Halk dilinde 'bunama' olarak tarif edilen demans hastalığı, hastayı sosyal ve mesleki açıdan olumsuz etkiliyor. Demansı kısaca 'entelektüel fonksiyonların kaybı' olarak tanımlayan İstinye Üniversite Hastanesi Medical Park Gaziosmanpaşa Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Dursun Kırbaş, önemli bilgiler veriyor:
Demans bir sendromdur. Demansın 200 civarında sebebi vardır. Alzheimer hastalığı ise en sık görülen demans çeşididir. Yaşlanma ile daha sık görülür. Demans, kişinin zihinsel işlevlerinde çoğunlukla geri dönüşsüz ve ilerleyici bir kayıpla giden bir hastalıktır. Bir kişinin zihinsel işlev bozuklukları ancak günlük yaşamı etkileyecek düzeye ulaştığında o kişiye demans tanısı konur.
En önemli sorun, sıklıkla 'unutkanlık' olarak adlandırılan hafıza sorunları olsa da, zaman ve yeri bilememe, kişileri tanıyamama, konuşma ve anlama bozuklukları, hesap yapma, okuma yazma gibi daha üst düzey beyin işlevleri de demans tablosunun gelişimi sırasında gözlenen özelliklerdendir.
İLETİŞİM ZORLAŞIR
Alzheimer hastalığında klinik bulgular üç kategoride görülür. 1'incisi davranış, 2'ncisi günlük yaşam aktiviteleri ve 3'üncüsü ise bilişsel işlevlerdir. Unutkanlık en temel belirtidir.
Ancak her unutkanlık demans hastalığı değildir. Unutkanlıkların tiroid ve paratiroid bezlerinin iyi çalışmaması, kansızlık, B12 vitamin ve folik asit yetersizliği, bazı psikiyatrik bozukluklar (en başta depresyon), aşırı alkol kullanımı, sigara kullanımı, hipertansiyon, hiperkolesterolemi, yaşlılık bunalımı ve inaktivite başka bazı sebepleri olabilir. Ancak Alzheimerli kişiler, kendi günlük işlevlerini yerine getiremezler, unutkanlık nedeniyle bu hastalarda hatırlama zorlaşır. Plan ve iletişim kurma zorlaşır.
HAFIZA KAYBI
İlk kez 1907 yılında Alois Alzheimer isimli bir Alman psikiyatrist tarafından tarif edilen Alzheimer hastalığı, yaşlanmanın ötesinde bir patolojik süreçtir. Beyin hücrelerinin harabiyeti, kısa süreli hafıza kaybı, hobiler ve sosyal ilişkilerde zayıflama ile giden bu hastalığa, o dönemdeki ilk hastanın doktorunun adı verilerek "Alzheimer hastalığı" denilmişti.
SAĞLIKLI YAŞLANMANIN FORMÜLÜ
PROF. DR. DURSUN KIRBAŞ
HAZIRLAYAN: SİNEM UYSAL