Afrika'da maymun çiçeği vakalarındaki hızlı artış, dünya genelinde büyük endişe yarattı. Dünya Sağlık Örgütü ve bilim dünyası, Afrika dışındaki vaka sayısının hızla artması nedeniyle alarma geçti. Hastalık genellikle 2-4 hafta içinde iyileşse de, yakın temas yoluyla kolayca yayılabilmesi, küresel sağlık riskini artırıyor.
SAĞLIK BAKANLIĞI'NDAN AÇIKLAMA
Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan son açıklamada, "Özellikle Afrika kıtasında görülen M çiçeği (mpox) hastalığı vakasına Türkiye'de rastlanmamıştır, henüz herhangi bir kısıtlama veya ek tedbir ihtiyacı yoktur" ifadelerine yer verildi.
Maymun çiçeği hastalığı, Afrika'da hızla yayılarak dünya genelinde endişe yaratmaya başladı.Geçtiğimiz gün Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, maymun çiçeği vakalarının son dönemde yüzde 160 oranında arttığını ve hastalığın tehlikeli boyutlara ulaştığını açıkladı. Bağışıklığı baskılanmış kişiler ve küçük çocuklar için risk oluşturan bu hastalık, uzun süreli temasla bulaşıyor ve genellikle 2-4 hafta içinde kendiliğinden geçiyor. Dünya Sağlık Örgütü, Afrika dışındaki vaka sayısının son bir hafta içinde dramatik bir şekilde artmasıyla birlikte durumu yakından takip ediyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NEDİR?
Maymun çiçeği, 1958'de maymunlarda tespit edildikten sonra insanlarda ilk olgu 1970'te Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde görüldü. 1958'de araştırma laboratuvarındaki maymunlarda çiçek benzeri bir salgın yapınca farkına varılan hastalık bu nedenle "maymun çiçeği" adını aldı.
Başta Nijerya ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti olmak üzere, Orta ve Batı Afrika'daki tropikal yağmur ormanlarının bulunduğu 11 ülkede görülen hastalığın sıklığı tam olarak bilinmiyor. Afrika'da her yıl birkaç yüz vaka olduğu tahmin ediliyor. Hastalık zaman zaman Afrika kıtasından enfekte hayvanlar veya insanlar aracılığıyla diğer kıtalara taşınıyor, fakat buralarda az sayıda insanın etkilendiği ve bölgesel vaka kümelenmeleri görülüyor.
Maymun çiçeği, çiçek virüsüne akraba bir DNA virüsü. Batı Afrika ve Orta Afrika (Kongo Havzası) olmak üzere iki alt tipi bulunuyor. Batı Afrika, Kongo türüne göre daha hafif seyirli hastalık yapıyor. Şu an genetik analizler tamamlanmamış olsa da Afrika dışında görülen vakaların Batı Afrika alt tipi olduğu öngörülüyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NASIL BULAŞIR?
Adının aksine maymunlardan daha çok sincap, sıçan, fare gibi kemirgenlerde bulunan ve onlardan insana geçen hastalık, ayrıca enfekte insan veya virüsle kirlenmiş giysi, havlu, çarşaf gibi eşyalarla yakın temas sonucunda bulaşıyor. Virüs, sağlıklı kişilere, ciltte gözle görülemeyecek çatlaklar/çizikler, mukozalar (ağız, burun, göz) veya solunum sistemi aracılığıyla giriyor.
İnsandan insana bulaşmanın büyük solunum salgısı damlacıklarıyla olduğu düşünülüyor. Hastalığın uzak mesafelere gidemeyen büyük damlacıklarla bulaşması, yüz yüze, uzun süreli ve yakın temasla oluyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİ BELİRTİLERİ
🌡 Ateş: 6-13 gün sonra ortaya çıkar, yüksek ateş görülür.
🤕 Baş Ağrısı: Şiddetli baş ağrıları yaşanır.
💤 Yorgunluk: Aşırı halsizlik ve yorgunluk hissi.
🦠 Lenf Bezlerinde Şişlik: Lenf bezlerinde belirgin şişlikler meydana gelir.
🤒 Vücut Ağrıları: Yaygın vücut ağrıları görülür.
🖐️ Döküntüler: Ciltte, özellikle avuç içi, ayaklar, ağız içi, genital bölge ve gözlerde lezyonlar oluşur.
🦵 Sırt Ağrısı: Şiddetli sırt ağrıları hissedilir.
Tedavi: Maymun çiçeği için özel bir tedavi yoktur, ancak bağışıklığı baskılanmış kişilerde ve küçük çocuklarda ağır seyredebilir.
Çiçek Aşısı: Çiçek aşısı, hastalıktan %85 koruma sağlar ancak artık yaygın olarak uygulanmamaktadır.