Sağlıklı bir beynin nasıl anlaşılacağı, uykunun nasıl ayarlanacağı ve nasıl beslenilmesiyle ilgili Medical Park Fatih Hastanesi'nden Op. Dr. İlhan Aydın, beyin sağlığını test etmenin yollarını anlattı.
NASIL BAŞINIZ AĞRIYOR?
Özellikle en sık karşımıza çıkan iki tipi, gerilim tipi ve migren tipi başa ağrılarıdır. Gerilim tipi baş ağrıları günlük hayattaki yorgunluk, stres ve yoğun psikolojik değişimlere bağlı olmakta ve altta yatan organik bir patoloji bulunmamaktadır. Bu ağrı tipinde ağrı gün boyu sürer, şiddeti hafif ve değişkenlik göstermez. Migren tipi ağrı ise tek taraflı, zonklayıcı, bulantı ve kusma ile o taraftaki gözde bulanık görmenin eşlik ettiği bir ağrıdır. İlaçla tedavi edilebilmektedir.
GÜNLÜK YAŞANTIYI ETKİLER Mi?
Baş dönmeniz sürekli hale geldiyse ileri tetkikler yapılmalıdır. Sıklıkla karşımıza psikolojik sorunların eşlik ettiği baş dönmesi çıkmakla birlikte diğer nedenler de atlanmamalıdır.
HANGİ BULGULAR VARSA BEYİN KAYNAKLI OLABİLİR?
Görme bozukluğu, görmede daralma olması, göz bebeklerinden birinin daha büyük olması, yüzün bir tarafında kayma olması en sık karşılaştığımız durumlardır.
COVİD-19 HASTALIK YAPAR MI?
Bu pandemi döneminde ateş, öksürük gibi yaygın şikâyetlerle hastaneye başvurularda Covid- 19 şüphesi ile tetkik yapılmaktadır. En sık nörolojik şikâyet nedenleri ise baş ağrısı ve baş dönmesi geliyor.
UNUTUYORUM ENDİŞELENMELİ MİYİM?
Gençlerde son yıllarda özellikle yoğun teknolojik aletlerin kullanılması unutkanlık şikâyetlerini artırmaktadır. İleri yaşlarda ortaya çıkan unutkanlıklarda hasta bunun farkında değildir ve öz bakımını yapamayacak duruma kadar gelebilmektedir. Bu gibi durumlarda Demans ve Alzheimer hastalığı araştırılmalıdır.
HANGİ YAŞ-HANGİ HASTALIK?
Çocukluk çağında daha çok beyincik tümörleri karşımıza çıkmaktadır. Yenidoğanlarda doğumsal anomaliler karşımıza çıkmaktadır. Genç ve orta yaşlarda dejeneratif hastalıklar sık görülmektedir. İleri yaşlarda kötü huylu tümörlerle karşılaşılır.
HANGİ SPOR VE AKTİVİTELER İYİ GELİR?
Hayatları boyunca düzenli spor ve egzersiz yapan kişilerin daha kaliteli yaşama sahip olmakla birlikte daha aktif bir beyine sahip oldukları görülmektedir. Hafif egzersizler yapabilirsiniz.
ARTAN HAVA SICAKLIKLARI BEYNİMİ NASIL ETKİLER?
Güneş ışınlarının çok dik geldiği ve havanın çok aşırı sıcak olduğu öğlen ve öğleden sonraki saatlerde çok dikkatli olmak gerekir. Aşırı terlemeye bağlı su ve elektrolit kaybına bağlı baş ağrısı ve halsizlik gelişebilir. Yaşlı hastalarda tansiyondaki ani yükselmeler beyin kanamasına sebep olabilmektedir.
NE KADAR UYUMALIYIM?
Kaliteli ve yeterli bir uyku başta beyin sağlığı olmak üzere, bağışıklık sistemi ve hafızayı güçlendirir. Erişkinler için günlük önerilen uyku süresi 7-8 saat olmalıdır. Vücudun biyolojik saatine uygun olarak 23:00 ile sabah 07:00 saatleri arasında uyumak önemlidir.
NASIL BESLENMELİYİM?
Öncelikle günde ortalama 2,5 litre su mutlaka beyin sağlığı için tüketilmelidir. Tüm sistemler için olduğu gibi düzenli ve yeterli beslenme de beyin sağlığı için önemlidir. Beynin enerji için tükettiği yakıt glikozdur. Karbonhidrat içeren tahıllar tüketilmeli, şekerlerden kaçınılmalıdır.