Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın Temmuz ayındaki yoğun diplomasi mesaisinin ilk turu Kazakistan'ın başkenti Astana'da başladı.
Başkan Erdoğan, Şanghay İşbirliği Örgütü 24'üncü Devlet Başkanları Zirvesi'ne katıldı.
AİLE FOTOĞRAFI ÇEKİLDİ
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in ev sahipliğinde "ŞİÖ +" formatında Bağımsızlık Sarayı'nda düzenlenen zirve öncesinde liderler, aile fotoğrafı için bir araya geldi.
TOKAYEV KARŞILADI
Başkan Erdoğan, Bağımsızlık Sarayı'na gelişinde Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev tarafından karşılandı.
Burada çekilen aile fotoğrafında, Başkan Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, İran geçici Cumhurbaşkanı Muhammed Muhbir, Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar, Moğolistan Cumhurbaşkanı Ukhnaagin Khurelsukh, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, Birleşik Arap Emirlikleri Yüksek Konseyi Üyesi ve Resulhayme Emiri Suud bin Sakar el-Kasimi, Türkmenistan Milli Lideri ve Halk Maslahatı Başkanı Gurbanguli Berdimuhammedov ile Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres yer aldı.
Fotoğraf çekiminde Başkan Erdoğan'ın sağında Rusya Devlet Başkanı Putin, solunda ise Türkmenistan Milli Lideri ve Halk Maslahatı Başkanı Berdimuhammedov bulundu.
Şanghay İşbirliği Örgütü toplantısına katılan Başkan Erdoğan, zirvenin ikinci gününde temaslarını sürdürüyor.
MOĞOLİSTAN CUMHURBAŞKANI
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Moğolistan Cumhurbaşkanı Ukhnaagiin Khurelsukh ile görüştü.
Başkan Erdoğan, Şanghay İşbirliği Örgütü 24'üncü Devlet Başkanları Zirvesi için geldiği Kazakistan'ın başkenti Astana'daki ikili temasları kapsamında Moğolistan Cumhurbaşkanı Khurelsukh ile bir araya geldi.
Erdoğan'ın konakladığı oteldeki görüşme, basına kapalı gerçekleşti.
KATAR EMİRİ
Erdoğan, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ile görüştü.
Başkan Erdoğan, Şanghay İşbirliği Örgütü 24'üncü Devlet Başkanları Zirvesi için geldiği Kazakistan'ın başkenti Astana'daki ikili temasları kapsamında Katar Emiri Al Sani ile bir araya geldi.
Erdoğan'ın konakladığı oteldeki görüşme, basına kapalı gerçekleşti.
GAZZE MASADA
Görüşmede Türkiye ile Katar ikili ilişkileri, İsrail'in Filistin'e yönelik saldırıları, Lübnan'a yönelik İsrail tehdidi, bölgesel ve küresel konular ele alındı.
Başkan Erdoğan görüşmede, İsrail saldırganlığının bölgeye yayılmasının tehlikeli olduğunu, İslam dünyası başta olmak üzere uluslararası toplumun buna izin vermemek ve İsrail'i durdurmak için bir an önce adım atması, ortak çalışma yürütmesi gerektiğini belirtti.
Başkan Erdoğan, Gazze'deki insani krizin çözülmesi ve bölgeye yardımların kesintisiz ulaştırılması için gayretlerin artırılmasının önemli olduğunu, bu konuda Türkiye'nin çabalarını artırarak devam ettirdiğini söyledi.
ÇİN DEVLET BAŞKANI
Erdoğan, ikili temasları kapsamında Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile bir araya geldi.
Görüşmede Türkiye ile Çin ikili ilişkileri, Ukrayna-Rusya Savaşı, İsrail'in Filistin'e yönelik saldırıları, küresel ve bölgesel gelişmeler ele alındı.
Erdoğan görüşmede Türkiye'nin Çin ile ilişkilerinin her alanda geliştirilmesi için atılan adımların artarak devam etmesinin hedeflendiğini, bunun iki ülkeye de kazandıracağını ifade etti.
FİLİSTİN ÇAĞRISI
Başkan Erdoğan, Ukrayna-Rusya Savaşı ile İsrail'in Filistin'e yönelik saldırılarının bölgesel ve küresel düzeyde yayılma tehlikesinin son derece önemli olduğunu, buna karşı uluslararası toplumun etkin tedbirler alması gerektiğini belirtti.
LUKAŞENKO İLE GÖRÜŞTÜ
Erdoğan Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko ile de görüşme gerçekleşti. İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre görüşmede Türkiye ile Belarus ikili ilişkileri, Ukrayna-Rusya savaşının etkileri, bölgesel ve küresel konular ele alındı.
Erdoğan görüşmede, Ukrayna-Rusya arasında devam eden savaşı durdurmak için atılması gereken adımlar bulunduğunu, sağlam bir barış zemini inşa edilmesi halinde savaşın durdurulabileceğine inandığını ifade etti. Başkan Erdoğan, Türkiye'nin barış için çaba göstermeye devam edeceğini, bu konuda her iki tarafla samimi temasların süreceğini belirtti.
ASTANA'DA ZİRVE BAŞLADI
Kazakistan'ın başkenti Astana'da "Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) 24. Devlet Başkanları Zirvesi" başladı. Kazakistan'ın dönem başkanlığında "ŞİÖ+" formatında gerçekleştirilen zirve, Astana'daki Bağımsızlık Sarayı'nda, ŞİÖ üyesi ülke devlet başkanları konseyi toplantısıyla başladı.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in ev sahipliğindeki toplantıya, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, İran Geçici Cumhurbaşkanı Muhammed Muhbir, Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko ile ŞİÖ Genel Sekreteri Zhang Ming katıldı.
Basına kapalı gerçekleştirilen toplantı öncesi liderler, Belarus'un ŞİÖ'ye tam üye seçilmesine yönelik kararı imzaladı. Böylece, Belarus, ŞİÖ'nün 10'uncu üyesi oldu.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın da yer aldığı "Çok Taraflı Diyaloğun Güçlendirilmesi: Sürdürülebilir Barış ve Kalkınma İçin Çabalamak" başlığıyla yapılacak "ŞİÖ+" zirvesi de öğleden sonra yapılacak.
A Haber Muhabiri Aşgin Kişiyev Astana'daki zirvenin ikinci gününde yaşananları aktardı. Kişiyev şunları söyledi:
BAŞKAN ERDOĞAN BİR KONUŞMA YAPACAK
Yaklaşık 1 saat önce liderlerin karşılanması ve ardından aile fotoğrafı çektirilmesi ile başlayan zirve basına kapalı olarak devam ediyor. Başkan Erdoğan'ın da bir konuşma yapması bekleniyor. Konuşmacılar alfabetik sıra ile belirleniyor. Zirvenin resmi oturumu bitince liderler baş başa temaslarını devam ettirecek.
Erdoğan'ın da katılımcı devlet başkanları ile görüşmelerini bugün de sürdürecek. Başkan Erdoğan dün ilk teması Rusya Devlet Başkanı Putin ile gerçekleşti. Daha sonra Azerbaycan ve Pakistan liderleriyle görüşen Erdoğan'ın temasları bugün akşam saatlerine kadar sürecek.
İLK GÜN TEMASLARI PUTİN İLE BAŞ BAŞA GÖRÜŞTÜ
Başkan Erdoğan zirve kapsamında Rusya lideri Vladimir Putin ile baş başa görüştü.
3'LÜ ZİRVE
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ile üçlü görüşmesinde bölgesel ve küresel konular ve ülkeler arasındaki işbirliği alanları ele alındı.
TOPLANTI BASINA KAPALI
3'lü zirve, Erdoğan'ın konakladığı otelde basına kapalı gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından, Başkan Erdoğan'ın, Şanghay İşbirliği Örgütü 24'üncü Devlet Başkanları Zirvesi için geldiği Astana'daki temasları kapsamında Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ve Pakistan Başbakanı Şerif ile üçlü görüşmesine ilişkin açıklama yapıldı.
Açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Üçlü görüşmede, bölgesel ve küresel konular ve ülkeler arasındaki işbirliği alanları ele alındı. Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmede, Türkiye-Azerbaycan ve Pakistan'ın birçok alanda atabileceği ortak adımlar olduğunu, bunların üç ülkeye de yararlı olacağını ifade etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, savaşların, çatışmaların ve gerginliklerin baş gösterdiği bir coğrafyada ortaya konacak işbirliklerinin bölgesel ve küresel barışa da hizmet edeceğini belirtti."
Toplantıda Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç da hazır bulundu.
HEYETTE KİMLER VAR?
Erdoğan ile eşi Emine Erdoğan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkan Yardımcısı Çağatay Özdemir de Kazakistan'a gitti.
ŞANGHAY İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ NEDİR?
ŞİÖ'nün temeli, 1996'da eski Sovyet Cumhuriyetleri ile Çin sınırında istikrarın sağlanması amacıyla anlaşma imzalamak üzere ilk kez Çin'in Şanghay kentinde bir araya gelen Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan liderlerince "Şanghay Beşlisi" adıyla atıldı.
2001'de Özbekistan'ın da aralarında yer almasıyla "Şanghay Beşlisi", Şanghay İşbirliği Örgütü olarak kuruldu. 2017'de Hindistan ve Pakistan, 2022'de İran örgüte dahil oldu.
Belarus, Moğolistan ve Afganistan'ın "gözlemci" olduğu ŞİÖ'de Türkiye, Azerbaycan, Mısır, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Katar, Ermenistan, Kamboçya, Kuveyt, Maldivler, Myanmar, Nepal ve Sri Lanka da "diyalog ortağı" olarak bulunuyor.
Avrasya kıtasının yüzde 61'ini kaplayan ŞİÖ, bölgesel işbirliği örgütüdür. Ana işbirliği konusu güvenlik olan ŞİÖ'nün temel hedefleri arasında üye ülkeler arasında karşılıklı güveni güçlendirme, bölgede barış, güvenlik ve istikrarın korunması amacıyla işbirliğini geliştirme, terörle ortak mücadele, ekonomik işbirliğini geliştirme, kültürel etkileşimi artırma yer alıyor.
ŞİÖ Genel Sekreterliği, Çin'in başkenti Pekin'de bulunurken; ŞİÖ Bölgesel Terörle Mücadele Kuruluşu da Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te faaliyet gösteriyor.
ÇİÇEKLERLE KARŞILAMA
Erdoğan'ı, Nursultan Nazarbayev Uluslararası Havalimanı'nda, Kazakistan Başbakanı Oljas Bektenov, Kazakistan Sağlık Bakanı Akmaral Alnazarova, Kazakistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Alibek Bakayev, Astana Belediye Başkanı Jenis Kasımbek ve Türkiye'nin Astana Büyükelçisi Mustafa Kapucu karşıladı.
BİRÇOK KONU MASADA OLACAK
"Çok Taraflı Diyaloğun Güçlendirilmesi: Sürdürülebilir Barış ve Kalkınma İçin Çabalamak" başlığıyla yapılacak zirvede ana gündem, mevcut uluslararası ve bölgesel sorunların çözümünde ŞİÖ'nün rolünün güçlendirilmesi olacak.
Zirvede bölgesel güvenlik, altyapı, enerji, çevre, sağlık, turizm, eğitim, dijitalleşme, ulaşım ve lojistik konuları, siyasi, ticari, ekonomik, kültürel ve insani işbirliğini görüşülecek.
Bölgesel ve küresel gelişmelerin ele alınacağı toplantıda Gazze'deki son durum da masada olacak. Zirvede Başkan Erdoğan'ın yanı sıra üye ülkeler Kazakistan, Çin, Rusya, Kırgızistan, Tacikistan, Özbekistan, İran, Hindistan ve Pakistan'dan devlet ile hükümet başkanlarının katılacak.
Zirveye gözlemci ve diyalog ortağı olarak Belarus, Moğolistan, Azerbaycan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ile Türkmenistan liderleri de iştirak edecek.
Zirve sonrası ŞİÖ'nin güncel uluslararası ve bölgesel meselelerdeki tutumu ile geleceğe yönelik çalışmaların yer alacağı Astana Deklarasyonu ile "2035 ŞİÖ Kalkınma Stratejisi" ve "2030 ŞİÖ Enerji İşbirliğini Geliştirme Stratejisi"nin de dahil olduğu çeşitli alanlarda 20'den fazla belgenin kabul edilmesi planlanıyor. Zirvede, gözlemci statüsünde yer alan Belarus'un ŞİÖ'ye tam üye olmasına yönelik karar alınması bekleniyor.
BAKAN BAYRAKTAR'DAN MEGA ŞEBEKE ÖNERİSİ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar da Şangay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Enerji Bakanları Toplantısı'nda ŞİÖ çatısı altında "mega şebeke" üzerinde çalışacak teknik düzeyde bir çalışma grubunun kurulmasını önerdi.
