Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Şam'da, Suriye'nin yeni yönetiminin lideri Ahmed eş-Şera ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında açıklamalarda bulundu.
Bakan Fidan, Suriye'nin en zorlu ve karanlık dönemlerinin geride kaldığını belirterek, daha parlak günlerin yakında yaşanacağını vurguladı. Suriye'nin tüm etnik, dini ve mezhep gruplarının daha mutlu ve huzurlu bir yaşam süreceğini ifade eden Fidan, ülkenin geleceğini yalnızca Suriyelilerin belirleyeceğini söyledi.
Bakan Fidan, Suriye'nin güvenli, özgür ve müreffeh bir ülkeye dönüşmesinin Suriye halkı sayesinde mümkün olduğunu kaydederek, "Bugün Şam'dayım, çünkü en dar günlerinizde olduğu gibi, bugün de sizleri yalnız bırakmayacağız. Türk halkı, Türk devleti ve Cumhurbaşkanımız Sayın Erdoğan sizlerin her zaman yanında olacaktır." diye konuştu.
Suriye'deki yeni yönetimin sözlerini hayata geçirebilmesi için fırsata ve imkana ihtiyacı olduğuna işaret eden Bakan Fidan, "Suriye'ye yönelik yaptırımların kaldırılması, Suriye'nin normalleşmesi ve ülkede güvenliğin sağlanması bakımından son derece mühimdir." dedi.
Bakan Fidan, Suriye'nin yeniden inşası için de gerekli hazırlıklara bir an önce başlanması gerektiğini vurgulayarak, "Suriyeli kardeşlerimizin ülkelerine gönüllü ve güvenli dönüşünü mümkün kılacak ortamın yaratılması ancak bu şekilde mümkün olacaktır. Bu bakımdan, uluslararası toplum, yeni yönetime güçlü bir destek sağlamalıdır." ifadelerini kullandı.
"PKK/YPG'YE SURİYE'DE KESİNLİKLE YER YOK"
Bugünkü ziyaretin diğer ülkelerden de üst düzey temasları teşvik edeceğini ümit ettiğini söyleyen Bakan Fidan, şunları kaydetti:
"Başta Arap ülkeleri olmak üzere, tüm uluslararası toplum Suriye'deki yeni yönetimle angaje olmalıdır. Zaman, 'bekle ve gör', dönemi değildir. Bir an önce harekete geçmeliyiz. Suriye'nin toprak bütünlüğü ve birliği konusunda hiçbir tereddüt yoktur, asla da olamaz. Bugünkü görüşmemizde bu husustaki ortak irademizi teyit ettik. Bu vesileyle PKK/YPG'ye Suriye'de kesinlikle yer olmadığını bir kez daha vurgulamak istiyorum. Bu terör örgütü, Suriye halkının topraklarını işgal etmekte ve doğal kaynaklarını çalmaktadır. Bugünkü toplantımızda, Suriye halkının PKK/YPG'yle mücadele konusunda ne denli kararlı olduğunu bir kez daha gördüm. PKK/YPG, bir an önce kendisini feshetmelidir."
"İSRAİL'İN SURİYE TOPRAKLARINA GASBETMESİNE MÜSAMAHA GÖSTERİLEMEZ"
Bakan Fidan, İsrail'in Suriye topraklarını işgaline ilişkin, "İsrail'in, mevcut ortamdan faydalanarak Suriye'nin topraklarını gasbetmesine de kesinlikle müsamaha gösterilemez. İsrail, Suriye'nin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı göstermeli, bölgesel güvenliği daha fazla riske atmamalıdır. Uluslararası toplum, İsrail'in hukuksuz eylemlerine karşı somut bir tepki ortaya koymalıdır." ifadelerini kullandı.
'BUGÜN TÜRKİYE OLARAK TARİHİN DOĞRU TARAFINDA OLMANIN GURURUNU YAŞIYORUZ'
Bugün Türkiye olarak tarihin doğru tarafında olmanın haklı gururunu yaşıyoruz. Suriye'nin bütün etnik, dini ve mezhep grupları daha mutlu ve huzurlu olacak inşallah. Suriye'nin özgür ve müreffeh bir ülkeye dönüşmesi sizlerle olacak. Türk halkı ve Türk devleti, Cumhurbaşkanımız Sayın Erdoğan sizinle beraber olacaktır.
Bu zafer sizindir ve başka hiç kimsenin değildir. Suriye topraklarında terör tehdidinin bertaraf edilmesi artık mümkündür. Sayın Şara ile yaptığımız görüşmede de bu başlıklara odaklandık. Geçiş döneminin düzenli bir şekilde tamamlanmasının önemine değindik.
YAPTIRIMLAR KALDIRILSIN ÇAĞRISI
Suriye'deki yeni yönetimin lideri Şera, "Önemli olan büyük ülkelerin Suriye'deki genel ilkeler üzerinde anlaşmasıdır. Bu ilkelerin başında ise Suriye'nin bağımsızlığı ve toprak bütünlüğü, güvenlik istikrarı gelmektedir. Daha sonra ise Suriye'nin yeniden kalkınması için ekonomik ve sosyal sorunların çözülmesidir." dedi.
Çöken Beşşar Esed rejimi döneminde uluslararası toplum tarafından Suriye'ye karşı uygulanan yaptırımların, kaldırılması gerektiğini dile getiren Şera, "Rejimin kendi halkını katletmesi nedeniyle Suriye'ye karşı ekonomik yaptırımlar uygulanmıştı. Bugün ise cellat kaçtı ve ülkede bedel ödeyen Suriye halkı mağdur olmuştur. Dolayısıyla yaptırımların mağdur halkı kapsamaması gerekiyor." diye konuştu.
Suriye'ye 50 yılı aşkın süre hükmeden rejime karşı 1979 yılından beri uygulanan çok sayıda yaptırım olduğuna ve bunların kalkması için hızlı bir mekanizmanın olması gerektiğine dikkati çeken Şera, söz konusu yaptırımların kalkmasıyla Suriye'nin yeniden kalkınmasının önünün açılacağını ifade etti.
"DEVLET AKLI, DEVRİM AKLINDAN FARKLI OLACAK"
Son çatışmalar öncesinde, Suriye'deki birçok grupla, rejime karşı düzenlenen askeri operasyonların bitmesinin ardından Savunma Bakanlığının kurulması ve tek bir yönetim altında toplanılması konusunda uzlaştıklarını aktaran Şera, şöyle devam etti:
"Dolayısıyla çatışmalara henüz başlamadan önce çoğu gruplar bu konuda mutabıktı. Daha sonra da diğer gruplarla iletişime geçtik ve hepsi de katılmaya hazır olduğunu belirtti. Devlet aklı, devrim aklından farklı olacak, devrim sırasında farklı gruplar olabiliyordu ancak devlette bu olamaz. Gelecek günlerde Savunma Bakanlığı ilan edilecek ve Suriye'nin gelecekteki ordusunu kurmak üzere üst düzey askeri yetkililerden bir komite oluşturulacak. Daha sonra ise gruplar kendilerini feshedecekler."
"SURİYE HERKESİN VATANIDIR VE HER BİRLİKTE YAŞAYABİLİRİZ"
Suriye halkının bütün kesimleri tarafından memnuniyetle karşılandıklarını dile getiren Şera, Suriye halkı arasında birtakım gerilimlere yol açmaması veya dış odaklarca malzeme edilmemesi için halkın tüm kesimlerinin eşitliği için çalışacaklarını söyledi.
Suriye halkının tüm kesimleriyle güçlü bağlar kurduklarını dile getiren Şera, "Suriye herkesin vatanıdır ve hep birlikte yaşayabiliriz. Suriye halkının tüm kesimleri bize kucak açtı. Biz mezhepleri ve azınlıkları korumaya çalışıyoruz." ifadelerini kullandı.
BAKAN FİDAN'DAN ŞAM'A TARİHİ ZİYARET
Görüşmede Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz, Türkiye'nin Şam Büyükelçiliği Geçici Maslahatgüzarı Burhan Köroğlu ve Suriye geçici hükümetinin Dışişleri Bakanlığı görevine getirilen Esaad Hasan Şeyban da yer aldı.
ÖNCELİĞİMİZ TERÖRÜN BERTARAF EDİLMESİ
Dışişleri Bakanı Fidan, bugün görüşmeye ilişkin sosyal medya hesabından açıklamada bulundu. Bakan Fidan, yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
"Bugün Şam'da, Suriye'nin yeni yönetiminin lideri Ahmed Şara ile bir araya geldik. Yıllar sonra gerçekleştirdiğimiz bu ziyaret, Suriye halkı için yeni, umut dolu bir dönemin ilk adımı olacaktır. Sayın Cumhurbaşkanımızın öncülüğünde, Türk milleti ve devleti dar gününde Suriyeli kardeşlerini yalnız bırakmadı. Bugün de Suriye halkının yanındayız. İhtiyaç duydukları her alanda desteğe hazırız. Suriye için önceliğimiz; ülkede istikrarın ve güvenliğin temini, terörün bertaraf edilmesi, ulusal uzlaşıya ulaşılması, ekonomik kalkınmanın sağlanması ve ülkelerinden yıllardır ayrı olan Suriyelilerin yurtlarına geri dönebilmesini sağlayacak koşulların yaratılmasıdır. Türkiye; güvenli, özgür, müreffeh ve bölge barışına katkıda bulunan bir Suriye'nin kurulabilmesi için her türlü katkıyı verecektir. 14 yıl boyunca verdikleri mücadeleye bizzat şahit olduğum Suriyeli kardeşlerimizi daha güzel günlerin beklediğine yürekten inanıyorum. Misafirperverliklerini özlemişiz."
BAKAN FİDAN – COLANİ KUCAKLAŞMASI
Terör ve Güvenlik Uzmanı DOÇ. DR. Ali Fuat Gökçe, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın Şam'a yaptığı kritik ziyaretin şifrelerini A Haber'e aktardı:
İster ABD gelsin ister başka ülke gelsin bugün Suriye coğrafyasında Türkiye'nin siyaseti ve Türkiye'nin istihbarat örgütü hakim. Sahada askeri, istihbarat ve siyasi açıdan hakimiz. Bugüne kadar ABD başta olmak üzere bölgedeki faaliyetlerin yıkıcı parçalayıcı ve istikrarsız bir politika olduğunu gördüğümüzde Türkiye politikaları ile tabii ki de bölgede farkını hissettiriyor.
Bugün gelinen süreçte Bakan Fidan'ın ziyareti Suriye'nin yeniden yapılandırılmasında önemli olduğu belirtmemiz gerekiyor. Türkiye bugün devlet tecrübesiyle Suriyeli gruplara nasıl davrandıysa elini onların üzerinden çekmeyecektir.Dost iki kardeş insanın kucaklaşması şeklinde değerlendirilmesi lazım. Bölgede belli bir mücadele vermiş iki grubun birbirlerine destek olduğunu ve sahip çıkacağı şeklinde değerlendirmek lazım.
Bu normal bir ziyaret değil. Bu bir kucaklaşma. Kucaklaşmanın Türk gelenek ve göreneklerinde ne anlama geldiğini herkes biliyor.
"PKK/YPG'NİN ARTIK SONU GELDİ"
PKK/YPG'nin artık sonu geldi. ABD ya bu işe gönüllü olarak destek verir ya da onlara rağmen Türkiye bu işin sonunu getirir. Şu andaki ortam oldukça müsait. Feryat figan Batılı ülkelerdeki dostlarına ağlıyorlar, ancak bu bir fayda getirmeyecek. Türk Silahlı Kuvvetleri hazır durumda.
TÜRKİYE GÖZETMEN
Terör ve Güvenlik Uzmanı Coşkun Başbuğ ise şu değerlendirmelerde bulundu:
Suriye'de süreci ikiye ayırmakta fayda var. Biri askeri diğeri ise siyasi. Suriye'de şu an işler sağlıklı gidiyor.
İlk etapta Halep, Hama ve Humus'un düşmesi işin askeri boyutuydu ve çokta dikkat çekti. Şimdi süreç Ayn El Arab ve Rakka'da. Bunlar yürürken aynı zamanda siyasi gelişmeler de eş zamanlı yürüyor.
O bölgede dokuyu oluşturma niyetli bir Türkiye sivil harekat başlattı ve çokta başarılı oldu. Şimdi burada süreç aynı şekilde işliyor. Türkiye hem siyaseten hem de askeri bacakta gözetmenlik yapıyor.
BAŞKAN ERDOĞAN'DAN İŞARET FİŞEĞİ
Başkan Erdoğan, Mısır'daki D-8 Zirvesi dönüşünde gazetecilere yaptığı açıklamada "Bir devleti ayağa kaldırırken en önemli adımlardan bir tanesi anayasanın inşasıdır. Bu konuda biz, başta Sayın Colani olmak üzere yeni Suriye yönetiminde yer alan isimlerle iletişimi başlatmış durumdayız. Biz Suriye'de mevcut terör örgütlerinin etkisiz hale getirilme zamanının geldiğini de göstereceğiz" demişti.
Erdoğan açıklamalarında şu ifadeleri kullanmıştı:
YENİDEN KURACAĞIZ
Suriye düştüğü yerden kalkacak. Ülkenin diğer bölgelerinde bulunan DEAŞ, PKK-YPG gibi terör örgütlerinin başı en kısa sürede ezilecektir. Suriye'nin geleceğini temellendirecek, kapsayıcı bir anayasa yapmak ve siyasi sistem inşa etmek de gerekli. Suriye'ye insani yardımın geldiği de yok. Yakında Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan da oraya gidecek. Yeni yapılanmayı birlikte yapacaklar.
TÜRKİYE, ŞAM BÜYÜKELÇİLİĞİ'Nİ YENİDEN AÇTI
Öte yandan, Suriye Milli Ordusu da aralıkta başlatılan Özgürlük Şafağı Operasyonu'nun ilk gününde Tel Rıfat ilçe merkezini terör örgütü PKK/YPG'den kurtarmıştı.
Operasyonda Münbiç ilçesinin de kurtarılmasıyla Fırat Nehri'nin batısındaki en büyük terör yuvasına dönüşen bölge, PKK/YPG'den temizlenmişti.
Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de geçici yönetim kuruldu; Muhammed el-Beşir, Mart 2025'e kadar geçici yönetimin başbakanı olarak görevlendirildi.
Türkiye'nin Şam Büyükelçiliği, 14 Aralık'ta yeniden faaliyete geçti.
Rejimin devrilmesinin ardından birçok Batı ülkesi Şam'a heyet gönderdi.