Berat gecesi, Şaban ayının 14. gününü 15. gününe bağlayan gecesi idrak edilecek. Berat, Arapçada ''temize çıkma'' anlamına gelir. Peki Berat Kandili'nde hangi sure okunur? Peygamberimizin Berat gecesi ile ilgili hadisleri nelerdir? İşte detaylar...
BERAT NE DEMEK?
Berat, Arapçada "temize çıkma" anlamına gelir. İslam inancına göre bu gecenin bereketli ve feyizli bir gece olması sebebiyle Mübarek Gece, günahların affı ve kulların temize çıkarılması sebebiyle Berat Gecesi ve kulların ihsana kavuşmaları nedeniyle de Rahmet Gecesi gibi adlar da verilmiştir.
BERAT KANDİLİ HADİSLERDE VAR MI?
Bir kısım Müslümanlar, bu geceyi ibadetle geçirmenin pek çok sevabı ve feyzi olduğuna inanır. Bu konuda İslam Peygamberi Muhammed'in bir hadisi vardır:Bir kısım Müslümanlar, bu geceyi ibadetle geçirmenin pek çok sevabı ve feyzi olduğuna inanır. Bu konuda İslam Peygamberi Muhammed'in bir hadisi vardır:
"Şaban ayının on beşinci gecesi olduğu zaman, gecesinde ibadete kalkın. Ve o gecenin gündüzünde (kandilden sonraki gün) oruç tutunuz. Çünkü o gece güneş batınca Allah-u Teâlâ, o andan fecir oluncaya kadar: "Benden mağfiret dileyen yok mu, onu mağfiret edeyim. Benden rızık isteyen yok mu, onu rızıklandırayım. (Bir belâ ile) müptelâ olan yok mu, ona kurtuluş vereyim." buyurur. (İbn Mâce) „
Başka bir hadiste ise "Beş gece vardır ki onlarda yapılan dualar geriye çevrilmez. Bunlar Recebin ilk (cuma) gecesi, Şabanın ortasında bulunan gece, Cuma gecesi, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı geceleridir. Bu sebeple Müslümanlar bu geceleri hep ihya etmişlerdir.
Enes b. Malik (r.a.) Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'i şöyle buyururken dinledim dedi:"Allah Teâlâ şöyle buyurdu:
Ey Âdemoğlu! Sen bana dua ettiğin ve benden affını umduğun sürece, işlediğin günahlar ne kadar çok olursa olsun, onların büyüklüğüne bakmadan seni bağışlarım.
Ey Âdemoğlu! Günahların gökyüzünü kaplayacak kadar çok olsa, sonra da benden affını dilesen, seni affederim.
Ey Âdemoğlu! Sen yeryüzünü dolduracak kadar günahla karşıma gelsen; fakat bana hiçbir şeyi ortak koşmamış olsan, şüphesiz ben de seni yeryüzü dolusu bağışla karşılarım."10
BERAT KANDİLİ AYETLERİ
Duhân sûresinde (44/3) Kur'an'ın "mübarek bir gecede" nâzil olduğu ifade edilmektedir. İslâm âlimlerinin çoğunluğuna göre burada işaret edilen gece Kadir gecesidir. Çünkü diğer âyetlerde Kur'an'ın ramazan ayında (el-Bakara 2/185) ve Kadir gecesinde (el-Kadr 97/1) indirildiği belirtilmektedir. Tâbiîn âlimlerinden İkrime'nin de dahil olduğu bir grup âlim ise Duhân sûresindeki âyetle Berat gecesine işaret edildiği kanaatindedirler.
Berat gecesinin fazileti ve ihyası ile ilgili müstakil risâleler yazılmıştır.
"De ki, Ey kendilerinin aleyhine aşırı giden kullarım! Allah'ın rahmetinden ümidinizi kesmeyin. Şüphesiz Allah bütün günahları affeder. Çünkü O, çok bağışlayandır, çok merhamet edendir.3"1. Hâ Mîm4.2,3. Apaçık olan Kitab'a andolsun ki, biz onu mübârek bir gecede indirdik. Şüphesiz biz insanları uyarmaktayız.Tövbe konusundaki diğer ayetleri bulmak için Diyanet İşleri Başkanlığımız yayınlarından olan Kur'an-ı Kerim Meali'nin fihristine bakılabilir.Tövbe edenlerin nitelikleri, tövbenin kabul şartları, tövbesi kabul edilmeyenler hakkındaki ayetler için bakınız ; Nisa, 4/16-17-18, Zümer,39/53; Tahrim, 66/3-
BERAT KANDİLİ HADİSLERİ
"Şaban ayının 15. gecesi olduğunda o geceyi ibadetle geçirin, gündüzünde de oruç tutun. Çünkü Yüce Allah, bu gece güneşin batışından fecre kadar (olan sürede) dünya semasına rahmetiyle tecelli eder ve 'Tövbe eden yok mu, tövbesini kabul edeyim! Rızık isteyen yok mu, rızık vereyim! Şifa isteyen yok mu, şifa vereyim!.. Başka isteği olan yok mu,ona da istediğini vereyim"6 der.
3 Zümer Suresi, 39/53
4 Duhan Suresi, 44/3.ayetinde geçen "mübarek gece" ifadesi İslam alimlerinin çoğunluğunun görüşüne göre Kadir gecesi olduğu düşünülmektedir. Ancak İkrime b. Ebû Cehil'in de dahil olduğu bir grup alim ise söz konusu ayetin Berat gecesine işaret ettiği kanaatindedirler. Bkz. Elmalı, Hak Dini Kur'an Dili VI/4293-4297) EserKit.İst.1971
5 Duhan Suresi, 44/1-3
6 İbn Mace, İkâmetü's-Salât, 191 ( I, 444) Hadis No:1388.
7 İbn Mace, İkâmetü's-Salât, 191 ( I, 445) Hadis No:1390
8 Elmalı, a.g.e. VI/4293
9 Beyhaki, Sünen, Şuabül-İman, 3/342 (Daru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1990)Hz. Âişe validemiz Peygamberimizi tanıtırken şöyle buyurmuştur:
"Bu gece (Şaban'ın onbeşinci gecesi) Peygamber (s.a.v.)'i (odanın içinde) aramaya başlamıştım ki (O'nu) başını secdeden kaldırırken buldum. Buyurdu ki:"Ey Aişe, Allah ve Rasulü'nün seni korkutmasından mı korktun?dedim.
Hz. Aişe validemiz "Diğer hanımlarından birinin yanına gittiğini zannettim" dedi. Peygamberimiz buyurdu ki Allah Teâlâ Şabanın 15.gecesinde (bugecede) dünya semasına iner, Ben-i Kelb kabilesinin koyunlarının tüylerisayısınca insanları bağışlar."11
BERAT GECESİ ÇEKİLECEK TESBİHLER
Tesbîhat konusunda tavsiyelerde bulunan Hz. Peygamber (s.a.s.), namazlardan sonra üç kere Allah'a istiğfar eder ve şöyle buyururdu:
(Allah'ım, selam sensin; selamet de ancak sendendir. Mübareksin. Ey Celal ve İkram sahibi!) (Müslim, Mesâcid, 135)
Namazlardan sonra otuz üçer kere "Sübhanallah", "Elhamdülillah", "Allahu ekber" diyerek Allah'ı anmak da sahih hadislerle tavsiye edilmiştir. Hz. Peygamber (s.a.s.) bir hadis-i şerifinde, "Kim, her namazdan sonra otuz üç defa sübhânallah, otuz üç defa elhamdülillâh, otuz üç defa da Allahü ekber der, sonra da yüze tamamlamak için;
(Allah'tan başka ilâh yoktur; yalnız Allah vardır. O tektir, ortağı yoktur. Mülk O'nundur, hamd O'na mahsustur. O'nun gücü her şeye yeter) derse, günahları deniz köpüğü kadar çok olsa bile affedilir." (Müslim, Mesâcid, 146) buyurmuştur. Bir başka hadiste de namazlardan sonra otuz üç kez bu tesbîhatı yapanın derecesine kimsenin ulaşamayacağı belirtilmiştir (Ebû Dâvûd, Vitir, 24).
Şaban ayının ilk on gününde bir defa:
Allâhümme bârik lenâ fî Recebe ve Şabân ve belliğnâ Ramazân vehtimlenâ bil-îmân ve yessirlenâ bil Kur'ân.
Ardından 100 defa:
Subhânallâhi'l-Latîf Celle şanüh.
Şaban ayının ikinci on gününde bir defa:
Allâhümme bârik lenâ fî Recebe ve Şabân ve belliğnâ Ramazân vehtimlenâ bil-îmân ve yessirlenâ bil Kur'ân.
Ardından 100 defa:
Subhânallâhi'r-Razzâk Celle şanüh.
Şaban ayının üçüncü on gününde bir defa:
Allâhümme bârik lenâ fî Recebe ve Şabân ve belliğnâ Ramazân vehtimlenâ bil-îmân ve yessirlenâ bil Kur'ân.
Ardından 100 defa:
Subhânallâhi'l-Azîz Celle şanüh
OKUNACAK DUALAR
Allah'ım! -Senin sözün haktır- Nebiyy-i Zişan'ın lisanı üzere gönderdiğin mukaddes Kitabında şöyle buyurdun: "Allah dilediğini siler. (Dilediğini de) sabit bırakır. Bütün kitapların aslı O'nun yanındadır" (Ra'd Sûresi, 39)
"Şaban ayının 15'inci gecesini ibadetle geçirin, gündüzünde de oruç tutun. Çünkü Yüce Allah, bu gece dünya semasına rahmetiyle tecelli eder ve 'Yok mu tövbe eden, tövbesini kabul edeyim. Yok mu rızık isteyen, rızık vereyim. Yok mu şifa isteyen, şifa vereyim. Yok mu başka isteği olan ona da istediğini vereyim' buyurur."
Allahım! Seyyidimiz, Efendimiz Hazret-i Muhammed'e, âline, ashabına, evlâdına, ezvâc-ı tâhirâtına salât ü selâm eyle! Dualarımızı Habibin hürmetine kabul eyle!
PEYGAMBER EFENDİMİZİN BERAAT KANDİLİ GECESİ OKUDUĞU DUA
Bu geceyi ganimet bilmeli, tevbe istiğfar etmeli, kaza namazı kılmalı, Kur'an-ı kerim okumalı. Peygamber efendimiz Berat gecesinde, (Allahümmerzuknâ kalben takıyyen mineşşirki beriyyen lâ kâfiren ve la şakiyyâ) duasını çok okurdu.
Hazreti Muhammed (s.a.v) Berat Kandili'nde şöyle dua ederdi;
"Allah'ım! Azabından affına, gazabından rızana sığınıyorum, senden yine sana ilticâ ediyorum. Senin şanın yücedir. Sana yaptığım senayı, senin kendine yaptığın senaya denk bulmuyorum. Sana layık bir surette hamd etmekten acizim"
Yine bu gecede edilebilecek kıymetli dualar var. Onlar da şöyle;
"Bismillâhirrahmanirrahim. Eûzu bi-afvike min ikâbike ve eûzu bi-ridâke min sahatike ve eûzu bike minke celle vechuke lâ-uhsî senâen aleyke ente kemâ esneyte alâ nefsike."
Anlamı:
"Ya Rabbi, cezandan affına sığınırım, gazabından rızana sığınırım, senden sana sığınırım, Zatın yücedir, seni övmek için kelime bulamıyorum, Sen kendini övdüğün gibisin."
Berat kandili namazı sonrasında şu dualarda okunur:
Allahü Teala'nın "Hu" ismi şerifinin ebced hesabına göre değeri 11'dir.Rasülüllah Efendimizin isimlerinden "Taha"nın ebced hesabıyla değeri 14 olduğu için;
Aşağıdaki 11 dua, 14 def'a okunur:
*14 istiğfar(esteğfirullahel-azıım ve etübü ileyk).
*14 Salevatı-şerife(allahümme Salli ala Muhammedin ve ala Ali Muhammed)
*14 Fatiha'i şerife(Elham)besmeleyle
*14 Ayetül kürsi(Allahü-La)besmeleyle
*14 Tevbe suresi'nin son iki ayeti olan "Lekad Caeküm.."(besmeleyle)
*14 kere"Yasin,Yasin..."dedikten sonra 1 Yasini Şerif.(Yasini Şerif'te yedi zahiri,yedi batıni"mbin"vardır,böylece o da 14 olur.) *14 ihlası şerif(kul hüvellahü ehad)bemeleyle
*14 Felak suresi(kul euzü birabbil-felak)besmeleyle *14 Nas suresi(kul euzü birabbin-nas)besmeleyle
*14 kere,Subhanellahi vel-hamdü lillahi vela ilahe illallahü vallahü ekber,Vela havle vela kuvvete illa billahil-aliyyil-azıım.
*14 kere,Salat-ı münciye(İlmihal kitaplarında yazar)okunur ve sonra dua yapılır.Salat-ı Münciye'yi bilmeyenler Küçük salevat okuyabilirler.(Allahümme salli ala Muhammedin ve ala Ali Muhammed)
llâahümme salli alâa seyyidinâa Muhammedin ve alâa âali seyyidinâa Muhammedin salâaten tünciinâa bihâa min cemî'ıl-ehvâali ve'l âafâat. Ve takdıy lenâa bihâa cemî'alhaacâat ve tütahhirunâa bihâa min cemî'ıs-seyyi'âat ve terfeunâa bihâa ındeke a'led-derecâat ve tübelliğunâa bihâa aksa'l gaayâat. Min cemî'ıl-hayrâti fi'l-hayâati ve ba'del-memâat. İnneke alâa külli şey'in kadiyr."
Mânâsı: Allâh'ım, Efendimiz Muhammed'e ve ehl-i beytine bizi bütün korku ve âfetlerden kurtaracağın, bütün ihtiyaçlarımızı göndereceğin, bütün günahlarımızdan temizleyeceğin, nezdindeki derecelerin en yücesine yükselteceğin, hayatta ve ölümden sonra bütün hayırların nihâyetine ulaştıracağın şekilde râhmet eyle. Muhakkak sen her şeye kaadirsin."