Türkiye, 6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından sarsıldı. Asrın en büyük felaketi sonrası kentsel dönüşümün şehirler için önemi bir kez daha ortaya çıktı
Çevre ve Şehircilik ve İklim Bakanlığı'nın kentsel dönüşüm çalışmalarına karşı çıkan CHP, İYİ Parti ve HDP'li belediyeler ile Mimarlar ve Şehir Plancıları Odaları öncülüğünde 32 ilde 279 riskli alan kararının 81'i, 181 Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı'nın 34'ü, 21 yenileme alanının ise 4'ü durduruldu.
68 DAVANIN 20'Sİ TMMOB, 17'Sİ CHP'Lİ BELEDİYE
Sabah gazetesinin haberine göre; Ankara'da kentsel dönüşüme karşı tüzel kişiler tarafından açılan 68 davanın 20'si TMMOB meslek odasınca, 17'si de CHP'li Yenimahalle ve Çankaya Belediyeleri tarafından açıldı. Ankara'nın Altındağ İlçesi Örnek Mahalle'sinde Türkiye Emlak Kredi Bankası tarafından 1960-1970 yılları arasında 4 katlı yığma tuğla ve 5 katlı betonarme şeklinde prestij konutları yaptı.
Aradan geçen 50 yılın ardından binaların duvarlarında, kolonlarında, taban kısımlarında derin çatlaklar oluştu. Evlerin bazı odalarında ve zemin katlarda bulunan depolama alanlarında çökmeler meydana geldi. Bunlara dayanamayan konut sahipleri yıpranan binalarının yenilenmesi ve güvenli binaların inşa edilmesi amacıyla 2014 yılında Altındağ Belediyesi'ne dilekçe verdi.
BAKANLAR KURULU RİSKİ ALAN İLAN ETTİ
Altındağ Belediyesi, binaların kalitesini ve kullanılan malzemenin kapasitesini değerlendirmek amacıyla 'Karot' işlemi uygulayarak sonucu Çevre ve Şehircilik ve İklim Bakanlığına bildirdi. Bunun üzerine 2017 yılında Örnek Mahallesi içerisinde bulunan 9951 ile 9953 ada içerisinde yer alan yaklaşık 4 bin 250 kişinin yaşadığı 1424 daireden oluşan 51 binayı Bakanlar Kurulu kararıyla "Riskli Alan" ilan etti.
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümleri uyarınca 2019 yılında re'sen onaylandı. Ardından ilan edilen riskli alandaki planlama, projelendirme ve uygulamalar ile ilgili Altındağ Belediyesi yetkilendirildi. Belediye'de söz konusu alanda yapı yüksekliği zemin+10 kat olacak şekilde ticaret ve konut alanlarını belirleyip artan nüfus ihtiyacı olan sosyal altyapı alanları sağlayarak proje hazırladı.
MİMARLAR ODASI MAHKEMEYE KOŞTU
Çankaya Belediyesi'nde çalışırken 7,5 yıllık sürede sadece 60 kez işe giden ve İçişleri Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu'nun kararıyla devlet memurluğundan çıkarılan Tezcan Karakuş Candan'ın başkanı olduğu Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Ankara 18. İdare Mahkemesine giderek imar planı, şehircilik esas ve ilkelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptali ve yürütmesinin durdurulması talebiyle Çevre ve Şehircilik ve İklim Bakanlığı aleyhine dava açtı. Mahkeme, imar planı değişikliğinin iptali yönünde karar verdi.
MİMARLAR ODASINA GÖRE RANTSAL DÖNÜŞÜM
Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, mahkemenin almış olduğu kararın ardından "Kentsel dönüşüm altında özgün kent dokusunu yok eden plan değişiklikleri iptal edilmiştir.
Bölgede yaşayan insanlar yerinden edilmiş, tarihi doku ve özgün mimari yapılar çöküntü haline getirilmiştir. Yargı, kentsel dönüşüm adı altındaki rantsal dönüşüme izin vermemiştir. Hukuk mücadelemizin sonuç verdiğini görmek sevindiricidir. Mücadelemizin haklılığı yargı nezdinde bir kez daha ortaya konmuştur" dedi.
VATANDAŞ MİMARLAR ODASI'NIN KAPISINDA
Riskli alan ilan edilen binalarda oturmak zorunda olan konut sahipleri topladıkları 250 dilekçe ile birlikte çözüm bulmak için Mimarlar Odası Ankara Şubesi'nin kapısını çaldı.
Halk sahipleri, "Açılan davada belirttiğiniz gibi imar planının iptali konu alıp, biz mülkiyet sahiplerinin menfaatlerini korur mahiyette değildir. İptal istenilen imar planının uygulanması ile metruk binalar yerini güvenli yaşam ortamlarına bırakacaktır. Şubeniz nezdinde açılan davanın geri çekilmesi hususunda gereğinin yapılmasını arz ve talep ederim" diyerek mağduriyetlerinin giderilmesini istedi.
HALK SAHİPLERİNİN SESİNE KULAK TIKADI
Mimarlar Odası Ankara Şubesi, halk sahiplerinin yardım çığlığına kulak tıkayarak dilekçeye karşılık olarak "Davalı idare yanında katılma hakkınız olduğu tabidir. TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi alınan yükümlülükler çerçevesinde başlattığı bir yasal süreçten vazgeçmesi hukuken mümkün değildir" yanıtını verdi.
BUNUN HESABINI KİM VERECEK?
Örnek Mahallesi sakinleri, 6 yıldır riskli alan ilan edilen binalarda oturmak zorunda kaldıkları ve ölüm ile burun buruna yaşadıkları binaları SABAH'a gösterdi. Halk sahibi olan Ali Turgut, 45 yıldır yıkılmak üzere olan binada yaşadığını anlattı.
Halk sahibi olan Ali Turgut, 45 yıldır yıkılmak üzere olan binada yaşadığını anlattı. Turgut, "Kendi isteğimizle hiçbir baskı olmadan binaların kentsel dönüşüme girmesi için aramızda imza toplayarak Altındağ Belediyesine verdik. Onlarda gelip binalardan örnek alarak çalışma başlattılar.
Sonra binalarımızı çürük olduğu ortaya çıkınca 2017 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla riskli alan ilan edildi. Belediye yeni imar planı ile birlikte proje hazırlandı.
Evlerimizin yapılacağı için mutlu olurken Mimarlar Odası Ankara Şubesi tarafından dava açılarak durdurulduğunu öğrendik. Riski alanda 6 yıldır oturmaya mecbur bıraktılar. Kahramanmaraş'ta yaşanan 2'nci depremde bina üzerimize yıkılacak diye çok korktuk.
Çevrede bulunan herkes binaları boşattı. Saatlerce dışarda bekledik. Deprem olmasa bile bu binalar bir gün üzerimize yıkılacak. Bunun hesabını o zaman nasıl verecekler. Binlerce kişi depremde enkazın altında kalarak vefat etti.
250 kişi toplanıp Mimarlar Odası Ankara Şubesi'ne dilekçe yazarak davadan vazgeçmesini istedik ama olumlu dönüş olmadı. Gelip içerisinde girip bakmışlar mı? Bina dışardan görüntüsü bile kendisini belli ediyor. Bizde insan gibi güvende yaşayacağımız bir daire istiyoruz" diye konuştu.
"BİZİM YANIMIZDA OLSUNLAR"
Başka bir halk sahibi Osman Tabur ise; "30 yıldır bu dairede yaşıyorum. Biz belediyeye buranın durumunu aktardık onlarda gerekli çalışma ve projeler hazırladılar. Sonra Mimarlar Odası Ankara Şubesi tarafından dava açılarak durdurulduğunu öğrendik.
Onlara da başvurduk ama olumlu dönüş yapmadılar. Vatandaşın yanında olduklarını söylüyorlar ama biz 6 yıldır risk alan ilan edilen binalarda oturmamız için mecbur bırakıyorlar.
Burada yaşayan kesim emekli ve yaşlı. Başka yerlere taşınmaları söz konusu değil. En son yaşanan depremde bina üzerimize yıkılacak sandık. Binaların durumu hiç iyi gözükmüyor.
Bazı binaların zeminde derin yarıklar var. İçme sularımızdan pas akıyor. Kanalizasyon binaları basıyor. Her gün üzerimize yıkılacak korkusuyla yaşıyoruz. Devlet büyüklerimizden bunun için çözüm bekliyoruz" dedi.
TEKRAR MAHKEMEYE KOŞTU
Altındağ Belediyesi'nin tekrardan hazırlamış olduğu imar planı Çevre ve Şehircilik ve İklim Bakanlığı uygun bularak projeyi onayladı.
Yapılacak uygulamalarda; açık-kapalı otopark, çocuk oyun alanı, park, spor alanı, zemin katlarda ticari kullanımlar veya 2 katı geçmemek şartıyla ayrı olarak da ticari kullanımlar, trafo, ısı merkezi vb. yapılar yer aldı.
Mimarlar Odası Ankara Şubesi tekrar "Riskli Alana ilişkin onaylanan imar planı değişikliklerinin iptali ve yürütmenin durdurulması'' istemiyle Ankara 17. İdare Mahkemesi'ne Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı aleyhine dava açtı.