvanları ömürlerinin sonuna kadar barınakta kalıyor.
ABD:
Köpeklerin başıboş dolaşması, özel mülklere girmesi yasak. Tasmasız köpeğin sahibine ceza kesiliyor. Sokaklardaki sahipsiz hayvanlar barınaklara götürülüyor. Sahipleri bulunmaması durumunda barınaklarda tutuluyor. Uzun süre sahiplendirilmeyen hayvanlar uyutuluyor.