En sık karşılaşılan kronik hastalıklardan biri olan astım, tekrarlayan hırıltılı ve hışıltılı solunum atakları, uykudan uyandıran nefes darlığı veya öksürük atakları ile görülüyor. Dünyada 350 milyon, Türkiye'de ise yaklaşık 4.5 milyon kişiyi etkiliyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Adem Dirican, astımla ilgili bilinmesi gerekenleri anlatıyor:
POLENLERE DİKKAT
Astım tanısı büyük oranda öykü ile konabilir; solunum fonksiyon testi ölçümleri de tanı koymada yardımcıdır. Semptomları yoksa solunum sistemi muayene bulguları normal olabilir; fizik muayene bulgularının normal olması astım tanısını dışlamaz. Solunum sistemi enfeksiyonları, mantar, ev tozu akarları, hamam böceği, evcil hayvanlar ve bunların sekresyonları gibi ev içi veya polenler gibi ev dışı çevresel alerjenlerdir. Bunların dışında, mesleksel kimyasallar veya alerjenler; taşınma, iş değişikliği, seyahate gitme gibi ortam değişikliği; sigara dumanı, güçlü kokular, mesleksel kimyasallar, partiküller ve tozlar, buhar ve gazlar; korku, kızgınlık, aşırı gülme veya ağlama gibi duygusal faktörler astımı tetikleyen durumlar şeklinde sayılabilir.
ALERJİ DERİ TESTİ YAPILABİLİR
Astım hastalığının zemininde alerji olup olmadığını araştırmak için öncelikle alerji deri testi yapılmalı. Deri testlerinin pozitif olması astım tanısı koydurmamakla beraber, şikâyeti olan hastalarda tanıyı destekler. Kişiye uygun tedaviyle normale dönebilir. İlaçların nasıl ve ne şekilde kullanılması gerektiği detaylı ve uygulamalı hastaya anlatılmalıdır.
ÇABUK ETKİ GÖSTEREN İLAÇLARA ALDANMAYIN
Astım tedavisinde iki tip ilaca ihtiyaç duyuluyor. Uzun dönemde kontrol sağlayan ilaçlar, havayollarında astım belirtilerini oluşturan hücrelerin toplanmasına engel olur. Hızlı düzelme sağlayan ilaçlar; hava yollarının etrafındaki kasları gevşeterek hava yolunu birkaç dakikada genişletir. Bunlar kurtarıcı ilaçlar olarak da tanımlanır. Burada yapılan en büyük hata, çabuk etki gösterdiği için hastaların bir kısmının sadece hızlı etki gösteren ilaçları kullanmalarıdır. Bu da hastalığın daha da ilerlemesini ve kontrolünün daha da zorlaşmasını sağlar. Astımla birlikte alerjik riniti olan ve astım derecesi ağır olmayan hasta gruplarında uygulanabilen bir tedavidir.