Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illerde bugün itibarıyla yerleşim alanlarına ilişkin yerlerin belirlendiğini söyledi.
Bakan Kurum, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Gaziantep AFAD merkezinde depremler sonrası yürütülen çalışmalara ilişkin bilgi verdi.
Bölgede yürütülen hasar tespit çalışmalarını yerinde incelediklerini, vatandaşlarla bir araya gelip dertleştiklerini ve enkaz kaldırma süreçlerine büyük bir titizlikle başladıklarını ifade eden Kurum, acil öncelikli binalardan başlamak üzere yıkım süreçlerini de özenle yürüttüklerini belirtti.
Kurum, jeofizik ve jeoloji uzmanlarıyla çalışıldığını, sivil toplum örgütlerinin, vatandaşların ihtiyaçları ve taleplerinin değerlendirildiğini, ayrıntılı mikro bölgeleme ve zemin etüt çalışmalarının yapıldığını dile getirerek, "Bugün itibarıyla hemen hemen her ilimizde, depremden etkilenen illerimizde yerleşim alanlarına ilişkin yerler belirlendi." dedi.
Tüm ekiplerin, mühendislerin, mimarların, uzmanların söz konusu alanlara ilişkin ayrıntılı jeolojik etüt raporları hazırladığına dikkati çeken Bakan Kurum, "Cumhuriyet tarihimizin en büyük afet konut yapım seferberliğini yürüteceğiz." diye konuştu.
YÖRESEL MİMARİYE UYGUN KONUTLAR
Kurum, mart ayı başı itibarıyla sahada belirlenen alanlarda inşaat faaliyetlerine başlanacağını söyleyerek, şöyle devam etti:
"Hasar tespiti tamamlanan yerlerde, vatandaşımıza 1 gün, 1 saat, 1 dakika bile daha önce verebilme gayretiyle, anlayışıyla, motivasyonuyla konutlarımızı yapacağız. Konutlarımız zemin artı 3-4 katı geçmeyecek ve yöresel mimari ihtiyaçları doğrultusunda inşallah oranın kültürüne, geleneğine, göreneklerine göre planlanmış ve bu plan çerçevesinde yapılmış olacak. Eski yerleşim alanlarına ilişkin mevcuttaki imar yoğunluğunun, zeminlerin detaylı bir şekilde incelenmesine müteakip, eğer zeminlerinde problem varsa fay hattına yakınlığı söz konusuysa burada da vatandaşımızı mağdur etmeyecek şekliyle her türlü imar kısıtlaması, bina yüksekliği ve yoğunluğu dahil, yapılaşma dahil her türlü kısıtlamayı da içerir bir süreci yürüteceğiz."
Vatandaşı mağdur etmeyecek şekilde gerek kamulaştırma gerekse trampa süreçlerini tamamlayacaklarını ifade eden Kurum, şehirlerin 50 yılını, 100 yılını planlayacaklarını belirtti.
Bakan Kurum, master planı yapacaklarını dile getirerek, inşaat ve malzeme tedarikine kadar bütün süreci bilfiil takip ettiklerini, hasar tespitinin tamamlandığı yerlerde etap etap konutların yapılacağını aktardı.
HASAR TESPİT SÜRECİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR
Kurum, hasar tespit sürecinin vatandaşların alacağı kira, taşınma ve eşya gibi birçok yardımı da netleştireceğini söyleyerek, şu bilgileri verdi:
"Hasar tespit çalışmalarımızı sahada 7 bin 328 uzmanımızla 11 ilimizde yapıyoruz. Bugüne kadar 3 milyon bağımsız bölümü inceledik, bu 684 bin binaya tekabül ediyor. 90 bin 609 binada yer alan 345 bin bağımsız bölümün yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğunun tespitini yaptık. Bu kapsamda 3 milyon konutun 2 milyon 700 binini de bütün iller için az hasarlı ve hasarsız olduğunun tespitini yapmış olduk. Yine Gaziantep genelinde 34 bin 961 bağımsız bölümden oluşan 14 bin 341 binanın da yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olarak tespitini yaptık. Kalan hasarsız ve az hasarlı konutlarımız, orta hasarlı konutlarımıza ilişkin e-devlet üzerinden vatandaşlarımız detaylı her türlü bilgiye ulaşabilirler."
"Az hasarlı ve hasarsız olan konutlarımıza, vatandaşlarımız dilerlerse girebilirler, az hasarlılardaki tadilatları yapmaları kaydıyla. Orta hasarlı binalara tadilatlarımızı yapmadan giremeyiz. Vatandaşlarımızın bu alanlardaki bina güçlendirme, statikteki güçlendirmeyi yapmasına müteakip orta hasarlı binalara girebilme durumu var. Ağır hasarlı binalar zaten yıkılacak."
BİNALARDAN EŞYALARIN TAŞINMASI
Bakan Kurum, binalardan eşya alınma sürecine ilişkin olarak da vatandaşa uyarıda bulunduklarını söyleyerek, "Eşya taşımak isteyen vatandaşımıza zaten AFAD'dan biz gerekli her türlü desteği ilk günden itibaren veriyoruz. Askerimizle, polisimizle, jandarmamızla, UMKE'mizle, tüm ekiplerimizle birlikte sahadayız ve taşınma sürecini de beraber yöneteceğiz. Acılarımızı paylaşacağız, burada biz başka acılar yaşamak istemiyoruz." diye konuştu.
Eşya taşınma sürecinin valilikler kanalıyla yürütülmesinin büyük önem taşıdığına dikkati çeken Kurum, bazı binaların eşya alınamayacak kadar ağır hasarlı olduğunu aktardı.
Bakan Kurum, söz konusu binalara inceleme sonrası "eşya alınabilir" veya "eşya alınamaz" raporu verileceğini kaydetti.
Yerleşim alanında vatandaşın konut bulamaması gibi durumlarda vatandaşların eşyalarının şehirdeki güvenli bir bölgeye taşınacağı bilgisini veren Kurum, "Vatandaşımız evi tuttuğu zaman da eşyalarının taşınma sürecini onlarla birlikte yönetiyor olacağız." diye konuştu.
ENKAZ KALDIRMA ÇALIŞMALARI
Enkaz kaldırma sürecini de özenle, hassasiyetle yürüttüklerine dikkati çeken Bakan Kurum, "Çevreye, şehre zarar vermeyecek şekilde yönetmek üzere 10 ilimize talimatları gönderdik ve bu kapsamda belirlediğimiz enkaz döküm alanlarına bu enkazlar dökülecek. Burada ayrıştırılabilecek tüm malzemeler ayrıştırılarak geri dönüşüme tabi tutulacak ve yine buradaki enkazları, molozları da kuracağımız kompresörlerle birlikte buradan elde edeceğimiz alt temel malzemeleri de yine içme suyu, altyapı, yol yatırımlarında vatandaşımız için kullanacağız." dedi.
Bakan Kurum, ilk 30 bin konutun projelendirme çalışmalarının tamamlandığını, bu projelerin şubat sonu itibarıyla sözleşme süreçlerinin başlayacağını da sözlerine ekledi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci ile Adana 112 Acil Çağrı Merkezi İzleme Değerlendirme ve Koordinasyon Salonu'nda yaptığı açıklamada, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Adana'da genel bir değerlendirme yaptıklarını söyledi.
Bir yandan hasar tespit çalışmalarına devam ettiklerini diğer yandan da geçici barınma ve kalıcı konutlarla ilgili çalışmaları yürüttüklerini ifade eden Kurum, "Şu anda 7 bin 328 personelle 11 ilimizde hasar tespit çalışmaları devam etmektedir. Bu kapsamda 3 milyon 9 bin 563 bağımsız bölüm ve 684 bin bina incelenmiştir. 332 bin 947 bağımsız bölümden oluşan 84 bin 726 bina yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olarak tespit edilmiştir. Adana'mızda da 148 binada 1602 bağımsız bölüm yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olarak tespit edilmiştir." diye konuştu.
Depremlerin 11 ilde 14 milyon kişiyi doğrudan etkilediğini hatırlatan Kurum, şehirlerin yeni yerleşimlerine ilişkin hassas bir süreç ve vatandaşların can ve mal güvenliğini teminat altına alacak bir çalışma yürüttüklerini vurguladı.
"EN DOĞRU ZEMİNİ SEÇMEYE ÇALIŞIYORUZ"
"Daha önceki yapmış olduğumuz 1 milyon 180 bin TOKİ konutumuz nasıl dimdik ayaktaysa bundan sonraki süreçte de olası depremlerde en doğru zemini, yeri seçecek çalışmaları yürütüyoruz." diyen Kurum, 20 yıldır izlenen anlayışı yeni yapılacak Cumhuriyet tarihinin en büyük afet konut seferberliğinde de devam ettireceklerini belirtti.
Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Mart ayı başı itibarıyla konutlarımızın 11 ilimizde eş zamanlı ihalelerini gerçekleştireceğiz ve etap etap bakanlığımız ve TOKİ'mizin inşa koordinasyonunda tüm birimlerimizle birlikte 11 ilimizde olacağız ve 11 ilimizde hasar tespitlerinin tamamlanmasına müteakip eş zamanlı inşaat sürecini yürütüyor olacağız. En doğru zemini seçmeye çalışıyoruz. Detaylı zemin etüt raporları hazırlamak, mikro bölgeleme çalışmaları yapmak, jeofizik uzmanlarının incelemesi sonucunda daha önceki konutlarımızda nasıl hareket ettiysek burada da aynı hassasiyetle hareket ediyoruz ve en doğru yerleşim alanlarını seçmeye gayret gösteriyoruz."
Bakan Kurum, Adana'da da ağır hasarlı olarak tespit edilen binaların yanı sıra orta hasarlı konutlara ilişkin vatandaşların da dönüşüm sürecine katkı sağlayacağı çalışmalar yürüttüklerini kaydetti.
Binaları orta hasarlı olanları açıkta bırakmayacaklarını anlatan Kurum, bu binalar için vatandaşların talepleri doğrultusunda devletin her türlü desteği vereceğini, daha önceki depremlerde olduğu gibi Adana'da da planlama, kamulaştırma ve finans desteği anlamında her türlü katkıyı sunacaklarını dile getirdi.
"(ADANA'DAKİ AFET KONUTLARI) ÇUKUROVA'DAKİ ŞAMBAYADI BÖLGESİNİ İSTİŞARE ETTİK"
Adana'da yeni afet konutlarının yapılacağı alana ilişkin de bilgi veren Kurum, şöyle devam etti:
"Adana'daki ağır hasar görmüş, bilhassa merkezdeki Çukurova ve Seyhan ilçelerimizde ağır hasarlı konutların yeni yapılacak yerlerine ilişkin planlama için Çukurova'daki Şambayadı bölgesini istişare ettik. Zemin etütlerini yapacağız ve Çukurova'ya, Seyhan'a, ilçe merkezine en yakın, en kıymetli, en değerli yeri afetzede vatandaşlarımıza konut yapımı için kullanacağız. Ceyhan'da konut yapımına ilişkin çalışmaları da sürdürüyoruz. İnşallah orada da en doğru yeri tespit etmek suretiyle afet konutlarımızın inşasına bir ay içerisinde başlayıp en kısa zamanda vatandaşlarımıza teslim edeceğiz."
Bakan Kurum, tüm illerde enkaz kaldırma süreçlerini valiliklerin koordinasyonunda büyük bir titizlikle yürüttüklerinin, gerek enkaz alanındaki yıkımlar gerekse enkazların döküm sahasına taşınması ve buralardaki emniyetin sağlanması konusunda hassas bir süreç izlendiğinin altını çizdi.
Bundan sonra vatandaşların taşınma sürecini de oluşturulan koordinasyon merkezinde yürüteceklerini aktaran Kurum, "Ağır hasarlı binalardan, hasarlı binalardan eşya kesinlikle alınmamasını bir kez daha rica ediyorum. Eşya alınma sürecinin valiliklerimizin koordinasyonunda yürütülmesi önemlidir. Ağır hasarlı binadan 'eşya alınabilir mi alınamaz mı' sorusunun tespitini valiliğimiz, bilim insanlarımızla birlikte yapacak ve 'eşya alınabilir' kararına müteakip eşya taşıma sürecine izin verilecektir. Aksi taktirde ağır hasarlı binalardan eşya alınmamasını bir kez daha ifade ediyorum." ifadelerini kullandı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, "Depremden etkilenen ilerimizin tamamında 3 milyon 9 bin 563 bağımsız bölümün incelemesini yapmış durumdayız. Bu kapsamda 684 bin binamızı inceledik. 332 bin 947 bağımsız bölümün ağır hasarlı ve yıkılmış olduğunu tespitini yaptık." dedi.
Kurum, Osmaniye Afet Koordinasyon Merkezi'nde açıklamalarda bulundu.
Türkiye'nin kalbinin depremden zarar gören illerdeki vatandaşlarla birlikte olduğunu belirten Kurum, tüm ülkenin afet bölgesi için seferberlik şuuruyla çalıştığını söyledi.
"Hamdolsun ki böyle bir millete, ülkeye sahibiz." diyen Kurum, mucizelerle dolu bir gün yaşandığını, Kahramanmaraş'ta Neslihan Kılıç'ın 258 saat, Hatay'da 10 yaşındaki Osman'ın 260 saat, Mehmet Ali Şakiroğlu ve Mustafa Avcı'nın da 261 saat sonra enkazlardan sağ kurtarıldıklarını aktardı.
Arama kurtarma ekiplerine teşekkür eden Kurum, tüm kurumların depremin ilk anından itibaren sahada olduğunu vurguladı.
Kurum, şöyle konuştu:
"AFAD'ımız, Kızılay'ımız, askerimiz, jandarmamız, tüm birimlerimiz, her biri kahraman olan arama kurtarma ekiplerimiz, cansiparane bir şekilde arama kurtarma faaliyetlerini yürütmeye devam ediyorlar. Depremin ilk saati itibarıyla da tüm bakanlıklarımız sahada. Gerek arama kurtarma süreçleri yönetimi, gerek insani yardımların ulaştırılması, geçici barınma alanları kurulması kapsamında valiliklerimizin koordinasyonunda milletvekillerimizle, belediye başkanlarımızla birlikte 7 gün 24 saat esasına dayalı sahadayız, aynı anlayışla çalışıyoruz."
Depremden etkilenen illeri tek tek ziyaret ederek yeni yerleşim alanlarının kararlarını verdiklerini anlatan Kurum, yeni yerleşim alanlarının kararlarını alırken şehrin tüm dinamiklerini birlikte değerlendirdiklerini, en sağlam zemini ve şehrin geleceğe dönük ihtiyaçlarını gözettiklerini belirtti.
Diğer illerdeki gibi Osmaniye'de de yeni yerleşim alanlarının belirlenmesine yönelik çalışma yaptıklarını ifade eden Korum, kentte arama kurtarma faaliyetlerinin tamamlandığını, enkaz kaldırma süreçleri ile depremzedelerin geçici barınma alanlarına naklinin koordinasyon içinde yürütüldüğünü aktardı.
Hasar tespit sürecine değinen Kurum, şu bilgileri paylaştı:
"Şu an 7 bin 328 uzmanımızla 11 ilimizde hasar tespit çalışmalarımızı yürütüyoruz. Depremden etkilenen ilerimizin tamamında 3 milyon 9 bin 563 bağımsız bölümün incelemesini yapmış durumdayız. Bu kapsamda 684 bin binamızı inceledik. Konutlarımız, ticari ünitelerimiz, depolarımız, köy konutlarımız ve evlerimiz gibi 332 bin 947 bağımsız bölümün ağır hasarlı ve yıkılmış olduğunu tespitini yaptık. Bu da yaklaşık 85 bin binaya tekabül ediyor. Osmaniye özelinde bakacak olursak 3 bin 157 binada 11 bin 300 bağımsız bölümün yıkık, ağır hasarlı veya acil yıkılacak olduğunun tespitini yaptık. Bu kapsamda az hasarlı ve hasarsız binaların da tespitini yapıyoruz. İlimiz genelinde yaklaşık 56 bin konutumuz hasarsız. 41 bin 500 konutumuz da az hasarlı."
HASAR TESPİTİNE MÜTEAKİP HASARSIZ BİNALARA GİRİLEBİLECEK
Vatandaşların binalarındaki hasar durumunu e-Devlet üzerinden öğrenebileceklerini ifade eden Kurum, hasarsız binalara hasar tespitini müteakip vatandaşların girmesinde sakınca olmadığını söyledi.
Orta hasarlı binalara güçlendirme yapılmadan girilemeyeceğini vurgulayan Kurum, bu tür binaları güçlendirmek için bakanlığın vatandaşa her türlü desteği vereceğini kaydetti.
Murat Kurum, ağır hasarlı binalara girilemeyeceğini, bu binalardan eşya alınamayacağını, bu binalardan eşya alınmasına valiliklerin koordinasyonunda müsaade edileceğini söyledi.
Afet bölgesindeki her bir vatandaşı en kısa zamanda sağlam ve güvenli evlere yerleştirmek üzere çalışma başlattıklarını aktaran Kurum, şunları kaydetti:
"11 ilimizde eş zamanlı cumhuriyet tarihinin en kapsamlı afet konutu yapım seferberliğini de başlatmış bulunuyoruz. Yer seçimleri için illerimize gidiyoruz. Tarım ve Orman Bakanlığımız da bu konuda gerekli alanlara ilişkin her türlü desteğini vermek suretiyle, en doğru zemini, en doğru alanı seçerek, yeni yerleşim alanlarının kararını alıyoruz. Mart ayı itibarıyla 10 ilimizde eş zamanlı başlayacağız ve devletimiz bütün alanlarda bütün afet bölgelerinde geçmişte yaşadığımız afetlerde olduğu gibi elini vatandaşımıza uzatacaktır. Tabii yerleşim süreçlerinin seçimi noktasında depremsellik analizi, fay hatlarına yakınlığı, zeminin kalitesi, jeofizik, jeoloji mühendislerimizle detaylı bir inceleme yapıyoruz."
Afet alanlarında vatandaşın mağduriyetini gidermek için her türlü adımın atılacağını vurgulayan Kurum, "Ama gerektiğinde imar kısıtlılığı, yapılaşma kısıtlaması dahil her türlü kısıtlamaya gideceğiz. Buradaki vatandaşlarımızın da değerlerini koruma gayreti içinde bu çalışmaları yürüteceğiz." dedi.
Depreme dayanıklı betonarme sistemiyle binaların inşa edileceğini belirten Kurum, "3 artı 1 daireler yapacağız, 105 metrekare dairelerimiz, neti de 85 metrekare." diye konuştu.