Son dönemde yapılan bir çalışma, kolon kanseri vakalarındaki artışın arkasında tohum yağlarının olabileceğini ortaya koydu. Özellikle genç bireylerde yaygınlaşan bu hastalık, kanola, ayçiçeği ve mısır yağlarında bulunan biyoaktif lipitlerin iltihaplanmayı artırıcı etkisiyle ilişkilendirildi.
Fotoğraflar: AA
KOLON KANSERİ RİSKİ ARTIYOR
Son yıllarda genç Amerikalılar arasında kolon kanseri vakalarında kaygı verici bir artış gözlemleniyor. ABD hükümeti destekli yeni bir araştırma, bu artışın nedenlerinden biri olarak ultra işlenmiş gıdalarda kullanılan tohum yağlarını işaret etti. Ayçiçeği, kanola ve mısır gibi yağların yoğun tüketimiyle ilişkilendirilen kolon kanseri, özellikle 30 ila 85 yaş arasındaki bireylerden alınan tümör örneklerinin incelenmesiyle gündeme geldi.
TOHUM YAĞLARININ RİSKLERİ
Araştırmada incelenen tümörlerde, tohum yağlarının metabolik parçalanması sonucu oluşan biyoaktif lipitlerin, iltihaplanmayı artırarak tümör büyümesini teşvik ettiği belirlendi. Yüksek oranda omega-6 içeren bu yağlar, özellikle yüksek sıcaklıklarda ısıtıldığında toksik yan ürünler üretebiliyor. Ayrıca, bu yağların uzun süreli tüketimi; kalp rahatsızlıkları, metabolik sendrom ve obezite gibi birçok sağlık sorununun da tetikleyicisi olarak gösteriliyor.
SAĞLIKLI YAĞ ALTERNATİFLERİ
Uzmanlar, kolon kanseri riskini azaltmak için sağlıklı yağ alternatiflerine geçiş yapmayı öneriyor. Zeytinyağı ve avokado yağı gibi omega-3 açısından zengin yağların, inflamasyonu azalttığı ve kansere karşı koruyucu etkiler sağladığı belirtiliyor. Bunun yanında, lif açısından zengin beslenmenin ve tam tahılların diyetlere eklenmesinin kanser riskini önemli ölçüde düşürdüğü ifade ediliyor.
DUMANLANMA NOKTASINA DİKKAT
Araştırmada ayrıca yemeklik yağların dumanlanma noktalarına dikkat edilmesi gerektiği vurgulanıyor. Yüksek sıcaklıkta ısıtılan yağlar, serbest radikaller oluşturarak toksik bileşikler üretebiliyor. Amerikan Kalp Derneği, yağların yeniden kullanılmasından kaçınılmasını ve kötü koku veya bulanıklık gibi işaretlerde yağın atılmasını öneriyor.
KANSER RİSKİNİ AZALTMAK İÇİN İPUÇLARI
Kolon kanserine karşı önlem almak için şu önerilere dikkat edilmesi gerektiği ifade ediliyor:
Diyetinizi zenginleştirin: Meyve, sebze ve lif açısından zengin tam tahıllar tüketin.
Sağlıklı yağlara geçiş yapın: Zeytinyağı ve avokado yağı tercih edin.
Kötü alışkanlıklardan uzak durun: Sigara ve alkol tüketimini azaltın.
Fast food tüketimini sınırlayın: İşlenmiş gıdalardan mümkün olduğunca kaçının.
Gut Journal'da yayımlanan araştırma, genç nüfustaki kolon kanseri vakalarının önüne geçebilmek için sağlıklı beslenme alışkanlıklarının önemine dikkat çekiyor. Sağlıklı tercihler yaparak, bu hastalığın yayılımını azaltmak mümkün.
