POLİPLERE DİKKAT
Kolon kanseri, kalın bağırsaklarda anormal hücre büyümeleri sonucu görülüyor. Polip olarak adlandırılan bu büyümelerin yüzde 80'lik kısmı, kanser riski taşıyor. Bu lezyonları, kanser gelişmeden saptamak, tedavideki başarı şansını yükseltiyor. Yaş, sigara, alkol, cinsiyet, şişmanlık, fiziksel aktivitenin azalması, ailede kolon kanserli yakınlarının bulunması kolon kanseri için risk taşıyor.
YAĞLI YEMEYİN!
Besinlerdeki yağ içeriğine, özellikle hayvansal yağ içeriğine dikkat etmek gerekiyor. Yüksek oranda kırmızı et tüketimi, bazı kanserojen maddelerin oluşmasına neden oluyor. Bu durum, kansere yakalanma riskini artırıyor. Liflerden fakir düşük sebze ve meyve içerikli beslenmek de bağırsak kanserinde artışa neden oluyor.
TEK YÖNTEM KOLONOSKOPİ
Tarama, kolon kanserinin ve poliplerinin erken dönemde saptanmasında önemli rol oynuyor. Bunun için 50 yaşın üzerinde olan kişilerde herhangi bir şikayeti olmasa dahi kolon kanseri taraması yapılması öneriliyor. Son zamanlarda sigara, alkol kullanımı ve cinsiyete göre yapılan puanlama sistemleri baz alınarak belli kriterlere göre 50 yaş altında da tarama yapılabileceği değerlendiriliyor. Ailesinde kolon kanseri vakası bulunanların, taramaya 40'lı yaşlardan itibaren başlaması gerekiyor. Şikayeti olan kimselerde ise yaş sınırına bakılmadan gerekli görüldüğünde kolon kanseri için tetkikler yapılması, tedavi sürecinde olumlu etki gösteriyor.
EN BÜYÜK BELİRTİ: KARIN AĞRISI
Kanserin her türünde olduğu gibi kolon kanseri de sinsi ilerliyor. Bazı hastalarda hiçbir şikayet bulgusu görülmeyebiliyor. Bu yüzden hiçbir şikayet olmasa da hastaların belli bir düzende tarama yaptırmaları gerekiyor. Bununla birlikte kanama, kabızlık, karın ağrısı, karında şişlik, bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, dışkının şeklinde olan değişiklik, halsizlik yorgunluk kilo kaybı kolon kanserinin belirtileri arasında yer alıyor.
ENGİNAR VE KEREVİZ TÜKETİN
Günümüzde kanserden korunmak için sağlıklı ve kaliteli beslenmek gerekiyor. Bunun için uzmanlar; ceviz, nar, koyu yeşil sebzeler, brokoli, karnabahar ve Brüksel lahanasının yer aldığı krusifer sebzeler; kırmızı et yerine haftada 2-3 kez balık; tercihen somon balığı tüketilmesini öneriyor. Bunun yanında lif zengini olan lahana, pazı, hardal otu, karnabahar, brokoli, pırasa, yaban mersini, kereviz, enginar, siyah üzüm, kayısı da sıklıkla yenmesi, bağırsak sağlığını koruyor.
TARAMA NASIL YAPILIR ?
Kolon polibini ve kanserini saptamada en güvenilir yöntemi kolonoskopi oluşturuyor. Kolonoskopi ile kalın bağırsaklar direk olarak görülüyor ve polip ya da kanser gibi lezyonlardan biyopsi alınarak tanı konulmasını sağlıyor. Dışkıda gizli kan testi, fsanal kolonoskopi, çift kontrastlı grafi gibi bazı testler de tarama olarak kullanılabiliyor. Ancak kolonoskopi kadar doğru sonuç veremiyor.