Trigeminal nevralji (TN), direkt olarak beyinden çıkan 12 çift sinirden beşincisi olan 'trigeminal sinir'in tutulduğu, çok şiddetli ağrılarla seyrediyor. Öyle ki yemek yerken, su içerken, diş fırçalarken bazen de hiçbir şey yapmadan şimşek çarpması gibi oldukça kuvvetli ağrılara neden oluyor. Hastayı günlük aktiviteleri, hatta yaşamsal işlevleri dahi yapamaz durumu getirebiliyor. En kısa sürede tanı konması ve tedavi edilmesi gerekiyor. Nöroloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Burçak Ekinci Evci, trigeminal nevralji hakkında önemli uyarılarda bulunuyor:
AĞRILI TİK ATAKLARI
Ağrılar yüzün bir tarafını ve genellikle alt yarısını tutar. Saniyeler veya 1-2 dakika sürer. Elektrik ya da şimşek çarpması şeklinde görülür. Haftalar, aylar süren atak dönemlerinde bu ağrılar gün ve gece boyu birçok kez tekrarlar. Hasta ağrı nedeniyle yüzünü kasar, buruşturur. Bu nedenle tabloya ağrılı tik adı verilmiştir. TN'nin oldukça karakteristik bir özelliği yüz, dudaklar, dil veya diş eti üzerinde bir noktaya dokunulmasının ağrıyı tetiklemesidir.
GENÇLER İÇİN DE RİSK YÜKSEK
TN'ler birincil ve ikincil olarak iki gruba ayrılır. Birincil TN'ler en çok ortaileri yaşta görülür. Hastaların yüzde 60'ı kadındır. Birincil TN'lerin incelemelerinde trigeminal sinirin beyin sapına giriş bölgesinde bir nörovasküler bası ve buna bağlı yapısal değişiklikler görülür. ikincil TN'ler daha genç hastalarda görülür. İki yanlı olabilir, trigeminal sinir alanında objektif duyu kusuru ve TN dışındaki diğer nörolojik bulgularla birlikte olabilir. Ancak birincil ve ikincil TN'yi klinik planda birbirinden kesin olarak ayırt etmek mümkün değildir.
EN UZUN ŞİFAYI SAĞLAMALIYIZ
Tedavide ilk olarak başvurulması gereken yöntem ilaçtır. İlk başvurulacak olanlar antikonvulzif ilaçlardır. Bunlar arasında karbamazepin adlı madde altın standart oluşturur. Karbamazepin tedavisinin 5-10 yıl içerisinde etki kaybı oranının yüzde 50 olduğu ifade edilmiştir. İlaç tedavisinin yetersiz kaldığı durumlarda cerrahi gündeme gelmektedir. Mikrovasküler dekompresyon (MVD) ameliyatları klasik TN olgularında en az yan etki ile en uzun şifayı sağlamaları sayesinde ön plandadır.