Hipertansiyon , doğru adımlarla engellenebilir. Prof. Dr. Osman Erk, TAKVİM okuyucuları için hastaların uzak durması gereken noktalara dikkat çekti: Kan basıncının uzun süre yüksek kalması vücudun tüm damar sistemini, koroner kan damarlarını, yüksek basınç altında çalışmak zorunda kalan kalp kasını, kalp ileti sistemini etkiler. Kalp kası kalınlaşır, daha sonra kalp odacıkları genişler ve kalp yetersizliği tablosu ortaya çıkar.
HİPERTANSİYONUN ÖNEMİ NEDiR VE NEDEN ORTAYA ÇIKAR?
Hipertansiyon gelişmiş ülkelerde önlenebilir erken ölümlerin en sık nedenidir. Hipertansiyon %90-95 oranında herhangi bir nedene bağlı olmadan ortaya çıkar. Yüzde 5-10 oranında ise böbrek hastalıkları, böbrek üstü bezi ve hipofiz tümörleri, tiroid hastalıkları, uyku-apne sendromu, hamilelik ve ilaçlar nedeni ile ortaya çıkar.
HANGi HASTALIKLARA YOL AÇAR?
Kalp yetersizliği, böbrek yetersizliği, koroner arter hastalığı, beyin damar hastalıkları ve beyin kanaması, periferik (çevresel) atardamar hastalıkları, aort diseksiyonu ani ölüm ve cinsel yetersizliğe neden olabilir.
HANGi HASTALIKLARLA BİRLİKTEDİR?
Hipertansiyon, şeker hastalığı, ürik asit yüksekliği, kolesterol ve trigliserid yüksekliği ile birlikte olma eğilimindedir. Şeker hastalarının yüzde 40 kadarı hipertansiyon hastasıdır. Obezite, bel kalınlığı riski artırır.
HANGi DEĞERLERİ GEÇERSE TEDAVİ EDİLMELİDİR?
Sistolik kan basıncı 140 mmHg'yi, diastolik kan basıncı 90 mmHg'yi geçerse mutlaka tedaviye başlanılmalıdır. Kişide hipertansiyon yanı sıra şeker hastalığı, koroner kalp hastalıkları gibi hastalıklar var ise bu değerler 130/80 mmHg'ye çekilebilir.
İLAÇLARLA TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Hipertansiyonun tedavisi için 6 grup antihipertansif ilaç vardır ve doktor denetiminde hastaların metabolik özelliklerine göre bir grup ilaçla başlanır ve eğer tedavi yeterli olmaz ise diğer grup ilaçlar tedaviye eklenerek kontrol sağlanır.
POTASYUM TÜKETİN
Diyet, Omega 3 yağ asitlerinden, kalsiyumdan, magnezyumdan, potasyumdan zengin olmalıdır.
İLAÇ DIŞI YAŞAM DEĞİŞİKLİKLERİ TEDAVİDE ÖNEMLİ MİDİR?
Hastalar mutlaka zayıflamalıdır. 1 kg'lık kilo kaybı tansiyonu 1 mmHg kadar düşürecektir. Tuz alımı mutlaka azaltılmalıdır. Doğal ürünler tercih edilmelidir. Düzenli egzersiz yapılmalı. Taze meyve, sebze tüketimi artırılmalı; doymuş yağlar azaltılmalıdır. Kalsiyum ve potasyumlu gıdalar tüketilmelidir.
TÜTÜN ÜRÜNLERİNDEN UZAK DURUN
Maden suyu ve sodalar aynı zamanda sodyum mineralinden de zengindir. Sodyum alımını sınırlandırması gereken yüksek tansiyonlu bireylerin maden suları ve sodalarını fazla tüketmemesi gerekir. Düzenli egzersiz tansiyonu 10 mmHg kadar düşürür. Alkol alımı kısıtlanmalıdır. Sigara içiliyorsa derhal bırakılmalı, tütün ürünleri kesinlikle kullanılmamalıdır.
HASTALARIN SIK YAPTIĞI HATALAR
Dilaltı tansiyon düşürücü ilaçlar sadece acil durumlarda kullanılmalıdır. Dilaltı haplarla kan basıncının hızla düşürülmesi felç, kalp krizi ve ölüm riskini arttırır. Hekimin önerdiği ilaçları kullanmayarak bitkisel olduğu söylenen ilaçlar ve sarımsak ile tansiyon tedavisi son derece yanlıştır.
HANGİ VİTAMİNLERİ ALMAK İŞE YARAR?
Vitamin C, folik asit, vitamin A, E ve D'nin kan basıncının üzerinde olumlu etkileri söz konusudur. Aspirin, tüm hastalarda kan basıncı kontrol altına alındıktan sonra başlanılmalıdır. Haplar yerine; somon ve uskumru gibi balıkların yenmesi, roka gibi bitkilerin tüketilmesi faydalı olacaktır.
SAĞLIKLI HAYATIN ŞİFRESİ
PROF. DR. OSMAN ERK
HAZIRLAYAN: SİNEM UYSAL
